Nhìn lại 6 ngày làm việc: Đổi mới và dân chủ hơn
Các Website khác - 24/04/2006
Nhìn lại 6 ngày làm việc: Đổi mới và dân chủ hơn

>>
Hôm nay có kết quả bầu BCHTƯ khoá X
>> Nhân dân đòi hỏi một BCHTƯ gương mẫu tuyệt đối

Kỳ vọng mà toàn Đảng, toàn dân đặt vào Đại hội X là rất lớn. Người dân trông chờ đại hội thực sự mang lại những thay đổi mang tính đột phá trong tư duy và hành động của Đảng, nhìn thẳng vào các khuyết điểm, yếu kém, từ đó tìm ra những quyết sách đúng đắn cho sự nghiệp kiến thiết đất nước, xây dựng và chỉnh đốn Đảng. Đáp lại kỳ vọng đó, sau 6 ngày làm việc vừa qua, có thể thấy điều gì?

Phó Thủ tướng Vũ Khoan
trả lời phỏng vấn báo chí.
Thực chất hơn
So với ĐH gần đây nhất là ĐH IX, có thể thấy ngay rằng ĐH X có rất nhiều điểm đổi mới. Cái mới đầu tiên là việc Đảng lần đầu tiên đưa Dự thảo Báo cáo chính trị ra để toàn dân góp ý. Chỉ trong hai tháng, hàng vạn ý kiến của người dân thuộc đủ mọi tầng lớp, xuất thân, độ tuổi... được gửi tới Đảng, thực sự đã tạo ra một không khí sinh hoạt chính trị rất sôi nổi, thực sự "hâm nóng" ĐH ngay từ trước khi khai mạc.

Cái mới thứ hai, nói như đồng chí Vũ Quốc Hùng - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Trung ương là ĐH này bớt đi rất nhiều "tình trạng công diễn" - tình trạng ĐH chỉ là nơi công bố, còn các quyết định quan trọng đều đã được quyết định trước đó, trong nội bộ.

Chính vì tránh "công diễn" nên đã không có "ĐH trù bị" như những kỳ ĐH trước. ĐH cũng đã kéo dài tới 8 ngày, chứ không chỉ 3 - 4 ngày như thông lệ, mục đính là để dành thời gian thoả đáng cho thảo luận về các vấn đề trong văn kiện cũng như lựa chọn nhân sự. Vì thực chất hơn nên trách nhiệm đặt trên vai các đại biểu dự ĐH là rất nặng nề.

Thực tế những gì diễn ra trên ĐH cho thấy rất nhiều vấn đề đã được bàn bạc, quyết định ngay trong ĐH. Chỉ cần dẫn chứng các công việc liên quan đến lựa chọn nhân sự, chúng ta có thể thấy: Ngay trên diễn đàn ĐH, sau những phiên thảo luận công khai, căng thẳng, chính các đại biểu ĐH là người đã thông qua hàng loạt vấn đề như quy chế bầu cử, số lượng và độ tuổi các uỷ viên BCHTƯ khoá X, phương thức bầu chức vụ Tổng Bí thư...

Ngoài danh sách ứng cử viên BCHTƯ khoá X do BCHTƯ khoá IX giới thiệu, ĐH cũng đã đề cử thêm những ứng cử viên khác. Lần đầu tiên, qua các phương tiện thông tin đại chúng, người dân cả nước được chứng kiến quá trình lựa chọn nhân sự cấp cao cho Đảng diễn ra sôi nổi, đầy tinh thần trách nhiệm.

Dân chủ hơn
Qua tiếp xúc với nhiều đại biểu, nhiều vị lão thành cách mạng, cũng như nhiều người dân, ấn tượng mới mẻ nhất bao trùm tại ĐH X vẫn là một bầu không khí dân chủ hơn nhiều so với trước đây. Dân chủ bên ngoài ĐH, trong câu chuyện của mỗi người dân, dân chủ trong từng câu trả lời phỏng vấn của các đại biểu bên hành lang ĐH, dân chủ ngay trong những phát biểu trên diễn đàn ĐH...

"Đảng phải thích ứng với việc lãnh đạo một xã hội dân chủ. Đảng phải biến việc xây dựng một xã hội dân chủ thành lý tưởng của Đảng. Dân chủ không chỉ là động lực mà còn là mục tiêu. Phát huy dân chủ sẽ phát huy được sáng kiến của mọi cá nhân, xã hội vì thế sẽ năng động hơn..." - những lời phát biểu đầy nhiệt huyết của Bộ trưởng Thương mại tại ĐH sáng 20.4 thực sự đã được đảng viên, quần chúng cả nước nhiệt liệt hoan nghênh.

Cũng có thể coi những lời phát biểu trên là minh chứng cho bầu không khí cởi mở của ĐH. Bầu không khí này một phần phản ánh tinh thần dân chủ nhìn chung đang được cải thiện rất nhiều trong chế độ ta. Mặt khác, nó cho thấy cố gắng của Đảng ta trong việc khẳng định và củng cố những nguyên tắc dân chủ, nhưng gần đây bị suy giảm ít nhiều.

Nếu chọn một vấn đề được coi là "nóng" nhất trên ĐH thì chắc chắn đó là câu chuyện chống tham nhũng. Chống tham nhũng được đề cập tới trong Báo cáo chính trị, trong bản kiểm điểm của tập thể BCHTƯ khoá IX, trong các ý kiến tham luận của rất nhiều đại biểu. Đại biểu Nguyễn Đình Bin thậm chí còn đề nghị thêm cụm từ "đẩy lùi tham nhũng" vào chủ đề chính của đại hội, trước dòng chữ "Nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng...".

Tuy vậy, có lẽ vì không đủ thời gian và có quá nhiều vấn đề phải bàn bạc, nên cho đến thời điểm này, ĐH chưa đề ra được những giải pháp hiệu quả, mạnh mẽ để chống lại nạn "nội xâm" tham nhũng. Và đây là điều mà người dân đang tiếp tục chờ đợi từ ĐH.

Về chất lượng các tham luận tại ĐH, đồng chí Nguyễn Văn An cho rằng, nhìn chung "còn thiếu tính tranh luận". Đây cũng là quan điểm của đồng chí Đào Duy Quát - Phó Trưởng ban Tư tưởng Văn hoá Trung ương. Vẫn còn khá nhiều đại biểu biến diễn đàn ĐH thành nơi "báo cáo thành tích" của ngành mình, địa phương mình, thay vì tranh luận về những vấn đề đang được toàn dân quan tâm như chống tham nhũng, lãng phí, đảng viên làm kinh tế tư nhân, bản chất giai cấp công nhân của Đảng...

Lưu Quang Định