Ông Trịnh Huy Thục - Cục trưởng Cục Quản lý nhà (Bộ Xây dựng) cho rằng, do "thả nổi" vấn đề này trong nhiều năm nên nhu cầu của xã hội, đặc biệt là tại các đô thị lớn và các khu công nghiệp tập trung, đã "lên đến mức bức xúc cực độ, trong khi nguồn tài chính cũng như cơ cấu tổ chức, kinh nghiệm đúc kết để triển khai thực hiện còn nhiều bất cập".

Một nguyên tắc được xác định rất rõ ngay từ đầu đối với dự án là nhà ở xã hội chỉ áp dụng phương thức cho thuê hoặc thuê mua đối với những người thuộc diện thu nhập thấp, có khó khăn về nhà ở đã được quy định tại điều 53 và điều 54 Luật Nhà ở.

"Nhà ở xã hội xây dựng thí điểm vừa phải đảm bảo chất lượng xây dựng, phù hợp với khả năng thanh toán tiền thuê, thuê mua của người thu nhập thấp; vừa phải được quản lý chặt chẽ quá trình đầu tư xây dựng, xét duyệt đối tượng thuê, thuê mua cũng như việc sử dụng quỹ nhà ở xã hội" - ông Thục nói. Đặc biệt, trong quá trình thuê và thuê mua nhà xã hội, người thuê (thuê mua) không được quyền chuyển nhượng nhà ở dưới bất kỳ hình thức nào trong suốt thời gian thuê, thuê mua. Nếu vi phạm, đơn vị quản lý quỹ nhà ở xã hội được quyền thu hồi nhà ở đó.

Theo mô hình đưa ra, dự án thí điểm có diện tích đất từ 3,5 đến 5 ha, bố trí từ 800 đến 1.000 căn hộ, số người thường xuyên sinh sống trong dự án từ 3.200 đến 4.000 người.

Mẫu nhà được lựa chọn là chung cư sáu tầng (không có thang máy), bố trí riêng biệt khối nhà cho thuê và thuê mua theo tỷ lệ lần lượt là 70:30.

Các căn hộ sẽ có ba loại: từ 30 đến 35 m² (30%); 45 đến 48 m² (60%); 60 m² (10%); hệ số diện tích sàn sử dụng trên tổng diện tích sàn xây dựng là 80 - 85%. Hệ thống hạ tầng kỹ thuật của dự án đảm bảo có sự kết nối đồng bộ, hợp quy chuẩn với toàn đô thị.

Giá cho thuê được tính theo hai phương án, trong đó phương án thấp phương án lãi suất thu hồi vốn đầu tư là 3%/năm được coi là phù hợp với khả năng chi trả của người thu nhập thấp.

Với loại căn hộ thuê mua, người mua sẽ trả trước 20%, còn lại trả trong 15 năm. Giá thuê mua cũng có hai phương án, thấp nhất là khoảng 406.000 đồng/tháng (loại căn hộ 30 m² ). Các mức giá thuê, thuê mua quỹ nhà ở xã hội được điều chỉnh 5 năm/lần với tỷ lệ tăng giảm cũng đã được dự kiến.

Trong những năm đầu tiên dự án đi vào hoạt động, người thuê nhà phải trả giá thuê cao hơn, sau đó sẽ giảm dần.

Tuy nhiên, cũng tại cuộc hội thảo nêu trên, đại diện một số doanh nghiệp còn tỏ ý e dè về khả năng đầu tư, thu hồi vốn khi thực hiện dự án.

"Rõ ràng so với cách làm lâu nay là mua đứt, bán đoạn, thì việc thực hiện các dự án nhà xã hội khó khăn hơn nhiều, nhưng chắc chắn sẽ làm được và cũng đã có nhiều doanh nghiệp bày tỏ ý định và khả năng đầu tư với chúng tôi" – ông Trịnh Huy Thục quả quyết.

Giá cho thuê nhà ở xã hội

Phương án 1 (thời gian thu hồi vốn 40 năm, lãi suất thu hồi vốn đầu tư 3%/năm)
(đơn vị: đồng/tháng)