Sập mái chợ vòm Baumansky ở Mátxcơva:
Thêm một công trình lớn của kiến trúc sư Kancheli bị sập

Elena Zubtsova (từ Mátxcơva) viết riêng cho Lao Động

Một người sống sót được đưa đi cấp cứu.

Mùa đông lạnh lẽo và nhiều tuyết năm nay ở Châu Âu đã khiến xảy ra sự cố sập mái một số công trình ở Ba Lan và Đức. Trong khi vẫn chưa quên những ký ức kinh hoàng về vụ sập mái kính của công viên nước Transvaal ở thủ đô Mátxcơva hai năm trước đây, thì người Nga lại phải chứng kiến một thảm kịch tương tự ở thành phố Chusovoi, tỉnh Permskaya: Hàng chục trẻ em đã bị chết hoặc bị thương dưới mái bể bơi đổ sập. Và đúng vào ngày lễ Bảo vệ Tổ quốc (23.2) tại Mátxcơva đã xảy ra thảm hoạ mới: Sập mái chợ vòm Baumansky, công trình được xây dựng từ gần 30 năm nay.

Một kiến trúc sư, hai công trình bị sập
Mặc dù ngày 23 - 24 và 25.2 là kỳ nghỉ kéo dài của người Nga, nhưng đa số chợ và cửa hàng ở Mátxcơva vẫn mở cửa, bởi dịp này thường đông khách hơn ngày thường. Cũng như mọi ngày, chợ Baumansky - một trong những khu chợ lớn của thủ đô nằm ở phía đông Mátxcơva, thức dậy từ sáng sớm. Khoảng 5 giờ sáng, đúng vào lúc những tiểu thương, đa phần là người Azerbaijan, nhộn nhịp dọn hàng, thì một tiếng động khủng khiếp vang lên, kéo theo đó là mái của khu chợ đổ sập xuống. Rất may là mái vòm treo trên cùng vẫn còn nguyên trên những bức tường trụ vững chắc. Nếu không thảm họa sẽ còn khủng khiếp hơn nhiều.

Lực lượng cứu nạn có mặt tại hiện trường sau đó vài phút. Họ nhanh chóng thu dọn đống đổ vỡ, đưa thi thể các nạn nhân ra ngoài và quan trọng nhất là tìm kiếm người sống sót. Thỉnh thoảng các nhân viên cứu nạn lại ngừng toàn bộ công việc, lắng nghe những tiếng kêu cứu mong manh nhất vang lên dưới đống đổ nát. Khoảng 150 người vẫn bị mắc kẹt trong đống đổ nát, nhiều người dùng điện thoại di động liên lạc với người thân để kêu cứu. Khoảng 20 người đã được cứu sống.

Thị trưởng Mátxcơva Yuri Luzhkov và Chưởng lý Mátxcơva Anatoly Zuev đều bác bỏ khả năng khu chợ bị khủng bố. Viện Công tố Mátxcơva đã mở cuộc điều tra hình sự theo hai hướng: Vi phạm quy tắc khai thác khu chợ, quy tắc bảo đảm an toàn; sai sót trong thiết kế xây dựng.

Theo hướng điều tra thứ hai, dư luận phát hiện ra một sự trùng hợp đáng ngờ. Cả công viên nước Transvaal và cả khu chợ Baumansky đều do một kiến trúc sư thiết kế. Đó là ông Nodar Kancheli. Và cũng chỉ vài ngày trước, cái tên ông được nhắc đến nhiều vì ông chính là một trong những bị cáo tại phiên toà xét xử vụ sập mái Transvaal.

Quang cảnh chợ Baumansky bị sập mái.

Đêm rạng sáng 23.2, tuyết rơi rất nhiều ở Mátxcơva và ông Kancheli thừa nhận rằng không thể dọn tuyết bằng những cách thông thường. "Đưa người mang dụng cụ dọn tuyết lên mái nhà thì chỉ làm cho mái yếu thêm" - ông Kancheli nhận xét.

Theo Uỷ ban Kiến trúc Mátxcơva (Moskomarkhitektur), chợ Baumansky là một trong những công trình xây lớn đầu tiên của thủ đô thuộc loại "mái vòm treo", sau đó được áp dụng rất nhiều trong chương trình thay đổi bộ mặt thủ đô chào đón Thế vận hội Mátxcơva 1980. Mái vòm treo của chợ Baumansky có đường kính tới 80 mét. Theo các chuyên gia thì nguyên nhân dẫn đến sập mái có thể là tình trạng hoen gỉ không được kiểm soát của những dây chằng kim loại cố định mái. Quỳnh An dịch