Trong những nỗ lực tìm kiếm người nhiễm HIV/AIDS chưa được xét nghiệm, Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh quốc gia của Mỹ (Centers for Disease Control & Prevention – CDC) đã tiến hành triển khai dự án kéo dài trong hai năm trên 7 thành phố. Trọng tâm của chiến dịch chính là việc vận động những người nhiễm HIV/AIDS tham gia công tác tuyên truyền, hướng dẫn những người cùng cảnh ngộ với mình đi xét nghiệm để sớm biết được tình trạng bệnh tật thực sự của mình.

Theo thống kê của cục y tế liên bang thì qua dự án đó của CDC, số người đăng ký xét nghiệm HIV đã tăng gấp 5 lần so với lượng người tham gia tại các điểm quen thuộc như các trung tâm y tế công cộng. Những kết quả thu được sau năm đầu tiên thực hiện dự án này đã được in trên tạp chí Morbidity & Mortality (Tình trạng bệnh tật và tử vong) của CDC hôm 24/6 tháng trước.

Những kết quả đó đã cho thấy hiệu quả rõ rệt khi những người đồng cảnh ngộ với nạn nhân nhiễm HIV/AIDS tham gia vào dự án. Nhờ có họ mà hàng loạt các trường hợp lây nhiễm HIV không dễ phát hiện trong nhóm đối tượng đặc biệt như những người chuyển đổi giới tính, nhóm nam giới đồng tính hoặc lưỡng tính đã có thể tìm ra.

Cô Lisa Kimbrough, chuyên viên tư vấn sức khoẻ cộng đồng và cũng là nhân viên dự án trong nhóm nghiên cứu phòng chống của tiểu ban Phòng chống HIV, bệnh lây nhiễm qua sinh hoạt tình dục và lao của CDC cho biết: "Khi tiến hành dự án, chúng tôi nhận thấy một điều hết sức thú vị là các thành viên là người chuyển đổi giới tính hay những nam giới đồng tính hoặc lưỡng tính thì đều có những mạng lưới nhỏ riêng (trung bình từ 2-3 người). Và do vậy, họ rất dễ dàng phát hiện người nào trong nhóm của mình nhiễm HIV mà chưa được làm xét nghiệm".

Cô Kimbrough cũng là người chịu trách nhiệm điều hành dự án hoạt động của các mạng lưới xã hội.

Dự án bao gồm 9 tổ chức cộng đồng tại Boston là Lafayette, La.; New York; Orlando; Philadelphia; San Francisco và Washington, D.C. Các tổ chức này có nhiệm vụ lên danh sách tất cả những người nhiễm HIV và cả những người có nguy cơ cao lại, sau đó tổ chức các khoá học, hướng dẫn họ cách thức trao đổi về những vấn đề xung quanh việc quan hệ tình dục không an toàn và cách thức tham gia xét nghiệm HIV với chính những người có cùng cảnh ngộ với họ.

Năm đầu tiên thực hiện dự án đã cho những kết quả rất tích cực. Một nhóm gồm 133 thành viên đã thuyết phục được 814 người khác có nguy cơ cao làm xét nghiệm HIV. Và sau khi xét nghiệm, đã có 46/814 người nhiễm HIV dương tính, tăng tỉ lệ nhiễm của nhóm lên 6%.

Theo cô Kimbrough thì tỉ lệ này cao gấp 5 lần so với tỉ lệ xét nghiệm ra trường hợp nhiễm HIV tại các điểm xét nghiệm phổ biến.

Cụ thể hơn, tỉ lệ đàn ông đồng tính hoặc lưỡng tính có tiêm chích ma tuý nhiễm HIV là 26%, đây là nhóm đối tượng có tỉ lệ nhiễm bệnh cao nhất trong dự án nghiên cứu. Đứng thứ hai là nhóm chuyển đổi giới tính với 20%, tiếp theo đó là nhóm đối tượng nam giới có quan hệ tình dục với nam giới và tỉ lệ lây nhiễm là 16%.

Theo cô Kimbrough, khác với các chương trình hành động khác thường chỉ chú trọng đến việc cảnh báo và xét nghiệm cho những người có quan hệ tình dục với bạn tình có nhiễm căn bệnh thế kỷ, dự án sử dụng mạng lưới xã hội của cô còn muốn khuyến khích mọi thành viên hãy chuyển thông điệp về việc phòng ngừa và xét nghiệm của những người trong cuộc tới tới cả mọi người.

Những nỗ lực thay đổi

Dự án mạng lưới xã hội này chính là một phần trong sáng kiến Prevention for Positives (Phòng chống lây nhiễm) của CDC. Sáng kiến này đã cải tiến thêm một chút so với những nỗ lực phòng chống HIV năm 2003 nhằm tập trung ngăn chặn lây nhiễm virus HIV từ người bệnh sang những đối tượng khác.

Theo ông Pat Kelly, giám đốc điều hành vấn đề y tế, giáo dục và phòng chống tại Trung tâm Dịch vụ và Giáo dục về AIDS cho người thiểu số tại Atlanta thì những chương trình phòng chống tỏ ra hiệu quả hơn cả khi có sự hợp tác của những người nhiễm HIV/AIDS.

Nhưng ông Kelly cũng tỏ ra lo ngại việc CDC sẽ cắt giảm nguồn quỹ chi cho các hoạt động quen thuộc như phân phát bao cao su tại quán bar, câu lạc bộ và công viên.

Ông nói: "Người ta có thể khẳng định nhờ vào lực lượng những hội viên cũng nhiễm bệnh này thì có thể giúp đỡ người người khác không nhiễm bệnh. Nhưng nếu cho rằng dự án đó có thể thay thế được các hoạt động cơ bản thông thường thì rất có thể nó sẽ không có được tác dụng như mong muốn nữa".

Ông Armando Hernandez (ảnh), quản lý về tiếp thị xã hội và xuất bản của Hiệp hội những người nhiễm AIDS quốc gia (một tổ chức đặt tại Maryland, hơn một thập kỷ trước đây đã sáng tạo ra ngày xét nghiệm HIV quốc gia - National HIV Testing Day) cho rằng, việc làm xét nghiệm HIV là hết sức cần thiết, nhất là khi lần thứ hai, đại dịch này đã hoành hành dữ dội trong nhóm đối tượng nam giới đồng tính hoặc lưỡng tính, đặc biệt là những người Mỹ gốc Phi. Ông nói: "Việc phát hiện sớm chính là một trong những cách thức quan trọng nhất chúng ta có nhằm chống lại căn bệnh thế kỷ. Chúng ta cần đảm bảo rằng, bất cứ khi nào người dân cũng được tạo điều kiện xét nghiệm cũng như được hưởng các chế độ điều trị".

Tuy nhiên nếu theo thống kê của CDC thì cho tới cuối năm 2003, cả nước Mỹ đã có hơn 1 triệu người nhiễm HIV, nhưng có đến gần 1/4 trong số đó là vẫn chưa được xét nghiệm. Rõ ràng, với thực trạng đó, nước Mỹ không thể thờ ơ trước công tác tuyên truyền vận động người nhiễm bệnh đi xét nghiệm HIV được nữa.

                            Dương Kim Thoa, theo http://www.sovo.com