"Thú vui" độc hại hút shisha của giới trẻ. Ảnh minh họa

Mặc dù đã nhận thức đầy đủ về hậu quả tác hại của các chất này, song với lợi nhuận quá lớn, các đối tượng vẫn thực hiện các hành vi mua bán, kinh doanh trái phép, tổ chức sử dụng các chất độc hại này; đồng thời, đối với một bộ phận thanh thiếu niên, việc sử dụng các chất trên đã trở thành trào lưu, thú tiêu khiển, thú chơi mới rất đáng báo động.

Nguy hại khôn lường đến sức khoẻ người sử dụng

Theo Bộ Công an, căn cứ Nghị định số 82/2013/NĐ-CP, ngày 19/7/2013 của Chính phủ về ban hành danh mục các chất ma túy và tiền chất thì khí N20 (Nitrous oxide) được bơm vào bóng bay (gọi là “bóng cười”) không phải là ma túy hay tiền chất. Tuy nhiên, khí N2O là loại khí thuộc danh mục hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong ngành công nghiệp và được sử dụng chỉ định trong một số lĩnh vực y tế. Người sử dụng bằng cách hít trực tiếp khí N20 có trong quả bóng và tạo cảm giác cười liên tục trong thời gian ngắn (khoảng 30 giây).

Theo các chuyên gia y tế, tác động của khí N20 vào trong cơ thể người có thể gây ra chứng mất cảm giác đau, mất nhân cách, mất nhận thức, hoa mắt, chóng mặt, trạng thái phấn khích, ảo giác nhẹ, đặc biệt là nghe nhạc rõ, sau đó phấn khích và cười ngả nghiêng. Nếu sử dụng nhiều hoặc quá liều lượng sẽ gây ảnh hưởng đến hệ tim mạch, hệ thần kinh mà hậu quả xấu nhất là trầm cảm hoặc thiệt mạng.

Shisha không phải là ma túy hay tiền chất mà thực chất là một loại thuốc lào tẩm hương liệu có xuất xứ từ các nước Ả Rập, chủ yếu được nhập lậu về Việt Nam. Theo Nghị định số 67/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng chống tác hại của kinh doanh thuốc lá, hiện nay Việt Nam chưa xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn đối với “Shisha”, do vậy “Shisha” chưa có cơ sở để phân tích, kiểm nghiệm, ghi nhãn và thực hiện các thủ tục công bố chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm.

“Shisha” có thành phần Nicotine 0,05% và Tar 0% làm từ chất có Nicotine thay thế thuốc lá, do vậy khi nhập khẩu phải tuân thủ các quy định của pháp luật về sản xuất kinh doanh thuốc lá và các quy định khác có liên quan. “Shisha” chủ yếu được bán công khai tại các quán bar, karaoke và một số quán cafe. Một bình “Shisha” có giá từ 150.000-250.000 đồng.

Đối với “tem giấy” hay còn gọi là “bùa lưỡi” (tẩm LSD), chất LSD (lyergic acid diethyllamide) là loại ma túy gây ảo giác có nguồn gốc xuất xứ tại các nước Châu Âu, được những người thường xuyên lao động, học tập ở nước ngoài mang về Việt Nam chào bán và sử dụng. Chất LSD không màu, không mùi, không vị thường được bán dưới dạng những mẫu giấy thấm nhỏ và được gọi dưới các tên như “Bùa lưỡi”, “Tem giấy” hay “trip”, ngoài ra chúng còn được dập thành viên nén hoặc viên nang mềm hình vuông mỏng.

Tác dụng của chất LSD với hiện tượng loạn thần kinh, giãn đồng tử, hạ thân nhiệt, buồn nôn, đổ mồ hôi nhiều, tăng đường máu và tim đập nhanh. Người sử dụng trải qua những thay đổi ở thị giác với sự thay đổi rất lớn trong tâm trạng. Trong trạng thái hoang tưởng, người sử dụng có thể phải chịu sự suy yếu trong cảm nhận về thời gian và chiều sâu, đi kèm với sự cảm nhận méo mó về kích thước và hình dạng của đồ vật, sự chuyển động màu sắc, khả năng cảm nhận sự vật của người sử dụng thông qua các giác quan bị méo mó. Sau khi sử dụng chất LSD, người sử dụng có thể phải chịu đựng triệu chứng lo lắng, bồn chồn hay trầm cảm cấp tính vào những giai đoạn khác nhau.

Đối với "cỏ Mỹ", theo Nghị định 126/2015/NĐ-CP ngày 9/12/2015 của Chính phủ (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/2/2016), thì chất XR-11 là ma túy. “Cỏ Mỹ” là các gói thảo mộc khô cắt nhỏ, được tẩm chất: XR-11, hiện nay “cỏ Mỹ” chủ yếu có nguồn gốc là hàng nhập lậu từ Trung Quốc, được đóng thành các gói nhỏ, bao bì và nhãn hiệu đa dạng với nhiều tên gọi như: Fake Week, MoonRock, Tê giác mắt đỏ, Trà thơm, Trà giảm cân... có thể hút như thuốc lào hoặc quấn thành dạng điếu như điếu thuốc lá thông thường. Tác hại của “cỏ Mỹ” như cần sa, “cỏ Mỹ” là chất ma túy, người sử dụng sẽ bị ảnh hưởng đến các cơ quan thần kinh trung ương, gây ảo giác.

Vận dụng các quy định pháp luật để xử lý nghiêm

Từ đầu năm đến nay, Công an TP. Hà Nội đã tiến hành tổng kiểm tra, rà soát, điều tra cơ bản, phòng ngừa, phát hiện đấu tranh, xử lý đối với các hành vi kinh doanh các chất gây nghiện như shisha, "bóng cười" và một số loại ma túy mới như "bùa lưỡi", "cỏ Mỹ"; đồng thời, quán triệt đến cán bộ, chiến sĩ, công an các quận, huyện, thị xã tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương xác định đây là những vấn đề bức xúc, nguy hại đến cuộc sống của người dân, ảnh hưởng đến tình hình ANTT, để làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, phụ huynh quản lý con em không tham gia hít bóng cười, hút shisha, sử dụng "bùa lưỡi", "cỏ Mỹ".

Đồng thời, vận dụng các quy định pháp luật để xử lý nghiêm, có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các hành vi vi phạm liên quan kinh doanh bóng cười, shisha, cỏ Mỹ, tem giấy hay “bùa lưỡi”, nhằm răn đe, giáo dục đối với các đối tượng vi phạm; đấu tranh làm kiềm chế, tiến tới xóa bỏ hoạt động kinh doanh các loại hình chất gây nghiện nói trên trong toàn địa bàn thành phố, lập lại trật tự, kỷ cương, đảm bảo bình yên cho nhân dân.

Đặc biệt, việc xử lý kinh doanh trái phép “bóng cười” đang là trọng tâm công tác được Công an TP. Hà Nội và Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội phối hợp cùng các cấp chính quyền cơ sở quyết liệt triển khai từ đầu năm 2017 đến nay.

Theo Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, riêng từ tháng 3-5/2017, các đội địa bàn của Chi cục kiểm tra 34 vụ và đã xử lý 31 vụ; ra quyết định xử phạt hành chính trên 400 triệu đồng; tịch thu trên 150 bình đựng khí N2O và gần 700 quả bóng dùng để bơm “khí cười”.

Tại địa bàn quận Hoàn Kiếm, theo Công an quận, 41 vụ bị phát hiện, xử lý từ hơn 3 tháng qua, trong đó 22 vụ đã hoàn tất hồ sơ xử phạt hành chính. Khoảng 3,7 tấn vỏ bình và khí N20 đã bị thu giữ; qua đó, cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt hành chính khoảng 250 triệu đồng. Những tụ điểm từng “nóng” về “bóng cười” như Đào Duy Từ, Nguyễn Hữu Huân, Hàng Buồm... thời điểm này, hầu như không còn tình trạng công khai sử dụng, mua bán “khí cười".

Cùng với các biện pháp tuyên truyền, kiểm tra và xử lý vi phạm trực tiếp, các lực lượng chức năng chủ động nắm bắt, phát hiện và ngăn chặn những thủ đoạn đối phó, biến tướng của các đối tượng kinh doanh “bóng cười”. Trong đó, công tác đấu tranh tập trung vào những “đầu nậu” cung cấp hàng cho các quán bar, cà phê.

Để tăng cường hơn nữa công tác quản lý, xử lý các vi phạm liên quan, UBND TP. Hà Nội cũng vừa chỉ đạo Công an TP. Hà Nội chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác nắm tình hình, lên danh sách các đối tượng, cơ sở kinh doanh trái phép "bóng cười", shisha, "cỏ Mỹ", "tem giấy" hay "bùa lưỡi"; phối hợp các lực lượng chức năng tăng cường thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện các đối tượng, cơ sở sản xuất, kinh doanh, cất giữ, bảo quản, sử dụng trái phép "bóng cười", shisha, "cỏ Mỹ", "tem giấy" hay "bùa lưỡi" để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, yêu cầu chủ cơ sở kinh doanh dịch vụ có điều kiện (nhà hàng, quán bar, karaoke, vũ trường...) ký cam kết không mua bán, cất giữ, bảo quản, sử dụng khí N20 trái phép. Phát động quần chúng nhân dân, các doanh nghiệp tham gia đấu tranh, phát hiện, tố giác tội phạm...