Hiệu quả đầu tư và trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Tại kỳ họp này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nhận được 17 câu chất vấn của 10 vị đại biểu QH gửi trước bằng văn bản, trong đó chủ yếu tập trung vào nhóm vấn đề về hiệu quả đầu tư, chất lượng tăng trưởng kinh tế và trách nhiệm của Bộ trưởng trong vụ án Nguyễn Đức Chi lừa đảo chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng của Nhà nước.
Đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn (Bắc Giang), đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Võ Hồng Phúc trong nỗi bức xúc: Tôi cho rằng, chất lượng tăng trưởng kinh tế năm 2005 không hơn gì năm 2004. Vậy đề nghị Bộ trưởng giải trình vấn đề này và cách khắc phục trong thời gian tới? Bộ trưởng Võ Hồng Phúc thẳng thắn trả lời: Nói như vậy là không khách quan. Trong những năm gần đây, chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế, tuy còn những hạn chế, song về cơ bản đã có những kết quả đáng kể. Điều này được thể hiện ở các mặt như tốc độ tăng trưởng GDP năm 2005 đạt 8,4%, tăng khá so với năm 2004 và là mức cao nhất trong vòng chín năm gần đây; cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch tích cực theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá; tốc độ tăng trưởng xuất khẩu khá cao (20%) và cũng thuộc loại cao so với các nước trong khu vực và thế giới; chất lượng tăng trưởng và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế cũng tăng lên đáng kể thể hiện ở sự phát triển mạnh mẽ của khu vực doanh nghiệp; việc sử dụng vốn đầu tư trong năm 2005 cũng hợp lý hơn; tăng trưởng luôn gắn liền với việc thực hiện đồng bộ các mục tiêu xã hội. Cải thiện hơn nữa chất lượng tăng trưởng kinh tế, nâng cao nhịp độ và tính bền vững của sự phát triển, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc cho rằng, phải tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao hiệu quả đầu tư, đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế và nâng cao sức cạnh tranh, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về giáo dục- đào tạo, khoa học- công nghệ, nhằm tạo ra nguồn nhân lực đủ sức đáp ứng yêu cầu của công cuộc phát triển. Tuy nhiên, trước các câu hỏi có tính truy đến cùng sự thật của vấn đề, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc thừa nhận những bất cập, thiếu sót nhất định trọng công tác đầu tư, chất lượng của sự tăng trưởng kinh tế. Đó chính là vấn đề hiệu quả đầu tư nhìn chung còn thấp, tình hình đầu tư dàn trải vẫn chưa được khắc phục triệt để, công tác quy hoạch, nghiên cứu, khảo sát trước khi ra quyết định đầu tư chưa được coi trọng đúng mức. Giải pháp nào cho vấn đề này, theo Bộ trưởng Võ Hồng Phúc, chúng ta phải nhanh chóng hoàn thiện khung pháp luật và cơ chế quản lý đầu tư, nâng cao quản lý chất lượng các công trình xây dựng, tăng cường việc phân cấp trong quản lý đầu tư xây dựng, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân tham gia quá trình quản lý, sử dụng vốn đầu tư, đi liền đó là tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước, đơn giản hóa các thủ tục đầu tư, tiêu chuẩn hóa các tổ chức tư vấn, nhà thầu, bảo đảm tính độc lập khách quan, xoá bỏ tình trạng "khép kín" trong đầu tư và xây dựng đang diễn ra phổ biến hiện nay.
Khẳng định rõ hiệu quả đầu tư, chất lượng tăng trưởng kinh tế, song đứng trước nhiều câu chất vấn trực tiếp của các đại biểu QH, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc đôi lúc cũng tỏ ra lúng túng. Chuyện đầu tư cho mía đường, theo Bộ trưởng Võ Hồng Phúc là tốt, đầu tư cho chè và nhiều lĩnh vực khác cũng vậy, không nên chỉ vì một vài dự án mà phủ nhận tất cả. Nhưng, Bộ trưởng Võ Hồng Phúc lại chưa thể trả lời đầy đủ, có sức thuyết phục cao về những thắc mắc, băn khoăn của các đại biểu QH đối với các dự án đầu tư gần đây như lúa lai, chè Nhật Bản, đánh bắt hải sản xa bờ... hiệu quả kinh tế rất kém, thậm chí có dự án thất bại hoàn toàn.
