Nhiều bậc cha mẹ vô cùng hoảng sợ khi thấy bìu của con trai mình rất to hoặc có tới 3 "hòn cà". Thực ra, đó là biểu hiện của tràn dịch màng tinh hoàn và nang thừng tinh, 2 bệnh khá phổ biến ở trẻ trai.

Cả hai bệnh lý trên đều xuất hiện do sự tồn tại ống phúc tinh mạc và có sự tích tụ một lượng dịch bất thường ở ống đó. Ngay sau đẻ, khoảng 60-80% trẻ sơ sinh và 100% trẻ sơ sinh thiếu tháng vẫn còn ống phúc tinh mạc, nhưng ống này sẽ tự bịt kín dần. Vào cuối năm đầu, 60% trẻ đã kín ống. Tuy nhiên, không phải tất cả trường hợp ống không bịt kín đều bị bệnh.

Những trẻ bị nang thừng tinh thường được cha mẹ đưa đi khám vì "có tới ba tinh hoàn". Khi khám, bác sĩ phát hiện có một khối tròn, căng, trơn, nhẵn, di động, không đau nằm ở cạnh phía trên tinh hoàn. Khối này có thể thay đổi thể tích nhưng không mất đi lúc khám; có thể nhìn rõ. Khi nắn vẫn tách riêng được tinh hoàn và mào tinh khỏi khối u nang trên. Siêu âm cho thấy có khối loãng ở cạnh phía trên tinh hoàn - mào tinh.

Trong tràn dịch màng tinh hoàn, biểu hiện là bìu căng, mất các nếp nhăn; ít thay đổi kích thước khi nằm nghiêng cũng như chạy nhảy, ho, khóc. Khi nắn bóp vào bìu, nó không thu nhỏ lại; không kẹp được màng tinh; không sờ nắn thấy tinh hoàn và mào tinh; dùng đèn chiếu ngược vào bìu thấy có dịch.

Đây là các bệnh khá phổ biến ở trẻ trai, dễ chữa. Sau điều trị, bệnh nhi sẽ hoàn toàn bình thường về hình thể cũng như chức năng của bộ phận sinh dục. Trẻ nên được mổ khi ngoài 12 tháng tuổi. Trường hợp tràn dịch màng tinh hoàn có kết hợp thoát vị bẹn, hoặc bìu quá to thì nên mổ sớm.

TS Trần Ngọc Bích, Sức Khỏe & Đời Sống