Buộc phải có một cuộc chiến

Trong báo cáo của Chính phủ tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 8 Quốc hội (QH) khoá XI, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phan Văn Khải đã nêu ra một trong những vấn đề gây bức xúc trong quản lý kinh tế hiện nay là tệ nạn đục khoét ngân sách nhà nước ở lĩnh vực đầu tư xây dựng. Theo Thủ tướng, đây là nơi xảy ra lãng phí rất lớn và cũng là một lực cản sự phát triển.

Có thể nói, đây là thái độ thẳng thắn và rất nghiêm khắc của Chính phủ trước một tệ nạn nghiêm trọng gây bức xúc trong xã hội hiện nay. Còn nhớ, trong bài phát biểu tại một hội nghị quan trọng cách đây không lâu, Thủ tướng Phan Văn Khải đã đưa ra cảnh báo tình trạng thất thoát nghiêm trọng trong đầu tư xây dựng, có nơi lên đến 30%.

Thế nhưng, ngay sau đó nhiều "nhà" liên quan đến lĩnh vực này (như duyệt dự án, chủ đầu tư, thiết kế, thi công...) tại các diễn đàn khác nhau đã "cãi" lại với hàng lô lý luận và "thực tiễn" rằng không thể có con số thất thoát đó. Nếu thế chẳng hoá ra họ quá kém cỏi và quá tiêu cực hay sao!

Cái sự "cãi" này chỉ là một cách ngụy biện. Thực tế thì tệ nạn đục khoét ngân sách nhà nước qua đầu tư xây dựng vẫn diễn ra không ngừng nghỉ, chỉ khác là kín đáo hơn, tinh vi hơn mà thôi.

Năm 2005 được coi là năm điểm thực hiện nghị quyết của QH về chống lãng phí, thất thoát trong đầu tư xây dựng, nhưng tình hình chưa thay đổi được như mong muốn. Trong năm này kế hoạch đề ra là hoàn thành 500 công trình, dự án, song thực tế lại tăng trên 600 công trình, dự án. Số nợ đọng XDCB từ năm 2004 trở về trước của nhiều ngành, địa phương trên thực tế cao hơn nhiều so với số đã báo cáo.

Vốn đầu tư vẫn dàn trải, việc phân bổ vốn cho các dự án chưa được phê duyệt thiết kế kỹ thuật đang còn nhiều, tình trạng bố trí kế hoạch vốn vượt quá khả năng của nguồn vốn còn phổ biến, tình trạng công trình bị "rút ruột" xảy ra ngày càng nghiêm trọng. Không những thế, kiểm soát và việc xử lý tình trạng này lại không nghiêm, vẫn nể nang, né tránh...

Đã đến lúc Chính phủ không thể khác được, ngoài việc tuyên chiến với tệ nạn đục khoét ngân sách trong lĩnh vực đầu tư xây dựng. Thủ tướng hứa với QH: Trong thời gian tới, Chính phủ sẽ kiên quyết chấm dứt tình trạng đầu tư ồ ạt, phân tán, đầu tư không tính đến hiệu quả.

Chính phủ sẽ chỉ đạo việc tổng kết các công trình xây dựng trong 5 năm qua để xác định rõ trách nhiệm của cơ quan quyết định chủ trương đầu tư, từ đó có biện pháp khắc phục và ngăn chặn sự tái diễn việc đầu tư sai. Đây là việc làm đi từ gốc, vì đầu tư sai là gây mất mát, lãng phí lớn nhất.

Trong hàng loạt các biện pháp như xây dựng lại quy chế đầu tư, quá trình đầu tư xây dựng, Chính phủ sẽ có cơ chế để nâng cao quyền giám sát của nhân dân và báo chí.

Như vậy là trước QH, Chính phủ đã tuyên chiến công khai với tệ nạn đục khoét ngân sách trong lĩnh vực đầu tư xây dựng. Cuộc chiến này xuất phát vì mục đích cao đẹp vì con người. Bởi vậy, trong cuộc chiến này, Chính phủ luôn được nhân dân ủng hộ nhiệt tình.

Tô Phán