Không khí hội trường thật sự nóng lên khi các đại biểu chất vấn Bộ trưởng Võ Hồng Phúc chung quanh vụ án Nguyễn Đức Chi (dự án Rusalka), nhất là khi được trả lời rằng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư không chịu trách nhiệm về những hành vi lừa đảo của Nguyễn Đức Chi, cũng như việc một số tổ chức, cá nhân không thực hiện đúng các quy định của pháp luật để cho Nguyễn Đức Chi lừa đảo ngoài khuôn khổ của dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài. Việc xem xét, thẩm định và cấp giấy phép đầu tư cho Nguyễn Đức Chi, theo Bộ trưởng Võ Hồng Phúc, ngành đã làm việc đúng quy định của pháp luật và với tinh thần trách nhiệm cao. Chỗ sơ hở của pháp luật được Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư nêu ra, là: Kẻ lừa đảo đi vay vốn từ nhiều người, nhiều nguồn khác nhau, đem trình cho cơ quan có thẩm quyền xác nhận, nhưng sau đó hắn lại đem trả ngay cho người vay. Thế là trong tay hắn có giấy xác nhận về vốn những thực chất là "tay không bắt giặc", lừa đảo! Mặt khác, trong luật Đầu tư và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật này cũng ghi rõ: Việc kiểm tra không được thực hiện quá một lần trong một năm đối với một doanh nghiệp. Việc này giao cho các địa phương, khi địa phương báo cáo đã kiểm tra kỹ rồi thì bộ "yên trí" cho qua. Chúng ta phải làm đúng quy định của pháp luật, hạn chế tới mức thấp nhất sự nhũng nhiễu, làm phiền doanh nghiệp. Như vậy là, Bộ trưởng chưa thẳng thắn nhận trách nhiệm của bộ và cá nhân mình trong vụ án này.
Giải pháp nào để ngành điện đi trước một bước trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước?
Có lẽ hậu quả khá nặng nề của đợt thiếu điện cách đây không lâu, rồi tiếp đó là việc ngành điện rục rịch tăng giá, đã làm cho phần chất vấn và trả lời chất vấn của Bộ trưởng Công nghiệp Hoàng Trung Hải thêm sôi nổi. Câu hỏi lớn rút ra qua phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Công nghiệp tại hội trường gói gọn ở nội dung: Làm thế nào để ngành điện bứt phá, đi trước một bước trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước ? Đáp ứng yêu cầu tăng trưởng của nền kinh tế, Bộ trưởng Hoàng Trung Hải cho biết: Tốc độ tăng trưởng về sản xuất của ngành điện phải tăng gấp hai lần tăng trưởng GDP. Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công nghiệp đã tính toán cân đối điện năng của hệ thống điện quốc gia theo các mức tăng trưởng phụ tải 15-16-17 %/năm, theo đó nhu cầu điện năng ở năm 2010 sẽ là 108-113-118 tỷ kwh. Như vậy, yêu cầu đầu tư để nâng cao năng lực nguồn điện và lưới điện trong những năm tới là rất cần thiết và mang tính cấp bách. Theo tính toán, tổng nhu cầu vốn đầu tư các công trình điện trong giai đoạn 2005-2010 là 231 nghìn tỷ đồng, trong khi chúng ta mới thu xếp được 123 nghìn tỷ, còn thiếu 108 nghìn tỷ. Việc thiếu vốn đầu tư đã và sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ đầu tư và đưa vào vận hành các nguồn điện mới, làm ảnh hưởng trực tiếp khả năng cung cấp điện cho nền kinh tế và chống thiếu điện giai đoạn 2006-2010. Đối phó tình hình này, hiện Chính phủ đã phê duyệt đề án về các giải pháp cấp bách phát triển nguồn và lưới điện, về quản lý vận hành hệ thống điện và các giải pháp khai thác, huy động nguồn vốn đầu tư, trong đó có cả kế hoạch đầu tư thuỷ điện bên Lào và nhập khẩu điện của Trung Quốc. Bộ cũng đang tích cực chuẩn bị đưa ra khoảng 10 nghìn MW để đấu thầu quốc tế, thu hút vốn đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng, khai thác và chuyển giao) nước ngoài, chuẩn bị cho giai đoạn 2011-2015.
Trả lời các câu hỏi của đại biểu QH về việc tăng giá điện, Bộ trưởng Hoàng Trung Hải cho biết: Trên cơ sở chủ trương về cân đối nhu cầu tài chính, huy động vốn đầu tư phát triển ngành điện Việt Nam giai đoạn 2000-2010, Thủ tướng đã có văn bản phê duyệt lộ trình điều chỉnh giá điện giai đoạn 2001-2005. Mục tiêu của lộ trình điều chỉnh giá điện này nhằm tiến tới một mặt bằng giá điện hợp lý để có thể bảo đảm khả năng cân bằng tài chính, thu xếp vốn đối với các dự án điện do Tổng công ty điện lực tự đầu tư, đồng thời có thể thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước cùng tham gia đầu tư các dự án điện. Tuy nhiên, do điều kiện của nền kinh tế cũng như tác động của nhiều yếu tố khách quan và chủ quan, từ năm 2002 đến nay, các bước điều chỉnh giá điện tiếp theo trong lộ trình chưa được thực hiện, vẫn giữ nguyên giá cũ. Trong khí đó, các yếu tố đầu vào, lạm phát cũng như sản lượng điện mua ngoài của ngành điện đã có sự gia tăng đáng kể, điều này dẫn đến hệ quả là lợi nhuận của ngành điện sụt giảm liên tục trong bốn năm qua. Nếu năm 2004, tổng lợi nhuận là 3.065 nghìn tỷ đồng thì năm nay chỉ ước đạt 983 nghìn tỷ, điều này có nghĩa là lợi nhuận chuyển sang đầu tư sẽ bằng 0. Trong bối cảnh đó, việc phải trả lời câu hỏi chất vấn của các đại biểu QH về khả năng ổn định giá điện trong thời gian 5-10 năm tới, thật sự đã đặt Bộ trưởng Hoàng Trung Hải vào tình thế "tiến thoái lưỡng nan". Đòi hỏi giá điện phải ổn định trong một thời gian dài, theo Bộ trưởng Hoàng Trung Hải, là hết sức khó khăn vì chúng ta đang ở giai đoạn đầu của sự phát triển. Nếu căn cứ chiến lược phát triển ngành điện đến năm 2020 đã được phê duyệt thì đến năm 2020 nước ta mới đạt được 2.800kwh/ người/năm (bằng Thái-lan bây giờ). Vậy mấu chốt của vấn đề có lẽ không chỉ dừng lại ở việc giữ cho giá điện ổn định dài lâu, mà còn là việc kiểm soát tốt về giá, tạo ra sự cạnh tranh trong ngành điện, có cơ chế thu hút và hỗ trợ các nhà đầu tư trong lĩnh vực này để họ tăng tốc. Trong kinh tế thị trường, giá rẻ là tốt nhưng phải là giá của sự cạnh tranh bình đẳng, công bằng, minh bạch.
