SỰ KIỆN & BÌNH LUẬN
Tham nhũng vẫn tồn tại, nếu...

Hà Văn Thịnh

Vụ án mới nhất là một số lãnh đạo đơn vị nhà nước lớn tham gia đánh bạc, khiến người ta nghĩ rằng chỉ có tham nhũng mới có tiền đánh bạc hơn cả ở Mỹ như vậy. Tham nhũng không ngăn chặn được, bởi chúng ta gặp quá nhiều "đá cứng" và các cách thức định vị sai.

Tại sao chúng ta không áp dụng hệ thống kiểm soát tài chính như của thế giới phát triển? Các nước đó kiểm soát bằng hệ thống thu chi điện tử, nên bất kỳ một khoản chi bất hợp lý nào cũng dễ dàng bị phát hiện. Bây giờ bắt kê khai thu nhập, có ai không khai bớt để trốn thuế và trốn thoát dễ dàng. Nhưng nếu như mọi khoản thu thông qua ngân hàng điện tử thì chuyện sẽ khác. Đừng viện cớ đất nước mình cơ bản kém phát triển nên khó áp dụng. Không áp dụng chỉ là cách giơ cao đánh khẽ mà thôi.

Chuyện quản lý tiền bạc lỏng lẻo và chế độ trách nhiệm người đứng đầu chỉ là hình thức là một nguyên nhân quan trọng đưa đến những sự phạm tội như SLNA mua chức vô địch, TGĐ Bùi Tiến Dũng đánh bạc còn hơn cả ở những nước giàu có. Tại sao không ban hành luật rõ ràng: Bất kể ai, bất kể cơ quan nào, nếu sai phạm nghiêm trọng ở cấp dưới trực tiếp, thì người lãnh đạo phải từ chức, và phải bị xử lý thích đáng? Không thể có chuyện ông bộ trưởng này, ông chủ tịch tỉnh kia cứ bình chân hơn vại, khi cấp dưới trực tiếp bị bắt vì tham nhũng. Nếu dứt khoát và rõ ràng về quy chế và luật pháp, sai nghiêm trọng là bị xử lý nghiêm khắc, tôi tin chắc mọi chuyện sẽ khác ngay.

Hãy học hỏi người Nhật: Cứ học và tuyên bố rõ sự học theo đó, miễn sao cho đất nước mạnh giàu, sau đó sẽ sáng tạo… Để tìm các tiêu chí thì rất dễ. Tại sao Hoa Kỳ từ năm 1945 đến nay luôn chiếm đến hơn 70% các giải Nobel lại không thể là nơi ta học hỏi để biên soạn sách giáo khoa về các môn khoa học tự nhiên?

Tại sao nạn đòi tiền mãi lộ (một dạng tham nhũng) triền miên như thế mà không có thuốc giải? Cứ vài cây số lại có trạm kiểm soát giao thông. Sự phát triển cũng như một cơ thể sống, đòi hỏi sự lưu thông huyết mạch dễ dàng. Chặn lại, tức là sẽ sốc. Sốc thì làm sao bình thường? Ơ các nước phát triển, xe nào vi phạm, người ta mới cho xe cảnh sát đuổi theo bắt dừng. Không có lý gì xe nào cũng xuống "trình giấy", xe nào cũng phải dừng khi đang lưu thông trên đường.

Đứng trước tham nhũng, công dân bình thường hay cán bộ có tâm đang trong tâm thế chọn lựa bắt buộc. Thói xấu chỉ để giữ mình đang làm người ta khó tách bạch trong chọn lựa, vì vậy có lúc đứng ở bên này hay đứng ở bên kia đều không thể. Thế thì cuộc sống, nếu muốn tồn tại là phải đi ở giữa thôi sao?

Nói vậy thôi, nhưng dứt khoát là không thể để cho đàn sâu hư hỏng phá hoại giang sơn, đất nước, giống nòi. Phải nghiêm trị và nhất thiết phải có người chịu trách nhiệm. Sẽ không bao giờ trị được căn bệnh tham nhũng, nếu như mọi quy chế cứ chồng chéo lên nhau bất cập. Sẽ không bao giờ trị được căn bệnh tham nhũng nếu trước những sai phạm nghiêm trọng, những người có trách nhiệm trực tiếp vẫn nhởn nhơ...