Một cộng đồng có tầm nhìn và bản sắc
Mạnh Cường

Hôm nay (12.12) tại Kuala Lumpur (Malaysia), khai mạc Hội nghị cấp cao lần thứ 11 của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

Với chủ đề "Một tầm nhìn, một bản sắc, một cộng đồng" (One vision, one identity, one community), hội nghị có thể sẽ mở ra một chặng mới trong sự phát triển của ASEAN nhằm biến tổ chức này - nói như lời Thủ tướng Malaysia Abdullah Badawi - thành một cộng đồng "mà mỗi người dân bình thường của các nước ASEAN đều tự hào khi nhận mình là người ASEAN".

Là tổ chức bao gồm những quốc gia có sự phát triển thuộc loại năng động nhất thế giới, ASEAN đã chủ xướng nhiều hoạt động, trở thành tổ chức khu vực thành công như hiện nay, đồng thời góp phần duy trì hoà bình, ổn định và phát triển bền vững ở toàn bộ khu vực Châu Á - Thái Bình Dương trong hơn 3 thập kỷ qua.

Nhưng ASEAN cũng đang đứng trước những thách thức lớn của thế kỷ 21, phải đối đầu với sự cạnh tranh khốc liệt của những tổ chức khu vực khác, nên cần xốc lại đội ngũ và đưa ra những ràng buộc chặt chẽ với nhau là đòi hỏi hết sức tự nhiên.

Chính vì vậy mà nước chủ nhà đệ trình 10 nhà lãnh đạo ASEAN thông qua Tuyên bố Kuala Lumpur về thiết lập Hiến chương ASEAN - một văn bản mang tính chất khuôn khổ pháp lý, thể chế và những quy định ràng buộc giữa các thành viên, nhằm đạt được những mục tiêu của toàn khối.

Vẫn đề cao những nguyên tắc mà ASEAN theo đuổi lâu nay, như: Đồng thuận, không can thiệp, giải quyết các vấn đề thông qua đối thoại hoà bình, Hiến chương ASEAN sẽ nhấn mạnh cam kết của các thành viên kề vai sát cánh, tiếp tục thúc đẩy dân chủ, nhân quyền, minh bạch, cai trị tốt, không phân biệt đối xử với bất cứ thành viên nào trong quan hệ nội bộ ASEAN...

Bản hiến chương cũng sẽ nhấn mạnh đến việc thu hẹp khoảng cách giữa các thành viên và tăng cường tính cạnh tranh kinh tế của toàn hiệp hội.

Và để biến hiến chương thành hiện thực, nhóm "Những nhân vật kiệt xuất" (EPG) - bao gồm các nhà hoạt động kỳ cựu của khu vực như cựu Tổng thống Philippines Fidel Ramos, cựu Ngoại trưởng Indonesia Ali Alatas, đương kim Phó Thủ tướng Singapore S. Jayakuma sẽ bắt tay đề ra định hướng cho hiến chương, cũng như xem xét lại lần cuối trước khi đệ trình các nhà lãnh đạo ASEAN thông qua.

Toàn bộ quá trình này có thể sẽ kéo dài một năm và hy vọng dịp này sang năm, Hiến chương ASEAN có thể được đưa ra thảo luận và thông qua, giúp khu vực nhanh chóng đối phó hữu hiệu với những thách thức của thời đại và tiếp tục đứng vững một cách xứng đáng trên vị trí đầu tàu trong tất cả các hoạt động quan trọng của Châu Á - Thái Bình Dương.