Đại biểu Hoàng Văn Xim (Hà Tây) đặt vấn đề: Giá điện cao, người tiêu dùng khổ, liệu có phải do tình trạng quản lý của ngành điện còn nhiều yếu kém, điện năng tổn thất cao? Bộ trưởng Hoàng Trung Hải trả lời: Đúng là tổn thất điện năng của ta còn cao, công tác quản lý, kinh doanh của ngành điện còn nhiều hạn chế. Việc này tuy đã được cải thiện nhưng mức tổn thất điện năng hiện vẫn còn khoảng 12%. Để khắc phục tình trạng này, ngành điện cần phải nâng cao chất lượng trong đầu tư cơ sở hạ tầng, đồng thời tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh thông qua cơ chế khoán trực tiếp cho cán bộ quản lý điện. Nguyên tắc rất đơn giản: Tổn thất nhiều thì lương ít, tổn thất ít thì lương nhiều.
Bảo đảm môi trường và xử lý nghiêm các sai phạm về quản lý đất đai
Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Mai Ái Trực trả lời bằng văn bản trước QH cho biết: Tại kỳ họp thứ 8, QH khoá XI, bộ nhận được 11 nội dung chất vấn của các đại biểu và Đoàn đại biểu QH. Về chất vấn tình hình ô nhiễm môi trường ở xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ có liên quan căn bệnh ung thư tại đây và giải pháp khắc phục được Bộ trưởng trả lời: Sau khi báo chí phát hiện và có bài viết về "Làng ung thư", Bộ đã về kiểm tra tình hình môi trường của Công ty Supe phốt phát và hóa chất Lâm Thao, tổ chức đối thoại giữa Chủ tịch UBND xã Thạch Sơn và Giám đốc Công ty, trực tiếp tìm hiểu một trường hợp cụ thể về người bệnh ung thư và làm việc với lãnh đạo tỉnh.
Qua kiểm tra thực tế, tổ chức đối thoại và làm việc với tỉnh, có thể khẳng định ba vấn đề sau đây: Tỷ lệ người mắc bệnh và chết do ung thư ở xã Thạch Sơn quá cao. Công ty Supe phốt phát và hoá chất Lâm Thao đã và đang gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng sức khỏe của một bộ phận nhân dân xã Thạch Sơn.Số hộ ở gần khu vực xả chất thải của nhà máy thuộc công ty có tỷ lệ ung thư cao hơn khu vực khác. Tuy nhiên, để có một kết luận mang tính khoa học, cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ các vấn đề sau: Có phải ô nhiễm môi trường là nguyên nhân gây ra bệnh ung thư hoặc hầu hết các ca bệnh ung thư ở Thạch Sơn trong thời gian qua và hiện nay do ô nhiễm môi trường gây ra? Nếu do ô nhiễm môi trường thì chỉ riêng của Công ty Supe phốt phát và hóa chất Lâm Thao hay của tất cả các cơ sở hoá chất trên địa bàn, kể cả các lò gạch thủ công, và mức độ gây ra của từng cơ sở?Tình hình môi trường của các nhà máy hoá chất tại khu vực này gần đây đã được cải thiện so với trước nhưng liệu có còn là nguy cơ đối với căn bệnh ung thư?Giải đáp những vấn đề đặt ra như trên cần phải có thời gian và không dễ, trong khi bệnh ung thư đang là mối đe doạ đối với một bộ phận nhân dân xã Thạch Sơn. Vì vậy, cần thiết phải áp dụng ngay những biện pháp chăm lo sức khỏe và bảo vệ môi trường tại Thạch Sơn.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng đã có văn bản báo cáo đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao các bộ có liên quan hỗ trợ nhân dân Thạch Sơn và vùng lân cận nhà máy Supe phốt phát và hoá chất Lâm Thao về chăm sóc sức khoẻ, cấp nước sạch và di dời các hộ dân đang bị ảnh hưởng trực tiếp các chất thải do nhà máy gây ra.
