Tỉnh táo du học
Các Website khác - 12/09/2005
SỰ KIỆN & BÌNH LUẬN
Tỉnh táo du học

Tô Phán
Mấy hôm nay, hàng trăm gia đình ở Việt Nam đang rối tung rối mù vì việc con em mình du học ở Singapore bị bơ vơ. Giấc mộng du học của nhiều người đang có nguy cơ đổ sập xuống với nhiều hệ lụy xã hội khó lường. Bắt đầu có những biểu hiện đổ lỗi cho nhau, mà cuối cùng thì người có lỗi chủ yếu là du học sinh và gia đình của họ vì... "không tìm hiểu kỹ" những quy định của cái gọi là Chương trình CaseTrust for Education (chương trình bảo vệ sinh viên quốc tế của hệ thống trường tư thục tại Singapore) (!?).
Cách đây vài năm, sự cố Đại học Quốc tế (ở Hà Nội) đã gây nên thảm cảnh du học tại chỗ thành... bơ vơ tại chỗ, khi chủ của Đại học Quốc tế là một giáo sư rởm, là chủ tịch một trường đại học rởm ở Đài Loan vào Việt Nam mở trường (mà tiêu chuẩn vào trường chủ yếu là có tiền nộp) dưới sự bảo trợ của một số quan chức. Sự việc chỉ được giải quyết khi có ý kiến của Chính phủ, nếu không sẽ gây nên những hậu quả xã hội rất lớn. Tiếp đó là việc một số đơn vị kinh doanh du học lừa đảo: Thực chất nộp tiền đi du học chỉ là đi... du lịch và làm việc tại một số nhà hàng.

Niềm tin vào các đơn vị kinh doanh du học có bị giảm sút, nhưng nhu cầu du học không ngừng tăng cao. Đơn giản chỉ là mức sống của người Việt Nam tăng cao và đương nhiên tâm lý sính của ngoại ngày càng phổ biến trong dân ta.

Cái sự sính học trường ngoại là điều tốt. Nhưng sính ngoại mà không biết gì về những nơi mình trao gửi con em mình thì lại là điều đáng trách. Một nguyên tắc phổ biến của các tổ chức kinh doanh du học là quảng cáo càng nhiều càng tốt. Mà người dân Việt Nam lại rất dễ tin - dễ tin vì ít thông tin và dễ tin nên dễ bị lừa. Chưa bao giờ các trung tâm tư và công ty tư vấn du học mọc nhiều như bây giờ. Chưa bao giờ việc đi du học lại dễ như bây giờ (miễn là có tiền). Và cũng chưa bao giờ dòng ngoại tệ chi cho học hành lại chảy ra nước ngoài nhiều và dễ dàng như bây giờ. Sự dễ dàng luôn tiềm ẩn những rủi ro, bất trắc. Và sự cố Đại học Quốc tế mấy năm trước, việc một số đơn vị tổ chức du học lừa đảo và bây giờ nhiều du học sinh bị một phen lao đao ở Singapore..., ngẫm cho cùng đều do cái sự quá dễ dàng mà ra.

Có không ít ý kiến cho rằng, các trường đại học Việt Nam cần nâng cấp về chất lượng, tham gia vào các tổ chức đào tạo đại học quốc tế ở khu vực thì sẽ thu hút nhiều du học sinh các nước. Khi các trường đại học ở Việt Nam có đẳng cấp thì dòng ngoại tệ chảy ra nước ngoài sẽ ít dần đi, các tổ chức kinh doanh du học sẽ phải ra nước ngoài hoạt động để tìm du học sinh và người Việt lúc đó sẽ tự hào về việc mình được học đại học trên chính đất nước mình. Nhưng đó chỉ là viễn cảnh.

Hiện tại, "thiên đường du học" của Đông Nam AÁ là Singapore cũng đang bị mất ngôi - "nói vậy mà không phải vậy", đấy là cuộc sống! Trách nhiệm trước hết và lớn nhất thuộc về các đơn vị tổ chức du học. Nhưng dù sao thì cũng rất cần có sự tỉnh táo một cách nghiêm túc của chính những gia đình bỏ tiền ra cho con du học.