Sự khác biệt giữa hai giới là một thực tế; sinh học đã chứng minh điều đó, tâm lý học cũng đã có những khám phá và xã hội học thì khẳng định. Chẳng hạn, ngay từ thuở nhỏ, con trai đã thích đá bóng, còn con gái thích chơi búp bê.

Về mặt sinh học, khi mới 6 tháng tuổi, bé gái nhìn trái bóng chỉ như một vật tròn lăn rồi bỏ qua nhìn sang cái khác trong khi bé trai như muốn nhao ra khỏi tay mẹ, muốn sờ mó và bắt lấy trái bóng. Khi được 2 tuổi, nếu thấy trái bóng dưới đất, bé gái bước qua còn bé trai thì đưa chân “sút”. Khoảng 3-5 tuổi, trẻ đã khám phá ra giới tính của mình và tìm kiếm cách biệt hóa, vì thế chúng có những trò chơi riêng cho từng giới.

Nhà tâm lý học cho rằng con trai thích hoạt động thành nhóm và có tính tập thể, chơi bóng phải có bạn, có thế mới bộc lộ được bản chất hiếu động. Còn con gái lại ưa thích kết thành đôi bạn (thậm chí với một búp bê) hoặc chỉ với một nhóm nhỏ. Nếu như con trai muốn đóng vai “bố” thì con gái đã biết sau này sẽ trở thành “mẹ” và ngay từ bây giờ thích đóng vai “mẹ”.

Cha mẹ thường rất ngạc nhiên khi thấy con trai đòi chơi búp bê. Ngày nay, con trai thích trò chơi trên máy vi tính, xem video hay vô tuyến hơn, chúng thích phim hoạt hình, thể thao hay phim hành động trong khi con gái lại ưa thích phim tình cảm nhiều tập. Con gái cũng thích xem thể thao nhưng là những môn thể thao cá nhân như bơi lội, trượt băng nghệ thuật hơn là những môn thể thao tập thể, tranh giành nhau quả bóng.

Con gái thường dịu dàng, nhạy cảm

Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng trong năm đầu tiên, nếu như các bé trai và gái có số lần khóc và la hét bằng nhau thì các bé gái lại hay cười hơn và biết bập bẹ nói trước, hay bắt chước và có mối quan hệ thân thiết hơn với mọi người xung quanh. Nhà tâm thần học Alain Braconier đã nhận xét rằng: “Các bé gái có sự phát triển tốt hơn về ngôn ngữ và cách diễn tả những cảm xúc của mình”. Đến tuổi trưởng thành, những nghiên cứu cũng cho thấy kết quả tương tự: phụ nữ vừa bộc lộ dễ dàng hơn những cảm xúc của họ vừa có sự thông cảm hơn với người khác. Phụ nữ không phải yếu đuối hơn nhưng nói lên những xúc cảm của họ rõ ràng hơn nam giới.

Người lớn thường không muốn các em bé gái phải tức giận cũng như không muốn các bé trai phải buồn rầu và sợ hãi. Cha mẹ cũng thường coi con gái là yếu ớt, cần được quan tâm chăm sóc hơn, con gái sớm học được điều đó và áp dụng ngay đối với những người xung quanh. Còn đối với con trai, chúng phải tỏ ra can đảm để trở thành người “đàn ông” chân chính sau này. Mẫu hình giáo dục như thế không thay đổi trong suốt tuổi vị thành niên. Nhà tâm lý học Yvonne Castella nhấn mạnh rằng, lứa tuổi 3-6 tuổi ít có sự khác biệt giữa hai giới về ý thức chăm sóc. Đến 7-11 tuổi, con gái tỏ ra có khả năng chăm sóc hơn, ngay ở tuổi 12 chúng đã bộc lộ ý muốn làm một nghề vị tha.

Cha mẹ cũng thường đánh giá khác nhau về con trai và con gái, khi con trai khóc, họ thường cho rằng vì nó tức giận gì đó nhưng con gái khóc thì cho là vì sợ.

Con gái phát triển sớm hơn

Nói chung, con gái có thành tích học tập tốt hơn và ít bị lưu ban hơn, có tỷ lệ đông hơn khi kết thúc trung học phổ thông (điều tra ở Pháp, năm 1999). Điều này cũng phù hợp về mặt sinh học vì nghiên cứu những cặp sinh đôi một trai một gái cho thấy, con gái khỏe hơn con trai, biết đi sớm hơn. Có lẽ testosterone có vai trò trong sự phát triển nhưng không nên quên rằng mọi người lúc đầu đều là giới nữ, chỉ đến tuần lễ thứ 7 của thai nghén thì một số mới biệt hóa thành nam giới. Vì phát triển chậm hơn cho nên đến 6 tuổi, con trai chưa biết sử dụng khéo léo bút máy.

Con gái lắm lời hơn

Vỏ não bên trái (phần chỉ huy ngôn ngữ) nói chung phát triển chậm hơn phần bên phải ở trẻ nhỏ, nhưng với con trai sự trưởng thành của vỏ não còn chậm hơn nữa. Lỗi là do testosterone (của nam). Trong khi đó, hoóc môn nữ có tác dụng đẩy nhanh sự phát triển của vỏ não. Có lẽ vì thế mà phần não chi phối ngôn ngữ của nam giới kém phát triển hơn nữ.

Các nhà tâm lý cho rằng, nếu như con gái nói sớm hơn là bởi vì con gái luôn muốn được mẹ quan tâm đến nó. Khác với con trai, có một mẫu hình để đồng nhất ngay là người bố, con gái cho rằng chỉ khi lớn lên nó mới là phụ nữ vì luôn nghe thấy những lời nhắc nhở: “Khi nào con có kinh, có ngực hay sinh đẻ...”. Con gái có nhu cầu rất mạnh mẽ được nói, chuyện trò với cả búp bê, qua đó biểu lộ bản sắc giới, xúc cảm đồng thời nhập vai người khác.

Ngay từ những tuần đầu tiên sau đẻ, cách nói nựng của người mẹ đối với con trai và con gái khác nhau. Với con gái, các bà mẹ thường hay nâng con lên trước mặt và trò chuyện trìu mến.

(Còn nữa)

BS Đào Xuân Dũng, Sức Khỏe & Đời Sống