Trả lời các đại biểu Lê Quang Bình, Nguyễn Xuân Thiết (Vĩnh Phúc), Đỗ Trọng Ngoạn (Bắc Giang), Đinh Hoài Bắc (Quảng Ngãi) chất vấn về kết quả kiểm tra thi hành Luật Đất đai; nguyên nhân của những vi phạm pháp luật và tham nhũng về đất đai; các giải pháp khắc phục vi phạm và hướng xử lý đơn thư khiếu nại, tranh tranh chấp, tố cáo đã nhận trong đợt kiểm tra Bộ trưởng cho biết: sau khi QH thông qua Luật Đất đai, nhất là sau khi có Chỉ thị số 05/2005/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các tỉnh đều có sự quan tâm chỉ đạo việc thi hành Luật Đất đai tại địa phương. Công tác quản lý đất đai bước đầu có tiến bộ so với trước. Số vụ vi phạm trong quản lý và sử đụng đất giảm đáng kể. Đã khắc phục tình trạng giao đất, cho thuê đất trái với thẩm quyền và giảm hẳn các trường hợp giao không đúng đối tượng. Cơ chế bao cấp về giá đất cùng với tệ "ban phát" về đất đai đã từng bước được khắc phục. Đất đai được sử dụng có hiệu quả hơn. Pháp luật đất đai đã phát huy tác dụng rõ rệt trong việc hạn chế nạn đầu cơ đất đai, bước đầu thiết lập trật tự quản lý đất đai, góp phần hạn chế những yếu kém trong quản lý quy hoạch xây dựng và kiến trúc đô thị.
Tuy nhiên, nhìn chung việc triển khai thi hành Luật Đất đai chưa tốt, chưa đạt được các mục tiêu mà Thủ tướng Chính phủ đã giao trong năm 2005 về hoàn chỉnh hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; về thu hồi đất không sử dụng, sử dụng không đúng mục đích hoặc sử dụng không có hiệu quả. Vi phạm pháp luật về đất đai vẫn còn xảy ra khá phổ biến, nhất là trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Đặc biệt nổi lên là tình hình nhiều người dân muốn gặp các Đoàn kiểm tra để trình bày hoặc đưa đơn khiếu nại, tố cáo về quản lý và sử dụng đất đai. Mặc dù các đoàn kiểm tra không có thẩm quyền và trách nhiệm giải quyết đơn thư, nhưng đã có 17.480 đơn thư được gửi đến các đoàn, trong đó có gần 83,4% trường hợp chưa được giải quyết hoặc đã giải quyết lần đầu nhưng người khiếu nại chưa thỏa mãn. Trong tổng số đơn thư có hơn 70,6% trường hợp khiếu nại về bồi thường, hỗ trọ, tái định cư, giải phóng mặt bằng.
Về đối tượng và thủ đoạn tham nhũng đất đai, Bộ trưởng cho biết: Đối tượng tham nhũng về đất đai là cán bộ có chức quyền hoặc được giao thực hiện các nhiệm vụ về quản lý quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng; thu hồi, giao đất, cho thuê đất và cho phép chuyển nhượng mục đích sử dụng đất; bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Bộ trưởng Mai Ái Trực nêu các giải pháp khắc phục vi phạm và xử lý số đơn thư đã nhận, trong đó các giải pháp chính bao gồm: Tiếp tục hoàn thiện chính sách pháp luật về đất đai. Tổ chức tốt việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật về đất đai cho cán bộ quản lý và người sử dụng đất. Chấn chỉnh những yếu kém và xử lý những vi phạm đã được phát hiện trong đợt kiểm tra vừa qua, đặc biệt là những vi phạm trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra, giám sát việc thi hành pháp luật về đất đai. Qua kiểm tra, thanh tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, nhất là với những trường hợp tham nhũng đất đai của cán bộ, công chức. Phát huy vai trò của báo chí và nhân dân trong việc phát hiện và đưa ra công luận những trường hợp vi phạm.
Về chính sách giải quyết việc làm, đời sống của nông dân bị thu hồi đất, Bộ trưởng cho biết: Theo đề nghị của Bộ Tài chính, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 197/2004/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Tuy nhiên, qua thực hiện cho thấy cần phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.
Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ điều tra, tìm kiếm nguồn nước và quản lý tổng hợp về tài nguyên nước. Bộ đang tăng cường công tác điều tra, đánh giá nguồn nước, xác định các nguồn nước ngọt có chất lượng tốt để làm căn cứ cho việc lập các dự án cấp nước, lập quy hoạch khai thác, sử dụng và bảo vệ môi trường trong nước; phối hợp Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Xây dựng trong việc tìm ra các giải pháp có hiệu quả nhằm giải quyết cơ bản vấn đề nước sinh hoạt cho các vùng, trong đó đồng bằng sông Cửu Long là một trong những vùng trọng điểm.
