Tính bị động ở phụ nữ

 Trong nhiều xã hội, phụ nữ được dạy dỗ và được kỳ vọng rằng họ phải đặt lợi ích của mình dưới lợi ích của bạn tình. Với những quan niệm đó, phụ nữ trẻ thường cảm thấy bất lực khi muốn tự bảo vệ mình trước nguy cơ lây nhiễm HIV và mang thai ngoài ý muốn. Các em gái vị thành niên thường phải chịu cưỡng bức và lạm dụng tình dục.

Ở Kenya, 40% học sinh nữ ở trường phổ thông bị ép buộc hay lừa gạt quan hệ tình dục.Ở Cameroon, 40% em gái vị thành niên mà lần quan hệ tình dục đầu tiên của họ là bị ép buộc. Các em gái đôi khi chấp nhận quan hệ tình dục bởi sợ rằng nếu từ chối thì cũng sẽ bị cưỡng hiếp.

Tình trạng ngược đãi vợ cũng phổ biến. Ở một số nước, hơn 40% phụ nữ bị chồng ngược đãi. Tình trạng bạo lực giới rất dễ dẫn đến HIV/AIDS. Chẳng hạn như ở Rwanda, những phụ nữ dương tính với HIV có chồng dương tính với HIV thường bị ép buộc tình dục trong mối quan hệ của họ hơn những phụ nữ không có HIV. Ở Tanzania, tình trạng bị chồng ngược đãi của những phụ nữ dương tính với HIV cao gấp 10 lần so với những phụ nữ không nhiễm HIV. Nhiều phụ nữ thậm chí còn không dám đề cập đến việc dùng bao cao su để ngăn ngừa nguy cơ nhiễm HIV vì sợ rằng sẽ bị chồng đánh đập.

Tục lệ hôn nhân

Trong một số nền văn hóa, nhu cầu có con cái đã dẫn tới tình trạng tảo hôn và mang thai sớm. Những bé gái tầm 10 tuổi đã được gả cho những người đàn ông lớn tuổi hơn nhằm củng cố tình hữu nghị và những ràng buộc về kinh tế giữa các gia đình. Khi các bé gái được gả cho những người đàn ông lớn tuổi, họ thường dễ có nguy cơ lây nhiễm HIV bới chồng họ thường đã có quan hệ tình dục với nhiều người. Các rào cản về xã hội, chính trị và tôn giáo thường ngăn cách những người vợ trẻ với thế giới bên ngoài trong khi người chồng thường có những bạn tình khác.

Chế độ đa thê hiện vẫn còn được duy trì ở nhiều quốc gia. Ở châu Phi, khi một người chồng kiếm một cô vợ mới trẻ hơn thì anh ta có thể đã qua hệ tình dục với nhiều phụ nữ trước đó và rồi lại mang HIV về nhà Trong một số nền văn hóa, tục lệ nối dây - một tục lệ bắt buộc người vợ phải được gả cho em chồng nếu chồng cô ấy bị chết - vẫn phổ biến. Những người này có nguy cơ bị lây nhiễm HIV nếu bạn tình bị nhiễm. Những góa phụ trẻ có nguy cơ đặc biệt cao bởi họ thường có khả năng tìm kiếm và được tìm kiếm bởi các bạn tình khác cao hơn.

Trong một số xã hội, tiền thách cưới là khoản bắt buộc khi một người đàn ông cưới một phụ nữ. Ở nhiều nơi trên châu Phi, người đàn ông trả tiền thách cưới cho gia đình vợ. Một khi cuộc hôn nhân đã được ràng buộc bởi tiền thách cưới, người phụ nữ được coi như là “mua về” và thường không thể bỏ chồng cho dù hôn nhân có gặp trục trặc đi nữa. Ngay cả khi hành vi của người chồng đặt người vợ trước nguy cơ lây nhiễm HIV thì người vợ cũng không có khả năng tự bảo vệ mình.

Lễ trưởng thành

Tục lệ ghi nhận sự trưởng thành từ trẻ con thành người lớn ở một số nền văn hóa thường được thực hiện để đoàn kết cộng đồng, nhưng nó cũng có thể gia tăng nguy cơ nhiễm HIV. Chẳng hạn như việc cắt bao quy đầu hay cắt âm vật đôi khi được tiến hành với dụng cụ không được khử trùng. Các nhà nghiên cứu cho rằng việc làm giảm nguy cơ nhiễm HIV bằng cách cắt bỏ lớp da quy đầu có tác dụng tích cực. Tuy nhiên ở một số nước, các lễ cắt bao quy đầu hay cắt âm vật thường đi kèm với việc thử nghiệm tình dục ban đầu làm gia tăng nguy cơ nhiễm HIV. Những người Maasai ở Đông Phi chẳng hạn. Tình bạn bè giữa những người đàn ông gần gũi đến nỗi sau lễ cắt bao quy đầu, những người này thường trao đổi vợ và bạn gái cho nhau.

Tục lệ tình dục

Một số tục lệ tình dục như quan hệ tình dục khô – việc đưa một dị vật vào nhằm làm khô âm đạo hoặc làm cho nó khít hơn – có thể gây ra những vết trầy xước mà HIV có thể xâm nhập.

Một số tục lệ khác, chẳng hạn như việc kiểm tra trinh tiết của người phụ nữ, đề cao trinh tiết của người phụ nữ trước khi kết hôn, dẫn đến việc nhiều phụ nữ chưa chồng quan hệ tình dục qua đường hậu môn, và tự đặt mình vào nguy cơ nhiễm HIV/AIDS cao hơn so với quan hệ tình dục thông thường.

Nguyễn Bảo Thành