Trọng tâm của chương trình là củng cố và kiện toàn hệ thống dịch vụ y tế nông thôn ba cấp: huyện, xã và thôn, nhất là xây dựng bệnh viện tuyến địa phương, đồng thời tăng cường xây dựng đội ngũ y bác sĩ ở cơ sở; cải thiện kết cấu tri thức và khả năng phục vụ của nhân viên y tế nông thôn, đồng thời, cử hàng nghìn bác sĩ thành thị có trình độ đến công tác tại các trung tâm y tế cơ sở, nhằm tăng cường thực lực y tế cho các vùng nông thôn.

Trung Quốc là nước nông nghiệp với khoảng 900 triệu nông dân, chiếm hơn 60% tổng số dân của cả nước. Do nhiều nguyên nhân, điều kiện vệ sinh y tế ở các vùng nông thôn Trung Quốc có khoảng cách khá lớn so với thành thị. Việc giải quyết vấn đề bảo vệ sức khoẻ và tăng cường điều kiện khám chữa bệnh cho đông đảo bà con nông dân luôn được chính phủ Trung Quốc quan tâm. Kỳ họp thứ tư Quốc hội Trung Quốc khoá X vừa bế mạc tại Bắc Kinh cũng lấy việc giải quyết vấn đề khám chữa bệnh cho cư dân nông thôn làm đề tài thảo luận quan trọng của hội nghị.

Theo thống kê, 80% tài nguyên y tế của Trung Quốc đều tập trung tại thành thị, nhất là các bệnh viện lớn. Trong khi đó, hệ thống y tế công cộng tại vùng nông thôn chưa hoàn thiện, thiết bị y tế cũ, lạc hậu cộng thêm việc thiếu nhân tài đã không đáp ứng được nhu cầu của người bệnh tại nông thôn.

Để làm dịu tình hình khám chữa bệnh khó, chi phí cao tại các vùng nông thôn, kể từ năm 2003, Chính phủ Trung Quốc đã bắt đầu thiết lập “chế độ y tế hợp tác” tại vùng nông thôn. Theo cách này, Chính phủ, chính quyền địa phương và cá nhân người nông dân cùng đóng góp tiền thành lập quỹ y tế, thanh toán chi phí khám chữa bệnh theo tỷ lệ nhất định cho bà con nông dân tham gia chế độ y tế hợp tác. Cho đến nay, hơn 30% vùng nông thôn Trung Quốc đã thực thi chế độ này.

Ông Mã Thế Xuân là một nông dân sống ở huyện Trường Dương tỉnh Hồ Bắc Trung Quốc, mắc bệnh tim bẩm sinh. Những năm trước đây do con cái đi học, kinh tế gia đình khó khăn mà chưa dám tiến hành phẫu thuật tim, sức khoẻ ngày một sa sút. Năm 2003, huyện Trường Dương đã triển khai chế độ y tế hợp tác nông thôn kiểu mới, ông Xuân có cơ hội chữa bệnh. Toàn bộ chi phí cho ca phẫu thuật trên lên đến 60 nghìn NDT, trong đó quỹ y tế hợp tác nông thôn thanh toán cho ông Xuân mức tối đa là 10 nghìn NDT.

"Lúc đó, tôi vay thêm ngân hàng 10 nghìn NDT để chữa bệnh, xong xuôi, quỹ y tế hợp tác nông thôn đã thanh toán cho tôi khoản tiền đó”, ông Xuân nói.

Thành phố Đô Giang Yển thuộc tỉnh Tứ Xuyên, miền Tây Nam Trung Quốc đã triển khai chế độ y tế nông thôn kiểu mới, ông Sâm Lâm, đại diện lãnh đạo thành phố này cho biết, tỷ lệ khám chữa bệnh và nằm viện điều trị của bà con nông dân bị bệnh đã tăng nhiều so với trước do họ được tham gia chế độ y tế hợp tác nông thôn đã giúp nhiều nông dân giảm gánh nặng chi phí khám chữa bệnh.

Ông Sâm Lâm nói, kể từ khi tỉnh Tứ Xuyên được đưa vào danh sách thí điểm chế độ y tế hợp tác nông thôn từ năm 2003, trình độ y tế và bảo vệ sức khoẻ tại thành phố Đông Giang Yển đã được nâng cao, chế độ bảo vệ sức khỏe của bà con ở thành phố Đô Giang Yển đã được nâng cao , chế độ y tế hợp tác được đông đảo nông dân hết sức hoan nghênh và ủng hộ.

Ông Hồ Hữu Húc, bác sĩ của bệnh viện thị trấn Ma Thị huyện Trường Dương tỉnh Hồ Bắc cho biết: "Trước đây, số người bệnh vào nằm viện chúng tôi bình quân mỗi ngày khoảng 6 đến 8 người. Nhưng hiện nay là 18 đến 20 người, hôm nhiều nhất lên đến 30 người. Chế độ y tế hợp tác nông thôn mới đã mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân, bệnh viện được phát triển, các bên cùng có lợi".

Xét về những thành quả tốt đẹp của chế độ y tế hợp tác nông thôn mới, chính phủ Trung Quốc quyết định kể từ năm nay sẽ nâng cao tiêu chuẩn kinh phí trợ cấp cho nông dân tham gia chế độ y tế hợp tác , mở rộng diện thí điểm, khiến chế độ này cơ bản che phủ các vùng nông thôn khắp cả nước trong vòng 5 năm tới.

Bộ trưởng Y tế Trung Quốc Cao Cường nói: "Ngân sách tài chính trung ương và địa phương phải tăng thêm đầu tư cho bà con nông dân tham gia chế độ y tế hợp tác nông thôn, tạo điều kiện có lợi cho việc thiết lập và phát triển chế độ y tế hợp tác nông thôn mới".