Sau khi Bộ trưởng Mai Ái Trực trả lời bằng văn bản, nhiều đại biểu QH đã nêu câu hỏi chất vấn trực tiếp tại hội trường. Đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn (Bắc Giang) chưa thỏa mãn việc Bộ trưởng trả lời về tình trạng tham nhũng qua đất đai, và đề nghị cắt nghĩa rõ. Theo Bộ trưởng Mai Ái Trực, vấn đề này, QH đã nói nhiều. Còn đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn hỏi về danh sách những người tham nhũng qua đất đai, thì chưa công bố được vì cần phải xác minh và việc này thuộc trách nhiệm của các cơ quan chức năng. Bộ trưởng cũng trả lời về giá đất và việc đền bù đất do đại biểu Đặng Thị Phượng (Tây Ninh) nêu ra, trong đó cho biết hiện giá đất và giá nhà quá cao. Nhà nước có chủ trương, chính sách làm nhà chung cư để bán cho các hộ dân nghèo và giao cho một số công ty thực hiện. Nhưng trên thực tế, các công ty đó được hưởng lợi rất lớn, mà người nghèo lại không có tiền mua nhà, tức là không được thụ hưởng chính sách. Một số đại biểu cũng nêu tình trạng ô nhiễm môi trường ở xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ và đặt vấn đề về trách nhiệm của Bộ này (Vũ Minh Mão-Thái Bình), được trả lời rằng, để bồi thường thì phải làm rõ trách nhiệm của các đơn vị liên quan. Nếu đúng là ung thư do ô nhiễm môi trường thì do công ty nào gây ra. Về vấn đề này, theo Phó Chủ tịch QH Trương Quang Được, là phải nghiêm khắc phê bình, xử lý. Hiện Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành kiểm tra, xác định rõ nguyên nhân và trách nhiệm. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ cần giúp đỡ các gia đình ở đây khắc phục khó khăn.
Bốn vấn đề của ngành y tế
Tại kỳ họp thứ 8, QH khóa XI, Bộ Y tế nhận được năm chất vấn của các vị đại biểu QH. Bộ đã có văn bản trả lời gửi tới từng vị đại biểu QH chất vấn. Vấn đề mà các vị đại biểu QH quan tâm liên quan bốn nội dung chính thuộc lĩnh vực của Bộ. Vấn đề thứ nhất là phụ cấp cho cán bộ ngành y tế. Ngày 1-11-2005, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 276/2005/QĐ-TTg quy định chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với cán bộ, viên chức tại các cơ sở y tế của Nhà nước. Theo Quyết định này, những cán bộ, viên chức trực tiếp làm chuyên môn y tế, cán bộ, viên chức làm công tác quản lý, phục vụ không trực tiếp làm chuyên môn y tế tại các chuyên khoa HIV/AIDS, phong, lao, tâm thần, giải phẫu bệnh lý, pháp y trong các cơ sở y tế nhà nước đều được hưởng chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề.
Mức phụ cấp ưu đãi theo nghề được tính trên mức lương theo ngạch, bậc hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo, phụ cấp thâm niên vượt khung và được chia thành tám mức từ 15% đến 50%, áp dụng tùy đối tượng điều trị trực tiếp cho người bệnh.
Về chế độ trực đêm của bệnh viện, Bộ Y tế đang lấy ý kiến rộng rãi của các cơ sở khám, chữa bệnh đối với dự thảo đề xuất một số cơ chế chính sách cho nhân viên y tế để trình Chính phủ trong thời gian tới.
Vấn đề thứ hai là nhiễm vi-rút H5N1. Các vấn đề liên quan vi-rút H5N1 ở gia cầm cũng như các biện pháp phòng dịch cúm cho gia cầm thuộc trách nhiệm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đối với việc phòng lây cúm gia cầm sang người, Bộ Y tế khuyến cáo:
Cần cắt đứt nguồn lây truyền và đường lây truyền từ gia cầm sang người bằng cách tiêu hủy đúng cách, không ăn, không giết mổ, không sử dụng gia cầm ốm, bị bệnh, gia cầm không rõ nguồn gốc. Vệ sinh môi trường, vệ sinh ăn uống và vệ sinh cá nhân.
Công tác tuyên truyền phòng, chống cúm gia cầm cần được tất cả các ngành, các cấp tham gia để mỗi người dân phải nhận thức được trách nhiệm và nghĩa vụ của mình trong việc phòng chống cúm gia cầm ở người.
Trong kế hoạch kinh phí khẩn cấp cho công tác phòng, chống cúm A (H5N1) đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Bộ Y tế đã đề xuất ưu tiên dành kinh phí cho các tỉnh vùng đồng bằng sông Cửu Long và đồng bằng Bắc Bộ, là hai điểm trọng yếu dịch có thể xảy ra. Trong đó, ưu tiên trang bị hệ thống phòng xét nghiệm PCR giúp chẩn đoán sớm cúm cho 6/12 tỉnh thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Vấn đề thứ ba liên quan chế độ miễn phí khám, chữa bệnh cho trẻ em dưới sáu tuổi. Thông tư số 14/2005/BYT-TT ngày 10-5-2005 của Bộ Y tế, đã hướng dẫn đầy đủ việc thực hiện khám, chữa bệnh và quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí khám, chữa bệnh cho trẻ em dưới sáu tuổi tại các cơ sở y tế công lập.
