Những lợi ích khi sử dụng bơm kim tiêm “khoảng chết thấp”
Báo Tiếng chuông - 12/04/2016
Bơm kim tiêm có khoảng chết thấp được chứng minh là rất hiệu quả trong dự phòng lây nhiễm HIV so với các loại bơm kim tiêm khác. Tuy nhiên, việc thiếu tính sẵn có và ít hiểu biết về bơm kim tiêm khoảng chết thấp là những rào cản chính làm cho người nghiện chích ma túy không tiếp cận được với loại bơm kim tiêm này.

Thế nào là bơm kim tiêm có khoảng chết thấp?

Thông thường các bơm kim tiêm khi pít tông được nén hoàn toàn sau khi tiêm chích vẫn còn tồn lưu một lượng chất lỏng trong “khoảng chết” hay còn gọi là dung tích vùng không làm việc. Dựa vào dung tích khoảng chết này người ta chia ra hai loại bơm kim tiêm là bơm kim tiêm có khoảng chết cao vào bơm kim tiêm có khoảng chết thấp. Thông thường bơm kim tiêm có khoảng chết cao lượng máu và thuốc còn tồn lưu trong bơm kim tiêm cao gấp khoảng 40 lần so với bơm kim tiêm có khoảng chết thấp.

 

So sánh tồn lưu thuốc và máu giữa hai loại bơm kim tiêm

 

Lợi ích khi sử dụng bơm kim tiêm có khoảng chết thấp

Với việc tồn lưu máu và thuốc trong bơm kim tiêm có khoảng chết thấp như vậy nên bơm kim tiêm có khoảng chết thấp có rất nhiều lợi ích, bao gồm: Giảm nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường máu khác như viêm gan B, viêm gan C ở những người tiêm chích ma túy sử dụng chung bơm kim tiêm. Theo nghiên cứu của William Zule, bơm kim tiêm có khoảng chết cao có thể giữ lại số lượng virus HIV lớn hơn nhiều lần so với bơm kim tiêm có khoảng chết thấp. Vì vậy, nguy cơ lây nhiễm HIV của người sử dụng chung bơm kiêm tiêm có khoảng chết cao sẽ cao hơn nhiều so với người sử dụng chung bơm kim tiêm có khoảng chết thấp. Cũng theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, nếu 50 % số người tiêm chích ma túy chuyển sang dùng bơm kim tiêm khoảng chết thấp có thể giảm khoảng 33% các trường hợp nhiễm mới HIV và các trường hợp nhiễm virus viêm gan B và C.

Sử dụng bơm kim tiêm có khoảng chết thấp còn giảm việc sử dụng lại bơm kim tiêm khi tiêm chích. Sự tồn lưu nhiều thuốc trong bơm kim tiêm khoảng chết cao sau tiêm chích cũng là một trong những lý do mà người nghiện chích cảm thấy “tiếc” hoặc “lãng phí thuốc” nên sử dụng lại hoặc sử dụng chung bơm kim tiêm. Đây là nguy cơ mất an toàn khi tiêm chích bao gồm cả lây nhiễm HIV hay viêm gan B, C.

Bên cạnh đó, tiết kiệm được thuốc. Tổ chức Y tế Thế giới cũng khuyến cáo không chỉ khi tiêm chích ma túy mà khi tiêm các loại vaccine cũng nên sử dụng loại bơm kim tiêm khoảng chết thấp vì bảo đảm tiêm đủ liều vaccine và tiết kiệm được vaccine.

Sử dụng bơm kim tiêm này mang lại chất lượng tốt. Hầu hết các bơm kim tiêm khoảng chết thấp được nhập chính ngạch hiện nay đều có chất lượng rất tốt. Theo nhận xét của người tiêm chích ma túy, bơm kim tiêm khoảng chết thấp có kim tiêm nhỏ và sắc, dễ chích và sau chích không để lại sẹo. Khi tiêm cũng ít đau và không gây chảy máu. Pít tông trơn láng nên tiêm chích rất dễ dàng. Người tiêm chích cũng cảm thấy rất êm khi sử dụng.

Ngoài ra, bơm kim tiêm khoảng chết thấp nhỏ nên dễ cất giấu cũng như dễ mang theo hơn trong người, rất tiện khi mang ra ngoài.

 

Bơm kim tiêm khoảng chết thấp

 

Đẩy mạnh sử dụng bơm kim tiêm khoảng chết thấp

Bơm kim tiêm có khoảng chết thấp được chứng minh là có hiệu quả trong dự phòng lây nhiễm HIV so với các loại bơm kim tiêm khác nên đã được Tổ chức Y tế Thế giới cũng như nhiều tổ chức quốc tế khuyến cáo sử dụng.

Hiện nay trong khi hầu hết người tiêm chích ma túy ở các tỉnh phía Nam sử dụng bơm kim tiêm khoảng chết thấp 1ml (thường được gọi là bơm kim tiêm đầu đỏ) thì người tiêm chích ma túy các tỉnh phía Bắc vẫn chưa có thói quen sử dụng loại bơm kim tiêm này.

Thiếu tính sẵn có là nguyên nhân chính để người tiêm chích ma túy ở phía Bắc không tiếp cận được với bơm kim tiêm khoảng chết thấp. Hầu hết các nhà thuốc phía Bắc không có loại bơm kim tiêm này. Sự ít hiểu biết của cả người tiêm chích và người cung cấp về lợi ích của bơm kim tiêm khoảng chết thấp cũng là những rào cản làm cho người nghiện chích ma túy không có thói quen sử dụng. Một số người nghiện chích phía Bắc còn có thói quen sử dụng hỗn hợp các thuốc gây nghiện khác cùng với Heroin nên có thể cũng cần bơm kim tiêm kích thước lớn hơn. Tuy nhiên, với những lợi ích mà bơm kim tiêm khoảng chết thấp mang lại nhất là giảm nguy cơ lây nhiễm HIV, viêm gan B, viêm gan C thì các nỗ lực để mở rộng việc sử dụng bơm kim tiêm có khoảng chết thấp bao gồm cả truyền thông về lợi ích và tăng cường cung cấp loại bơm kim tiêm khoảng chết thấp trong nhóm người nghiện chích ma túy trong thời gian tới là rất cần thiết.

Được biết, ngoài việc tiếp tục cung cấp bơm kim tiêm khoảng chết thấp cho các tỉnh phía nam thì Dự án Quỹ Toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế hiện đang nỗ lực để cung cấp bơm kim tiêm 1ml có khoảng chết thấp tại các tỉnh dự án phía bắc nhằm làm thay đổi và thói quen sử dụng bơm kim tiêm của người nghiện chích ma túy và để đạt hiệu quả cao hơn trong can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV.