"Trước đây xây dựng chung cư không phải nộp tiền sử dụng đất để có giá nhà thấp, nhưng bao nhiêu người được hưởng lợi từ quy định này? Trong luật mới tôi kiến nghị cứ thu đàng hoàng rồi lấy tiền đó phát triển nhà ở cho dân nghèo", Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Mai Ái Trực trả lời trước Quốc hội.

Đại biểu Đặng Thị Phượng đề nghị bộ trưởng cho biết cách giải quyết tình trạng giá nhà đất quá cao trong khi giá đền bù thấp, nhà đầu tư thu siêu lợi nhuận. Bộ trưởng Trực trả lời, ông cũng rất trăn trở với vấn đề này. Thị trường hết nóng chuyển sang lạnh. Ông hy vọng bằng nhiều giải pháp mạnh tới đây sẽ kéo giá nhà đất xuống hợp lý.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Thị Hồng Khanh về việc nếu cơ quan quản lý áp giá đền bù không công bằng thì xử lý thế nào, bộ trưởng nói, luật không hồi tố cho nên chính sách ban hành bây giờ không áp dụng cho trước đây. Càng ngày chính sách bồi thường của Nhà nước càng nới. Vì thế có người nghiêm chỉnh thực hiện trước thì được đền bù thấp, chây ì lại được lợi.

Bà Khanh nhận xét thêm: "Tôi không thấy bộ trưởng đề cập đến trách nhiệm của mình mà toàn quy cho địa phương tổ chức thực hiện luật chưa tốt". Bộ trưởng Trực giải trình hiện nay bộ quản lý 6 lĩnh vực, về đất đai có 2 trách nhiệm là ban hành chính sách và thanh kiểm tra. "Nếu pháp luật đất đai có gì không đúng, kể cả luật do Quốc hội ban hành mà có điểm không đúng tôi cũng chịu trách nhiệm vì tôi tham mưu cho Quốc hội. Nhưng liên quan đến phần đất đai còn có những quy định thuộc Bộ Tài chính như áp giá bồi thường tái định cư, giá đất, thuế... Đây là tôi trả lời hộ anh Hùng (bộ trưởng Tài chính)".

Để chứng minh Bộ rất có trách nhiệm với phần việc của mình, ông Trực cho hay: "Chỉ 6 tháng sau khi ban hành nghị định hướng dẫn thực thi Luật đất đai, Bộ đã đề nghị Chính phủ sửa đổi, có người hỏi sao vừa ban hành xong lại sửa, tôi trả lời ngay: Thấy sai thì sửa, sửa tốt dân hoan nghênh thì không có việc gì".

"Trước khi ban hành Luật Đất đai, tôi xuống hỏi nông dân ở Việt Hưng, Gia Lâm, Hà Nội, 6 tháng sau khi ban hành tôi lại đến đến Ngọc Thuỵ, sau 1 năm xuống phường Ngọc Lâm. Điều đó cho thấy chúng tôi không buông lỏng quản lý. Vừa rồi tổ chức 13 đoàn kiểm tra đất đai, chúng tôi huy động cả cán bộ viện nghiên cứu địa chính và làm rất quyết liệt, mà tới đây sẽ tăng cường hơn nữa", bộ trưởng Trực giãi bày.

Chưa hài lòng, bà Khanh tiếp tục chất vấn giá đất bất cập, với những trường hợp xuất phát từ sai phạm cụ thể của một số người, tại sao lại để người dân chịu khổ như vậy. Đến đây thì bộ trưởng Trực nói luôn: "Tôi đã nói giá đền bù phải sát với giá thị trường, nhưng đây là vấn đề của anh Sinh Hùng. Tôi chưa bao giờ trình giá đất, trả lời như vậy là tôi bao biện cho anh Hùng. Chị Khanh có góp ý cách gì hay hơn thì tôi xin tiếp thu". Dưới hội trường, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Sinh Hùng cười rất tươi.

Khi bà Khanh tiếp tục "dồn" về giá đất thì bộ trưởng Trực từ chối: "Quan điểm của tôi là theo giá thị trường, quyền sử dụng đất là tài sản của người dân, còn giá như thế nào thì hỏi Bộ Tài chính, tôi không trả lời về giá nữa".

Đại biểu Dương Trung Quốc tỏ ra không hài lòng với câu trả lời về luật không hồi tố của bộ trưởng Trực. Ông nói: "Nếu cứ giải thích đơn giản hồi tố hay không hồi tố thì trách nhiệm không thuộc về ai và người thật thà thì thua thiệt. Tôi đề nghị phải có biện pháp chứ không thể cứ làm sai thì sửa, biến cả xã hội thành bãi thử nghiệm".

Giảm bớt sức nóng trong hội trường, Bộ trưởng Trực nhẹ nhàng: "Tôi chia sẻ với anh Quốc, nhưng không biết nói thế nào vì chính sách quy định rồi. Tôi cũng cảm thấy điều đó không công bằng với những người gương mẫu".

Trong buổi chiều nay, bộ trưởng Tài nguyên Môi trường cũng chỉ ra những thủ đoạn tham nhũng đất phổ biến là tình trạng lợi dụng chương trình dự án của nhà nước để chia chác đất đai, lợi dụng chức quyền để ban phát đất đai một cách ưu ái về giá, vị trí... và gian lận trong việc lập phương án bồi thường. Trả lời câu hỏi của đại biểu Đỗ Trọng Ngoạn: "Bộ có thể công bố danh sách những người tham nhũng đất đai được không?". Bộ trưởng Trực trả lời, danh sách những người tham nhũng biết thì đã nói rồi, còn người dân có đơn thư tố cáo thì phải điều tra xác minh rồi mới công bố. "Thực tế còn những điều chúng ta không thấy được vì nó quá tinh vi".

Ngoài trả lời chất vấn về thị trường nhà đất, bộ trưởng Mai Ái Trực cũng nêu những khảo sát của ông tại làng "ung thư" Phật Sơn, Phú Thọ. "Tôi tới 10 nhà thì 7 nhà có người chết vì ung thư". Đại biểu Vũ Minh Mão yêu cầu Bộ trưởng cho biết chế tài xử phạt các công ty như supe phốt phát Lâm Thao gây ô nhiễm môi trường, gây bệnh cho người dân xung quanh. Bộ trưởng nói ngoài nhà máy hóa chất, gần xã Thạch Sơn còn có nhà máy giấy Bãi Bằng, 90 lò gạch. Muốn xác định ung thư có phải do ô nhiễm môi trường không thì phải có kết luận khoa học, tách bạch trách nhiệm của từng cơ sở. Nhà máy hóa chất cũng đã bồi thường cho một vài trường hợp, còn chế tài thì luật hiện hành đã có.

Phong Lan