Cây mai nguyên thủy vốn chỉ có năm cánh tròn xoe gốc gác từ rừng nhiệt đới đã mất dần, thay vào đó, là những loại mai nhiều cánh, đậm sắc hơn. Ðược ưa chuộng nhất hiện nay là giống mai giảo, có từ 10 đến 12 cánh, nở hoa khá to thành chùm, đồng đều trông rất bắt mắt. Nếu chăm sóc tốt, mai giảo có thể nở rộ suốt từ mùng một Tết đến qua rằm tháng giêng âm lịch.
Bên cạnh đó là mai huỳnh tỷ với 24 cánh gọn gàng, nụ đeo dày đặc theo cành. Và mai 100 cánh tuy thưa bông hơn, nhưng có mầu đậm đà, cánh nhỏ nhắn chồng lên nhau như cúc, không thấy nhụy và quá trình nở đến ngày thứ hai mới hoàn tất. Hai loại này không phổ biến vì khó chăm sóc, nhất là mai 100 cánh còn dễ bị rụng nụ sau khi bung vỏ lụa vài ngày.
Ngoài ra, ở miền Nam còn một số giống mai khác với mầu sắc phong phú, trong đó đáng kể nhất là mai trắng có hoa trắng phau, trổ năm hoặc mười cánh (trắng giảo) trông rất đẹp. Mai trắng năm cánh gọi là mai cẩm thạch, vì lá của nó đôi lúc có điểm nhiều đốm trắng xen lẫn mầu xanh lá cây tùy cách chăm sóc và thời tiết.
Do thú chơi mai vàng ngày Tết lan rộng, ở miền Ðông, miền Tây Nam Bộ và ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh đã có nhiều nhà vườn trồng mai cung ứng cho thị trường. Tuy nhiên, cây mai có đặc tính chậm lớn, trồng năm ba năm cũng chỉ để chơi bông cành đơn giản, không có gốc rễ như ý, cho nên dân buôn thường đi vào tận các vùng quê tìm mua mai gốc to về trồng trong chậu, chăm sóc lại, ghép giống khác lên làm thương phẩm.
Ngược lại, dân chơi mai vàng miền Nam thường cất công tìm kiếm, săn lùng những cây mai kiểng trồng lâu năm. Với vóc dáng như cây cổ thụ thu nhỏ, gốc rễ trồi khỏi mặt đất cằn cỗi, xén tỉa công phu, lại có bông đẹp trong ba ngày xuân.
Ðể mai vàng trổ đúng dịp Tết, theo thông lệ, nếu thời tiết thuận lợi, người trồng phải vặt lá vào ngày rằm tháng chạp âm lịch. Ðến ngày đưa ông Táo, tức 23 tháng chạp, những nụ mai sẽ bung vỏ lụa mầu nâu ra, trung bình mỗi nụ sẽ có năm, bảy bông phát triển rất nhanh. Tới 29, 30 Tết, lác đác có vài bông vàng rực điểm trên cành thì sáng mùng một, mở mắt ra đã khác hẳn. Cây mai toàn một mầu vàng rực rỡ như đang cùng chủ nhà hân hoan chào đón xuân về.
|