Trưởng ban dân nguyện Quốc hội Lê Quang Bình. Ảnh: Anh Tuấn

"Việc ngừng đăng ký xe máy của Hà Nội là trái với Hiến pháp! Tôi đã đọc rất kỹ Pháp lệnh Thủ đô nhưng không thấy có quy định nào cho phép Hà Nội làm điều này. Thứ hai tới, tôi sẽ báo cáo Thường vụ Quốc hội", Trưởng ban Dân nguyện Quốc hội Lê Quang Bình đã khẳng định như vậy với VnExpress ngay khi HĐND thành phố bế mạc chiều 9/12.

- Hiện có nhiều ý kiến khác nhau về tính pháp lý của quy định ngừng đăng ký xe máy của Hà Nội. Với tư cách là người của cơ quan lập pháp, ông đánh giá thế nào?

- Trước hết, phải khẳng định là Hiến pháp và quy định pháp luật hiện hành quy định công dân có quyền sở hữu thu nhập, tài sản hợp pháp. Nhà nước phải có trách nhiệm bảo hộ. Ngoài ra, Bộ luật dân sự còn quy định rõ vấn đề sở hữu tài sản của công dân không giới hạn số lượng và chất lượng. Công dân Việt Nam có quyền sở hữu 2 xe máy, thậm chí 10 xe hoặc nhiều hơn nữa, nếu tài sản đó là hợp pháp. Về nguyên tắc, việc ngừng đăng ký xe máy của Hà Nội là trái với Hiến pháp, pháp luật.

- Lãnh đạo Hà Nội đã viện dẫn Pháp lệnh Thủ đô, cho phép thành phố có những quy định đặc biệt làm cơ sở pháp lý cho quyết định tạm ngừng đăng ký xe máy, ông nghĩ sao?

- Trước khi đến dự cuộc họp của HĐND Hà Nội tôi rà soát rất kỹ pháp lệnh, nhưng không thấy có điều, khoản nào cho phép Hà Nội được cấm đăng ký xe máy. Pháp lệnh Thủ đô chỉ quy định những vấn đề chung. Ngay cả quy định về vấn đề giao thông cũng chỉ nhấn mạnh tới vấn đề quy hoạch, ưu tiên phát triển các phương tiện giao thông hiện đại.

- Như ông vừa khẳng định, quy định tạm ngừng đăng ký xe máy của Hà Nội là trái luật, vậy tại sao Quốc hội - cơ quan lập pháp tối cao - lại không có ý kiến về vấn đề này?

- Trưa 9/12, khi tôi dự họp của HĐND về, nhiều lãnh đạo Uỷ ban của Quốc hội cũng bày tỏ sự bức xúc khi Hà Nội chưa bãi bỏ ngay quy định ngừng đăng ký xe máy. Tuy nhiên, HĐND thành phố đã quyết định là giao cho UBND tiếp tục nghiên cứu đánh giá hiệu quả. Chúng tôi tôn trọng quyết định của cơ quan dân cử địa phương. Trách nhiệm của Ban Dân nguyện là sẽ theo dõi, đôn đốc UBND Hà Nội tiến hành tổng kết, sơ kết toàn diện vấn đề này, sớm bãi bỏ việc dừng đăng ký xe máy tại 7 quận nội thành.

-Tại kỳ họp lần thứ 8, Quốc hội đã có chuyên đề giám sát các văn bản pháp luật. Ông nghĩ thế nào về đề xuất Quốc hội nên giám sát quy định ngừng đăng ký xe máy của Hà Nội để yêu cầu bãi bỏ ngay?

- Thứ hai tuần tới, tôi sẽ báo cáo Thường vụ Quốc hội về vấn đề này. Trong thời gian sớm nhất, Hà Nội phải có sơ kết đánh giá quy định việc dừng hay không. Hướng là UBND sẽ báo cáo xin ý kiến Chính phủ.

Thành phố Hà Nội cũng đang đề nghị báo cáo và xin ý kiến Thường vụ Quốc hội về quy định tạm dừng đăng ký xe máy 7 quận nội thành và các vấn đề liên quan đến đê điều trên địa bàn thành phố. Tôi cũng sẽ đề nghị Thường vụ Quốc hội bố trí nội dung trên vào phiên họp thường kỳ tháng 2 hoặc tháng 3, tức là sau Tết Nguyên đán.

- 7/12 ý kiến phát biểu tại hội trường đã đề nghị bỏ ngay quy định ngừng đăng ký xe máy, tuy nhiên, chủ tịch HĐND đã kết luận là nên để UBND tiếp tục nghiên cứu, đánh giá. Ông nghĩ sao trước ý kiến cho rằng, chủ toạ nên cho đại biểu HĐND biểu quyết?

- Đó là cách điều hành của chủ toạ kỳ họp. Theo tôi, với những vấn đề còn ý kiến khác nhau nên biểu quyết. Ngày 30/11 Công báo đã đăng quyết định của Bộ Công an bãi bỏ quy định "mỗi người chỉ được đăng ký 1 xe máy". Sau 15 ngày đăng Công báo, quy định này sẽ có hiệu lực. Hà Nội phải chấp hành quy định của Bộ Công an và bãi bỏ ngay quy định tạm ngừng đăng ký.

Đại biểu HĐND Hà Nội Chử Ngọc Tuất: Nếu biểu quyết, tôi chọn phương án bãi bỏ ngay. Là đại biểu của dân, cá nhân tôi đã bày tỏ chính kiến tại HĐND là nên sớm bỏ quy định ngừng đăng ký xe máy. Nhưng đồng chí Chủ tịch HĐND thành phố đã có ý kiến chưa có quyết định cuối cùng tại kỳ họp này. Không còn cách nào khác, chúng ta phải chờ thêm một thời gian nữa để UBND thành phố nghiên cứu, đánh giá. Nếu Chủ toạ đề nghị đại biểu biểu quyết, tôi sẽ chọn phương án bãi bỏ quy định ngừng đăng ký xe ngay tại kỳ họp HĐND này. Với người dân Hà Nội, không có ai tham gia lưu thông cả 2 xe máy, chỉ có chuyện 1 xe máy chở 2 người. Nhu cầu thay xe máy là chính đáng, quyền sở hữu tài sản cũng được luật pháp quy định. Trong thống kê quản lý, thì số xe đăng ký mới giảm nhưng trong thực tế lưu thông, khách quan người ta nhìn nhận là không giảm. Thay vì cấm đăng ký xe máy, UBND thành phố có những biện pháp khác thuộc thẩm quyền như: tăng lệ phí đăng ký xe máy, tăng phí giao thông đánh vào xe máy, cấm lưu thông xe máy trên một số tuyến đường, xử lý nghiêm các vi phạm luật giao thông. Thậm chí, chúng ta nên trưng cầu ý dân về các giải pháp giảm tải giao thông.

Việt Anh thực hiện

Còn bạn nghĩ sao?