Vấn đề cuối cùng liên quan "làng ung thư". Ngày 25-10-2005, Bộ Y tế đã cử một đoàn công tác gồm Cục Y tế dự phòng phối hợp Viện Y học lao động và vệ sinh môi trường tiến hành xem xét các vấn đề liên quan nội dung đề cập trong các báo. Đoàn khảo sát đã điều tra thực địa môi trường tại khu vực chung quanh Nhà máy Supe phốt phát và hóa chất Lâm Thao, tiến hành đo đạc và lấy các mẫu nước thải, nước mặt, nước ngầm, các mẫu khí, bụi và nước tiểu để xét nghiệm. Kết quả sơ bộ của đợt khảo sát này cho thấy:
Các chất độc hại có khả năng gây ung thư như các kim loại nặng (thủy ngân, asen, chì, kẽm, đồng, cadimi, sắt và mangan) trong các mẫu nước thu được trong đợt khảo sát này đều thấp dưới mức cho phép theo tiêu chuẩn vệ sinh.
Theo số liệu thống kê sinh tử của xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, Phú Thọ, tính được tỷ lệ mắc bệnh ung thư trung bình của xã. Kết quả cho thấy, tỷ lệ mắc ung thư chung ở đây tương đương tỷ lệ mắc ung thư trung bình tính được qua một số cuộc điều tra ở Việt Nam.
Tiếp theo đợt khảo sát nói trên, ngày 11-11-2005, GS, TS Lê Ngọc Trọng, Thứ trưởng Y tế, đã về làm việc với các cấp chính quyền tỉnh Phú Thọ, huyện Lâm Thao và đã đến xã Thạch Sơn để khảo sát tình hình. Sau đợt khảo sát này, lãnh đạo Bộ Y tế đã giao cho Vụ Khoa học-Đào tạo (Bộ Y tế) khẩn trương tiến hành xây dựng đề tài nghiên cứu tác động của môi trường đối với sức khỏe của con người ở khu vực xã Thạch Sơn, để sớm đưa ra những khuyến nghị có tính khả thi.
Giao Bệnh viện K tiếp nhận số người bệnh ung thư ở xã Thạch Sơn, để khám và điều trị. Bệnh viện sẽ miễn phí cho những người bệnh này tiền xét nghiệm, tiền thuốc điều trị và tiền giường bệnh, người bệnh tự lo kinh phí đi lại, ăn uống trong thời gian điều trị tại bệnh viện. Bệnh viện K phối hợp Sở Y tế Phú Thọ để khám sàng lọc bệnh ung thư cho nhân dân xã Thạch Sơn để có kế hoạch cụ thể về bảo vệ và chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân trong xã.
Đối với trường hợp của xã Thạch Sơn, huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, trước mắt cần phải khẩn trương tập trung giải quyết các vấn đề cụ thể sau:
Chăm sóc và điều trị cho các người bệnh ung thư ở xã Thạch Sơn. Kiểm tra sức khoẻ cho người dân trong xã nhằm đánh giá tình hình bệnh tật và xây dựng kế hoạch bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân ở khu vực này. Đối với những người phát hiện có bệnh, đặc biệt là bệnh ung thư, cần được tăng cường chăm sóc và có chế độ điều trị thích hợp.
Để xác định tác nhân gây ung thư ở những người dân của xã Thạch Sơn, cần có một nghiên cứu toàn diện, cụ thể và khoa học.
Sau trả lời bằng văn bản của Bộ trưởng Y tế, các đại biểu tiếp tục chất vấn. Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) và Lê Văn Cuông (Thanh Hoá) chất vấn Bộ trưởng Y tế về giải pháp bảo đảm an toàn thực phẩm và mức trợ cấp cho cán bộ y tế thôn bản vùng miền núi, dân tộc thiểu số là 40 nghìn đồng/tháng là quá thấp. Bộ Y tế đã làm gì để giải quyết các vấn đề này Bộ trưởng Trần Thị Trung Chiến cho rằng, Bộ Y tế đã phối hợp các bộ, ngành, địa phương xây dựng Chương trình hành động quốc gia bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trình Chính phủ triển khai thực hiện. Đồng thời tổ chức nhiều đoàn thanh tra kiểm tra giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm ở các địa phương, chú trọng các bếp ăn tập thể và thức ăn đường phố. Song, đây là vấn đề rất lớn, đòi hỏi các bộ, ngành, địa phương và các tầng lớp nhân dân giải quyết mới bảo đảm được vệ sinh an toàn thực phẩm. Còn về trợ cấp cho cán bộ y tế thôn, bản còn thấp, Bộ đang phối hợp Bộ Nội vụ và các địa phương giải quyết, nâng mức trợ cấp này lên nhằm bảo đảm đời sống cho cán bộ y tế cơ sở. Trả lời câu hỏi của đại biểu Vũ Minh Mão (Thái Bình) về con số tỷ lệ nhân dân xã Thanh Sơn (Phú thọ) bị ung thư giữa Bộ Y tế và Bộ Tài nguyên và Môi trường có khác nhau, Bộ trưởng cho biết, do thời điểm tiến hành khảo sát, nghiên cứu khác nhau. Bộ Y tế đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan chức năng tập trung nghiên cứu, giải quyết tình trạng nhiễm bệnh nặng của nhân dân chung quanh vùng này.
