Vừa say sưa thuyết minh cho du khách về lịch sử hào hùng của Ngã ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh), nữ hướng dẫn viên trong bộ trang phục thanh niên xung phong (TNXP) vừa đưa tay lau những giọt mồ hôi lấm tấm trên trán.

Không có việc gì khó!

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết trao Huân chương Lao động hạng Ba cho CBNV Ban quản lý khu di lích Ngã ba Đồng Lộc

Từ sáng tới trưa, Mai (23 tuổi) và các đồng nghiệp đã tiếp không biết bao nhiêu lượt du khách đến thăm Ngã ba Đồng Lộc.

Cũng như Mai, các hướng dẫn viên (HDV) trong Ban quản lý (BQL) khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc bắt đầu một ngày mới từ lúc 5 giờ sáng và nhiều khi, kết thúc lúc đồng hồ điểm giờ đầu tiên của ngày hôm sau.

Họ tất bật đảm nhiệm tất cả những công việc của khu di tích mà họ thường vui vẻ trêu nhau là “đa ngành đa nghề, đa chức năng”, từ quét dọn vệ sinh, cắt cỏ, tỉa cây, tới việc chuẩn bị kỹ từ những bó hương để đón du khách chu đáo.

Lúc mặt trời lên, cũng là lúc từng đoàn khách tiếp nối nhau đến thăm Ngã ba Đồng Lộc, khoác bộ đồng phục TNXP, những thuyết minh viên lại bắt đầu với công việc.

Có nhiều ngày liên tiếp, Ngã ba Đồng Lộc đón tiếp trên dưới 100 lượt du khách, mỗi HDV ở khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc phải tiếp nhận 10  - 15 lần hướng dẫn/ ngày. Trong những ngày lễ đặc biệt vào tháng Thanh niên, tháng 7, những ngày giáp Tết hoặc sau Tết, khi mà dòng người đổ về Ngã ba Đồng Lộc mỗi lúc một đông, các HDV dường như  không có thời gian nghỉ ngơi.

Anh Đào Anh Tuân, Phó ban Quản lý kiêm Bí thư Đoàn thanh niên khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc, nói: “Nhiều khi, các anh chị em chưa kịp chợp mắt đã vội vàng dậy tiếp đón đoàn khách từ xa tới. Thương nhất là nhiều người đang ăn dở bát cơm, phải bỏ dở để đi hướng dẫn, và cả ngày hôm đó quên ăn luôn. Thế mà trong những lần họp đoàn, chưa khi nào anh chị em phàn nàn vất vả cả, anh em luôn động viên nhau rằng: Các chị ngày xưa còn khổ hơn nhiều!”.

Vào thăm khu nhà ở khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc mới thấy hết cảnh sống còn thiếu thốn của anh chị em. Hai căn phòng cho 23 con người. Ba chiếc giường trong 1 căn phòng nhỏ, đồng thời ba chiếc giường cũng được dùng làm… bàn tiếp khách.

Chiếc tivi nhỏ, cũ được gác tạm trên nóc tủ. Đồng Lộc nằm trên vùng đất cao nên vào những năm trước, anh chị em phải sống trong cảnh thiếu nước sinh hoạt, các anh chị phải thay phiên nhau, vào các làng bên chở nước về. “Cái khó ló cái khôn.

Anh em tụi tôi luôn biết cách đảm bảo sinh hoạt chung, luôn lấy lòng yêu mến của du khách đối với Ngã ba Đồng Lộc làm mục tiêu phấn đấu. Mà thiếu thốn đó so chi được với khó khăn của nhiều bà con vùng sâu vùng xa” - Anh Tuân cười xua tay khi chúng tôi tỏ ý chia sẻ những khó khăn.

Nặng tình với Ngã ba

Trời nắng chang chang, Mai vẫn hăng say với công việc

Như một sự tri ân sâu nặng với Ngã ba Đồng Lộc, những HDV của khu di tích lịch sử này hội tụ về đây từ các trường khác nhau, người tốt nghiệp khoa Ngữ văn, người học Ngân hàng, Kế toán…

Tất cả họ còn rất trẻ, trạc từ 20 đến 33 tuổi. Không được đào tạo về chuyên ngành du lịch, nhưng mỗi người mỗi bài viết, mỗi cách truyền đạt khác nhau, đầy lòng nhiệt huyết của tuổi trẻ, lòng tự hào đối với mảnh đất anh hùng.

Anh Phan Công Lệ, quê ở Đức Thọ (Hà Tĩnh) tốt nghiệp khoa Ngữ văn ĐH Vinh (Nghệ An) sau lần tham gia đội tri thức trẻ tình nguyện về các vùng nông thôn miền núi cách đây 6 năm, đã quyết định gắn bó với Ngã ba Đồng Lộc.

Anh Lệ cười: “Đến với khu di tích lịch sử Ngã ba Đồng Lộc và làm hướng dẫn ở đây có lẽ là cơ duyên. Dường như có một sợi dây vô hình nào đó gắn kết mình với Đồng Lộc, không muốn rời xa…”.

Dù đã quen với công việc của mình nhưng nhiều lần chị Mai vẫn bật khóc trước hố bom nơi 10 cô gái hy sinh, làm cho đoàn khách không ai kìm được nước mắt . “Khi tưởng tượng cảnh đồng đội phải lấy tay cào đất để tìm thi thể chị Hồ Thị Cúc về mai táng cùng 9 chị, cổ họng mình nghẹn đắng…” - Mai xúc động.

Nhiều năm nay, cán bộ và đoàn viên thanh niên Ban quản lý đã nhận được nhiều bằng khen, giấy khen cá nhân và tập thể của nhiều tổ chức khác nhau. Ngày 2/7/2008, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã trao tặng Huân chương lao động hạng Ba cho tập thể cán bộ công nhân viên Ban Quản lý khu di tích Ngã ba Đồng Lộc.

Kim Dung