Hướng tới một ASEAN không còn bạo lực trên cơ sở giới
Báo Tiếng chuông - 12/05/2016
Trong 2 ngày 10-11/5, hơn 40 đại biểu đến từ các nước ASEAN đã có mặt tại Hà Nội để tham dự Hội thảo “Hướng tới một ASEAN không còn bạo lực trên cơ sở giới - Kinh nghiệm của các tổ chức phi chính phủ về xây dựng và thực hiện chính sách”.

Hội thảo do GBVNet, Mạng lưới phòng chống bạo lực giới Việt Nam khởi xướng với sự tham gia của CARE Quốc tế tại Việt Nam và Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng khoa học về Giới - Gia đình - Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA) cùng 14 tổ chức phi chính phủ khác tại Việt Nam.

 

Trang hí họa về bạo lực giới. Ảnh Nhật Thy

 

Các báo cáo tại Hội thảo cho thấy, trong những năm gần đây, khu vực ASEAN đã có những tiến bộ đáng kể trong việc giải quyết bạo lực giới thông qua các hành động chính sách phối hợp ở cấp khu vực và quốc gia. Hầu hết các nước thành viên đã ban hành luật quốc gia về bạo lực giới và bạo lực gia đình. Một số quốc gia đã phát triển kế hoạch hành động quốc gia để hỗ trợ việc thực hiện các luật và chính sách.

Dịch vụ dành cho phụ nữ và trẻ em gái đã  bị bạo lực giới được Chính phủ và các nhà hoạt động chính trị xã hội cung cấp bao gồm chỗ ở, đường dây nóng, trung tâm khủng hoảng một cửa, và bàn tư vẫn hỗ trợ dành riêng cho phụ nữ và trẻ em tại trạm cảnh sát tại một số nước. Nhiều nước cũng đã thực hiện các chiến dịch nâng cao nhận thức nhằm giảm thiểu bạo lực giới. 

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện giữa các quốc gia chưa đồng đều. Tại một số quốc gia, hiếp dâm trong hôn nhân và các hình thức bạo lực tình dục không được quy định trong pháp luật hiện hành. Ngoài ra, còn một số hạn chế trong việc đo lường mức độ và tác động của bạo lực giới, tài chính và nhân lực để hỗ trợ việc thực thi pháp luật và cung cấp các dịch vụ hỗ trợ cũng như sự lan tràn của các chuẩn mực phân biệt đối xử giới mà bỏ qua bạo lực giới.

Nghiên cứu gần đây do GBVNet thực hiện  về các tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực vận động chính sách liên quan đến bạo lực giới ở Campuchia, Lào, Myanma, Thái Lan và Việt Nam cho thấy, các tổ chức phi chính phủ ở khu vực ASEAN đang phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình vận động chính sách và pháp luật để đấu tranh và ngăn chặn bạo lực giới. Các sáng kiến vận động chính sách còn riêng lẻ, thiếu tính kết nối thường sẽ không đem lại hiệu quả.

Ngoài ra, môi trường pháp lý chưa khuyến khích hoạt động của tổ chức phi chính phủ, nguồn tài trợ suy giảm và năng lực của nhiều tổ chức chưa đủ mạnh cũng là khó khăn cho các nỗ lực vận động chính sách.

Do vậy, mặc dù tạo được quan hệ hợp tác tốt đẹp với các cơ quan nhà nước và chính quyền địa phương trong các can thiệp về bạo lực giới, nhưng hoạt động vận động chính sách về bạo lực giới của các tổ chức chinh phủ trong khu vực vẫn chưa đạt được kết quả như mong muốn.

Việt Nam đã và đang có nhiều nỗ lực để đảm bảo bình đẳng giới. Chính phủ Việt Nam cũng khẳng định việc cần phải có nhiều nỗ lực hơn nữa để giải quyết bạo lực chống lại phụ nữ và trẻ em gái. Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới đây của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (ISDS), suy nghĩ cho rằng đàn ông có quyền bạo lực với phụ nữ vẫn còn hết sức phổ biến và hầu hết các trường hợp bạo lực trong gia đình (98,57%) đều bị chìm vào im lặng. 

Bạo lực giới cũng gây tổn thất to lớn đến tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và năng suất lao động quốc gia. Theo một báo cáo của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam vào năm 2014 , tỷ lệ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái vẫn còn cao và phổ biến ở tất cả các nhóm thu nhập, giáo dục và địa bàn khác nhau. Bạo lực giới gây tổn thất gần 1,41% thu nhập GDP của Việt Nam vào năm 2010, tương đương với trên 2,5 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, phụ nữ chịu bạo lực sẽ làm giảm 35% năng suất so với người không bị bạo lực.

Tại Hội thảo, các đại biểu nhấn mạnh, chấm dứt bạo lực giới là hết sức quan trọng để mang lại bình đẳng và công bằng xã hội. Hội thảo khu vực lần này là cơ hội để các tổ chức trong mạng GBVNet và các tổ chức phi chính phủ các quốc gia khác nhau học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác và liên kết chặt chẽ để hoạt động hiệu quả hơn nữa phòng chống bạo lực giới.