Nông dân ĐBSCL thu hoạch lúa trúng mùa nhưng vẫn lo về giá (ảnh chụp ở huyện Cái Bè, tỉnh Tiền Giang) - Ảnh: Hoàng Thạch Vân

Theo các doanh nghiệp, lúc này đang trong giai đoạn khởi động trở lại của hoạt động xuất khẩu gạo, vì thế hoạt động thu mua chưa "chạy nóng máy" nhưng sẽ sớm tăng tốc khi doanh nghiệp chạy nguồn hàng cho các hợp đồng xuất khẩu.

Cuối tháng bảy giá lúa sẽ tăng lại

Theo Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam, vụ hè thu ĐBSCL xuống giống khoảng 1,6 triệu ha. Hiện một số tỉnh đã thu hoạch được hơn 400.000ha, năng suất trung bình 5-5,2 tấn/ha. Như vậy trong dân đã có khoảng 2 triệu tấn lúa. Do nhiều doanh nghiệp đang giải quyết lúa tồn kho nên giá lúa hè thu có giảm, từ 5.000-5.100 đồng/kg vào đầu tuần nhưng cuối tuần chỉ còn 4.600 đồng/kg.

Bà Ngô Thị Bảy, chủ một doanh nghiệp lau bóng gạo ở xã An Cư, huyện Cái Bè (Tiền Giang), cho biết từ đầu tháng 7-2008 đến nay lượng gạo bán ra thị trường có giảm do doanh nghiệp xuất khẩu chưa ăn hàng và thị trường nội địa bão hòa sau cơn sốt gạo cách đây hơn hai tháng. "Trước đây mỗi ngày tôi lau bóng và xuất ra thị trường 100 tấn gạo, nay phải mất 3-4 ngày mới tiêu thụ hết số này, nhưng cũng chỉ bán được gạo từ vụ đông xuân thôi" - bà Bảy nói.

Một lãnh đạo Công ty Lương thực tỉnh Long An cho biết việc thu mua chưa mạnh là do các doanh nghiệp còn đang quay vòng hết số gạo tồn kho sau khi Chính phủ cho xuất khẩu gạo trở lại. Sau khi các doanh nghiệp thực hiện xong các hợp đồng xuất khẩu đợt này sẽ tiếp tục thu mua lúa của dân. Dự kiến từ ngày 25-7 lúa tồn kho sẽ cạn, bắt buộc doanh nghiệp phải mua lúa hè thu với số lượng lớn cho các hợp đồng tiếp theo.

Nông dân vẫn bán được lúa

Mặc dù nhìn bề ngoài thị trường lúa gạo có vẻ bị "đóng băng", nhưng thực tế thương lái vẫn đổ xô vào các vùng thu hoạch lúa hè thu để mua tận ruộng. Một thương lái tên Nga ở Tiền Giang cho biết: "Giá lúa hiện nay thấp, có vốn thì cứ mua về dự trữ đến khi các doanh nghiệp xuất khẩu mua vào ồ ạt, giá tăng lên thì bán ra".

Tương tự, tại huyện Ngã Năm (Sóc Trăng) những ngày này có rất nhiều ghe trọng tải lớn theo hướng kênh Quản Lộ - Phụng Hiệp vào xã Long Tân, Long Bình… mua lúa tại ruộng của nông dân ngay khi vừa thu hoạch xong. Một số doanh nghiệp đưa cả xe tải chạy dọc tuyến tỉnh lộ 42 để gom lúa đang phơi vừa ráo vì nông dân vùng này ít khi dự trữ lúa trong nhà. Ông Bảy Bồng ở ấp Long Phước, xã Long Tân vừa thu hoạch xong 1,5ha. Lúa còn ướt (chưa phơi khô) nhưng được thương lái đưa ghe tới ruộng mua với giá 3.800 đồng/kg. "Hiện nay đang vào mùa mưa, phơi rất vất vả nên giá thấp một chút cũng hợp lý. Ở đây nhà nào cũng vậy, thu hoạch xong là bán hết, chỉ chừa lại vài chục bao phơi khô để dành ăn cho tới khi thu hoạch vụ mới" - ông Bồng nói.

Tuy nhiên, vào thời điểm này diện tích lúa hè thu đến kỳ thu hoạch ở các tỉnh chưa nhiều, nên lượng lúa tồn đọng trong dân không đáng kể. Đến ngày 11-7 toàn tỉnh Sóc Trăng đã thu hoạch xong 22.000ha lúa hè thu sớm với năng suất hơn 6 tấn/ha. Khoảng 139.000ha còn lại ở các huyện Mỹ Xuyên, Long Phú, Kế Sách, Mỹ Tú… lúa chỉ hơn một tháng tuổi nên còn rất lâu mới đến giai đoạn thu hoạch rộ. Ông Hồ Quang Cua, phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng, cho rằng lúa hè thu càng dự trữ lâu chất lượng càng giảm nên nông dân thu hoạch xong bán ngay tại ruộng. "Hiện nay giá lúa tuy thấp, nông dân lời ít nhưng đến lúc thu hoạch rộ thì giá lúa chắc chắn sẽ được cải thiện hơn vì thị trường xuất khẩu hiện chỉ mới bắt đầu khởi động, doanh nghiệp chưa vội huy động nhiều lúa" - ông Cua nhận định.

VÂN TRƯỜNG - NGỌC DIỆN