Tính đến hôm nay, số lịch bloc tồn đọng trong kho của Tổng Công ty phát hành sách Việt Nam đã lên đến 245.000 cuốn, tương đương 3 tỷ đồng. Lượng tồn kho của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia cũng vào khoảng 100.000.

Thống kê trên còn chưa tính tới số lịch không bán được, vẫn nằm lay lắt ở các đại lý, cửa hàng trên toàn quốc.

Ước tính của giới kinh doanh, gần 5 tỷ đồng đầu tư cho việc xuất bản và phát hành lịch bloc đang chuẩn bị đốt thành tro. Đây là thiệt hại lớn nhất, chưa bao giờ liên minh xuất bản lịch của các nhà xuất bản Việt Nam vấp phải.

Hàng tỷ đồng đầu tư xuất bản lịch bloc đang trở thành giấy vụn. Ảnh: P.A.

Ngoài thị trường, các cửa hàng, đại lý lịch hạ giá xuống đến 60-70% so với giá bìa, nhưng vẫn không có khách vì đã qua mùa mua sắm lịch. Chị Nguyễn Minh Nguyệt, chủ cửa hàng sách - lịch trên đường Nguyễn Thị Minh Khai cho biết, đã dự liệu lịch bị ế nên ngay cận Tết, chị đã giảm giá 50% nhưng vẫn ít người mua. Hiện tại, cửa hàng của chị còn tồn khoảng 100 bloc lịch, chủ yếu là loại đại và cực đại. Loại bloc tiểu và cực tiểu tiêu thụ nhanh hơn, bán hết trước Tết. Vụ lịch vừa qua, chị Nguyệt lỗ khoảng vài triệu đồng, chủ yếu do tồn lịch lớn.

Trao đổi với VnExpress, Tổng giám đốc Tổng Công ty phát hành sách Việt Nam Trần Tấn Ngô cho rằng, nguyên nhân lịch bloc bị dội chợ năm nay là do sự ra riêng, tách khỏi liên minh 48 nhà xuất bản của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP HCM, khiến số lượng lịch in ra quá nhiều làm cung vượt cầu, gây nên ế thừa. Ông Ngô cũng khẳng định, do đã qua mùa kinh doanh lịch Tổng Công ty phát hành sách sẽ cân giấy vụn số tồn kho trong thời gian tới, sau khi Ban điều hành lịch bloc họp tổng kết tình hình kinh doanh lịch 2006 vào ngày 14/3 tại Hà Nội.

Trước đó, vào tháng 4 năm ngoái, 48 nhà xuất bản trên cả nước đã họp để liên minh xuất bản 13,5 triệu bloc lịch cho năm 2006, trên cơ sở khảo sát nhu cầu thị trường trong năm của Ban điều hành lịch bloc. Tuy nhiên, 3 tháng sau, Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP HCM tuyên bố rút khỏi liên minh và tự ý in 2 triệu bloc lịch các kích cỡ. Liên minh xuất bản lịch đã khiếu nại đến Cục Xuất bản, Bộ Văn hóa thông tin. Đầu tháng 11, Cục Xuất bản đã ra quyết định niêm phong 300.000 bloc lịch của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia và cho phép phát hành 1,7 triệu cuốn. Như vậy, Tết Bính Tuất, thị trường Việt Nam đón nhận đến 15,2 triệu bloc lịch, trong khi theo dự kiến ban đầu của Ban điều hành lịch bloc thì nhu cầu chỉ đến 13,5 triệu mà thôi.

Phó cục trưởng Cục Xuất bản Lý Bá Toàn nói với VnExpress rằng, việc tách in riêng của Nhà xuất bản Đại học Quốc gia TP HCM không sai, tuy nhiên thời điểm tuyên bố không phù hợp, quá muộn so với tiến trình làm lịch nên gây thiệt hại cho các nhà xuất bản khác trong liên minh. Ông Toàn cho rằng, những gút mắc trong mùa kinh doanh lịch vừa qua sẽ được các nhà xuất bản và Ban điều hành lịch mổ xẻ trong 2 cuộc họp vào ngày 13 và 14/3, để rút kinh nghiệm cho mùa lịch 2007.

Điều mà nhiều người quan tâm là liệu liên minh xuất bản lịch có còn tồn tại trong các mùa lịch tới hay không, khi mà Bộ Văn hóa thông tin vẫn chủ trương khuyến khích xã hội hóa việc xuất bản lịch. Phía liên minh nhà xuất bản thì khẳng định sẽ lớn mạnh thêm với sự tham gia của 4 nhà xuất bản mới được thành lập vào năm ngoái; trong khi trao đổi với VnExpress trước khi phát hành lịch 2006, đại diện Nhà xuất bản Quốc gia TP HCM khẳng định vẫn một mình xuất bản riêng trong mùa lịch tới.

Bộ Văn hóa thông tin vẫn chủ trương xã hội hóa xuất bản lịch bloc trong mùa lịch tới, nhưng có kế hoạch kinh doanh đầu vào, đầu ra tập trung để tránh bị thiệt hại do lượng lịch bloc tồn kho quá lớn như năm nay.

Phan Anh