Sớm giải quyết dứt điểm nợ đọng công trình giao thông và nợ lương người lao động
Tiếp đó, Bộ trưởng Giao thông vận tải (GTVT) Đào Đình Bình trả lời chất vấn bằng văn bản trước QH. Bộ trưởng cho biết: Tại kỳ họp thứ 8, QH khóa XI, Bộ GTVT nhận được tám chất vấn của các đại biểu và Đoàn đại biểu QH. Về chất vấn của đại biểu Neáng Kim Cheng (An Giang): "Cử tri đồng bằng sông Cửu Long bất bình trong lĩnh vực đầu tư giao thông vận tải là chưa có sự công bằng giữa các vùng, miền. Trong định hướng phát triển trước mắt cũng như lâu dài về hệ thống giao thông vận tải ở đồng bằng sông Cửu Long như thế nào để tương xứng tiềm năng của vùng, tạo điều kiện kinh tế-xã hội phát triển vững chắc", Bộ trng GTVT trả lời : Trước hết phải khẳng định chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước là phát triển toàn diện đất nước trên cơ sở "Phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm có mức tăng trưởng cao, tích luỹ lớn, đồng thời tạo điều kiện phát triển các vùng khác để phát huy thế mạnh của từng vùng, liên kết vùng trọng điểm tạo mức tăng trưởng khá. Quan tâm phát triển kinh tế-xã hội gắn với tăng cường quốc phòng an ninh ở các vùng miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo, chú trọng các vùng Tây Nguyên, Tây Bắc, Tây Nam. Có chính sách hỗ trợ nhiều hơn cho các vùng khó khăn...". Chủ trương trên được ngành GTVT triển khai thực hiện, Bộ GTVT đã xây dựng kế hoạch phát triển GTVT cho giai đoạn 2001-2005, 2006-2010; chiến lược, các quy hoạch phát triển GTVT của cả nước, của các vùng, trong đó có đồng bằng sông Cửu Long. Mặc dù đã ưu tiên tăng mức đầu tư cho GTVT nhưng ngân sách nhà nước những năm vừa qua chỉ đủ để bố trí vốn đối ứng cho các dự án ODA trong khi việc cung cấp vốn nước ngoài phụ thuộc vào quan điểm đầu tư của các nhà tài trợ, họ ưu tiên triển khai các dự án trọng điểm, nơi có lưu lượng giao thông lớn. Để bảo đảm việc đầu tư các dự án giao thông vùng sâu, vùng xa và các vùng kinh tế trọng điểm theo quy hoạch, từ năm 2004 Thủ tướng Chính phủ đã quyết định phát hành trái phiếu chính phủ để xây dựng các công trình giao thông quan trọng, tại đồng bằng sông Cửu Long có các dự án: Đường Hồ Chí Minh đoạn Chơn Thành-Vàm Cống bao gồm hai cầu Cao Lãnh và Vàm Cống, đoạn Năm Căn-Đất Mũi; quốc lộ 80 đoạn Mỹ Thuận-Vàm Cống; tuyến N1 đoạn Tịnh Biên-Hà Tiên; tuyến Nam Sông Hậu; tuyến Quản Lộ-Phụng Hiệp; cầu Hàm Luông (quốc lộ 60); đường trên đảo Phú Quốc; đường Cần Thơ-Vị Thanh (61B); QL50 (bao gồm cả cầu Mỹ Lợi, chợ Gạo); QL61 (Cái Tư-Gò Quao); nâng cấp QL60 (Trung Lương-Rạch Miễu) và các dự án còn thiếu vốn trên các quốc lộ; cải tạo, nâng cấp đường cất hạ cánh, đường lăn và sân đỗ máy bay Cảng hàng không Cần Thơ; cảng An Thới (đảo Phú Quốc). Đồng thời Thủ tướng Chính phủ cũng đã quyết định ứng vốn để xây dựng tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh-Trung Lương và sử dụng vốn vượt thu ngân sách để mở rộng tiếp QL1A đoạn Trung Lương-Mỹ Thuận. Chính phủ đã và đang chỉ đạo để triển khai thực hiện. Tổng hợp các nguồn vốn đã có, cho thấy đồng bằng sông Cửu Long về cơ bản có đủ nguồn lực để đến năm 2010 hoàn thành nâng cấp hệ thống quốc lộ hiện có, xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn từ Chơn Thành đi Vàm Cống, mở rộng QL1 A lên bốn làn xe từ TP Hồ Chí Minh-Cần Thơ, xây dựng xong tuyến cao tốc TP Hồ Chí Minh-Trung Lương và chuẩn bị thủ tục để xây dựng tiếp tuyến cao tốc Trung Lương-Cần Thơ; xây dựng mới các tuyến Nam Sông Hậu, Quản Lộ-Phụng Hiệp, Vị Thanh-Cần Thơ, cầu Hàm Luông; đường và cảng An Thới trên đảo Phú Quốc; nâng cấp các tuyến sông chủ yếu; xây dựng xong sân bay Cần Thơ và từng bước nâng cấp các sân bay khác để đáp ứng nhu cầu.
Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Hà Nội): "Chín tháng đầu năm 2005 các tổng công ty nhà nước thuộc bộ còn nợ lương của công nhân 54 tỷ đồng. Nợ đọng vốn xây dựng cơ bản 1946 tỷ đồng. Các doanh nghiệp và bảo hiểm y tế, BHXH nợ 30,5 tỷ đồng làm cho 3166 người lao động không thanh toán được chế độ BHXH trong năm 2005. Đề nghị cho biết trách nhiệm cá nhân của Bộ trưởng v kết quả xử lý theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng đến nay như thế nào? Giải pháp của đồng chí đối với các DNNN thuộc bộ để khắc phục tình trạng trên đến bao giờ hoàn thành"; Bộ trưởng GTVT trả lời là: Do thiếu vốn, nên chậm thanh toán khối lượng các công trình đã hoàn thành bàn giao. Tính đến 31-12-2003 tổng cộng khối lượng công trình đã hoàn thành chưa được thanh toán là 6.223 tỷ đồng. Chính phủ đã tích cực giải quyết và năm 2004 đã thanh toán 1.761 tỷ đồng nợ tồn đọng. Các địa phương cũng đã giải quyết được 1.000 tỷ đồng. Số nợ khối lượng hoàn thành các dự án ngân sách Nhà nước và vay tín dụng ưu đãi là 735 tỷ đồng; nợ của các chủ đầu tư địa phương là 1.619 tỷ đồng. Hiện nay, Nhà nước và các chủ đầu tư địa phương vẫn còn nợ khối lượng công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng là 1.806 tỷ đồng.
Bộ GTVT đã tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm quy định quản lý của Nhà nước đồng thời phát hiện những khó khăn của các đơn vị để có biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ. Bộ GTVT cũng đã thành lập tổ giám sát và đánh giá hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các DNNN để thực hiện việc giám sát, đánh giá hoạt động của các DNNN theo Quyết định 271/2003/QĐ-TTG ngày 31-12-2003 của Thủ tướng Chính phủ. Đối với các trường hợp thiếu tinh thần trách nhiệm hoặc do năng lực quản lý, điều hành yếu kém dẫn đến kinh doanh thua lỗ kéo dài... Bộ GTVT kiên quyết xử lý thay Tổng giám đốc (Giám đốc) doanh nghiệp. Đối với những trường hợp cố tình vi phạm nguyên tắc quản lý của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng, Bộ GTVT kiên quyết chuyển cơ quan pháp luật xem xét xử lý. Đến nay, hầu hết các tổng công ty, các doanh nghiệp đã giải quyết lương cho người lao động, không để chậm quá 3 tháng, một số tổng công ty đã thanh toán hoặc tạm ứng lương đến hết tháng 10-2005. Lương bình quân của toàn ngành đạt 1,7 triệu đồng/người/tháng, tỷ lệ thiếu việc làm giảm từ 5% (năm 2000) xuống còn 0,8% (năm 2005).
Đại biểu Trần Luân Kim ( Phú Yên) chất vấn về chủ trương khống chế tốc độ các phương tiện giao thông trên các quốc lộ chưa hợp lý, được Bộ trưởng Đào Đình Bình trả lời là, về nguyên tắc, tốc độ các phương tiện giao thông không được cao hơn tốc độ thiết kế theo cấp kỹ thuật của đường như tiêu chuẩn 4054-98 quy định.Việc quy định hạn chế tốc độ này đã được bộ phối hợp các bộ, ngành TƯ, địa phương quy định phù hợp điều kiện hiên nay và được điều chỉnh kịp thời khi điều kiện hạ tầng kỹ thuật cho phép.
Sau trả lời bằng văn bản, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Hà Nội) tiếp tục chất vấn Bộ trưởng GTVT về thời hạn bao nhiêu năm, giải quyết được tình trạng nợ khối lượng công trình GTVT, nợ lương, bảo hiểm xã hội, y tế của người lao động? Bộ trưởng GTVT cho rằng, đây là vấn đề rất lớn, mình Bộ GTVT không giải quyết được, mà cần có sự chỉ đạo của Chính phủ, sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương và từng doanh nghiệp. Bộ GTVT phấn đấu trong thời gian ba năm cố gắng giải quyết dứt điểm các vấn đề này.
Còn một số đại biểu đăng ký chất vấn trực tiếp Bộ trưởng GTVT tại hội trường, do hết thời gian, Phó Chủ tịch QH Nguyễn Phúc Thanh đề nghị các đại biểu chuyển sang sáng 26-11.
|