Gà được giấu vào dưới gầm giường, góc tủ trong nhà, chỉ khi khách hỏi mua người bán mới dẫn vào tận nơi cho chọn. Cùng với hàng mới, gà từ thời còn dịch giấu dưới ruộng nay cũng sẵn sàng cho mùa tiêu thụ Tết.

Thấy người mua đang ngần ngừ trước quầy gà sạch, bà Tuyết Hoa, bán gà chợ Nguyễn Văn Tráng, quận 1, TP HCM, nhanh nhảu: "Muốn mua gà ta hả, cũng có, 60.000 đồng/kg hơi (chưa làm lông), nếu mua thì chờ tôi làm". Khách sáng mắt, gật đầu. Bà Hoa dắt khách ra ngay sau nhà để chọn hàng sống.

3 con gà đang ngáp ngáp vì bị quấn trong những bọc vải, quần áo cũ và bám đầy bụi đen do được nhét dưới đống than củi. Thấy có người, chúng đạp liên hồi đôi chân bị trói như muốn thoát khỏi nơi giam giữ. "Phải làm vậy mới không bị phát hiện", bà Hoa phân trần, rồi ngã giá: "Nếu đồng ý mua, tôi làm lông ngay, 15 phút sau là có".

Ở chợ An Khánh, quận 2 (TP HCM), người bán giấu gà vào dưới gầm giường, góc tủ trong nhà. "Chắc chắn gà loại này đều chưa qua kiểm dịch, người dân giết mổ lén lút để bán", một cán bộ thú y quận 2 cho biết. Huyện Cần Giờ, gà vẫn lẩn khuất trong các gia đình để chờ có mối đặt mua là mang ra ngay. Bà Nguyễn Thị Hai ở xã Bình Khánh, Cần Giờ chuẩn bị bắt đàn gà hơn 10 con, nói: "Xã đến lục soát nhà nhiều lần nên tôi phải bó gà lại mang giấu dưới ruộng, giờ mới có bán Tết".

Do ảnh hưởng cúm gia cầm nên trứng gà, vịt sẽ thiếu trong dịp Tết. Ảnh: P.A.

Theo nhiều người bán hàng, gà sạch giết mổ từ các công ty được thành phố cấp phép đều là gà công nghiệp hoặc gà tam hoàng nuôi thả, chứ không có gà ta. Người tiêu dùng thì vẫn thích ăn gà ta nên người bán sẵn sàng mua trong dân, tự giết mổ để cung cấp.

Bà Thúy Vân, ngụ quận Gò Vấp còn nhận xét: "Không biết gà sạch của các công ty giết mổ có thực sạch không, tôi cũng e ngại". Bà Vân dẫn chứng, một số cơ sở "ăn theo" các công ty được thành phố cho phép giết mổ theo quy trình, mượn cơ sở sản xuất nhưng vẫn treo thương hiệu riêng. Gà sạch Phạm Tôn những ngày vừa qua bán nhiều ở chợ, nhưng không phải là hàng của 1 trong 3 công ty được phép là Phú An Sinh, Huỳnh Gia Huynh Đệ và An Nhơn.

Chi cục Thú y TP HCM lưu ý, gà sạch là gà đựng trong bao bì có dán nhãn mác của các đơn vị giết mổ gia cầm được phép. Những trường hợp khác đều là gà lậu. Tuy nhiên, vị đại diện này cũng thừa nhận, khó kiểm soát được gà do người bán tự giết mổ do tình trạng "đánh du kích" với cơ quan chức năng.

Sạch hay không, vẫn đắt hàng

Thịt gia cầm đã tăng giá nhanh chóng tại các chợ TP HCM trong Tết dương lịch vừa qua. Giá nhà sản xuất cung cấp ra thị trường ở mức 19.000 đồng/kg gà công nghiệp, 26.000 đồng/kg gà Tam Hoàng thả vườn. Siêu thị bán lại lời trung bình 5.000-6.000 đồng/kg. Còn tiểu thương chợ bán 40.000 đồng/kg gà công nghiệp, gà ta có giá cao hơn, 60.000 đồng/kg. Nhưng người đi chợ vẫn chen nhau mua gà thịt.

Tiểu thương các chợ đoan chắc 10 ngày giáp Tết Nguyên Đán, mỗi cân thịt gà có thể tới 50.000-80.000 đồng/kg mà hàng cũng không có để bán. Song, các công ty cung cấp gà sạch khẳng định giá là do người bán lẻ đẩy lên theo sức hút của thị trường. "Thực chất gà sạch đưa ra thị trường chỉ tăng 3.000 đồng/kg, giá tại siêu thị cũng không thay đổi nhiều", giám đốc Công ty Phú An Sinh Phạm Văn Minh cho biết.

Gà giết mổ tươi sống đóng gói trong bao bì có nhãn mác. Ảnh: D.K.

Giới kinh doanh gia cầm tại TP HCM dự báo, Tết này có khả năng thiếu thịt gia cầm và có thể người tiêu dùng sẽ phải nhịn ăn trứng gà, vịt. "Từ 23 tháng Chạp đến Tết, nhu cầu tiêu dùng sẽ tăng gấp 4 lần so với hiện nay nên sẽ không đủ nguồn gà để cung cấp", ông Châu Nhựt Trung, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Huỳnh Gia Huynh Đệ ước tính.

Để phục vụ tiêu dùng Tết, Công ty Phú An Sinh đã chuẩn bị 100.000 gia cầm thịt. "Nhưng lượng gà giết mổ tươi sống của công ty chỉ đáp ứng được khoảng 50% nhu cầu, phần còn lại sẽ là gà cấp đông", ông Minh cho biết. Là nhà cung cấp trứng gia cầm chính cho thị trường TP HCM, Phú An Sinh đang tiêu thụ đến 50.000 trứng/ngày tại các siêu thị, đại lý.

Gà sạch cần hỗ trợ tài chính

Công ty Huỳnh Gia Huynh đệ dự kiến đưa ra thị trường 100.000 thủy cầm, gia cầm và 100 tấn thịt chế biến trong dịp Tết, "nhưng còn tùy thuộc vào sản xuất và nhất là tốc độ giải ngân vốn của ngân hàng", ông Trung nói.

Theo ông Trung, mặc dù Thủ tướng đã có chỉ thị cho các ngân hàng giải ngân sớm khoản hỗ trợ doanh nghiệp giết mổ để thu mua gia cầm sống với giá 15.000 đồng/con vào thời điểm diễn ra dịch, nhưng đến giờ này, việc giải ngân hầu như dẫm chân tại chỗ. "Thủ tục giải ngân của ngân hàng quá nhiêu khê nên công ty đang thiếu vốn để triển khai thu mua tiếp gia cầm trong dân, tăng lượng thịt giết mổ tươi sống", ông Trung cho biết.

Phan Anh