Mùa hè, trong lúc các bạn học sinh thành phố tha hồ nghỉ ngơi, tham quan, du lịch,… thì những học sinh nông thôn nghèo khó lại “hăm hở” cuộc hành trình mưu sinh đầy khó nhọc.
 >> Ngày hè của trẻ vùng biên

Ngày nào cũng vậy, 3 em Ngô Thị Thương, Nguyễn Thị Luyến, Ngô Khánh Linh cũng phải dậy sớm đạp xe hàng chục cây số lên Đồng Hới (Quảng Bình) nhặt phế liệu. Giữa cái nắng gay gắt của những ngày giữa tháng 7, các em vẫn đạp xe đi khắp các nẻo đường phố, nhặt nhạnh, đào bới những thứ gì có chút giá trị còn sót lại trong đống rác.

Em Nguyễn Thị Luyến - lớp 8 trường THCS Hải Ninh - tâm sự: “Sang năm em học lớp 9 rồi nên tiền ăn học sẽ rất tốn kém. Những ngày hè này em phải tranh thủ đi làm, mong sao kiếm được ít tiền để chuẩn bị cho năm học mới”. Giống như Luyến, 2 em Linh, Thương sinh ra và lớn lên trong những gia đình nghèo khó, đông con, bố mẹ làm ruộng nhưng không đủ ăn vì mùa màng thường xuyên bị thất bát do lũ lụt và hạn hán.

Dọc các quán cà phê, chúng tôi gặp rất nhiều em nhỏ với những mái tóc cháy khét, khuôn mặt đen đủi, thân hình nhỏ bé gầy guộc đang cặm cụi đánh giày. Phần lớn các em đến từ các vùng quê nghèo của huyện Quảng Bình, lên TP Đồng Hới thuê phòng trọ kiếm việc làm thêm. Mùa hè nóng bức, 8-10 em chui rúc trong căn phòng trọ chật hẹp, ngột ngạt như hầm hun người.

Em Nguyễn Văn Quy - học sinh lớp 8 trường THCS Quảng Thọ - than thở: “Cả ngày chúng em đi bộ khắp thành phố đánh giày, bán vé số, bán báo mệt lắm, số tiền kiếm được sau khi trừ đi tiền thuê trọ, tiền ăn cơm bụi còn lại cũng chẳng là bao. Nhưng như thế là tốt lắm rồi, còn ở quê thì biết làm gì”. Một ngày của em bắt đầu từ 5 giờ sáng và kết thúc lúc đêm khuya; đan xen trong khoảng thời gian đó là những bữa ăn vội vã, những phút nghỉ ngắn ngủi bên vệ đường. Vất vả là vậy nhưng em nào cũng chung một ước mơ thoát nghèo, được cắp sách tới trường.

Tại hồ Đồng Hới, mới 6 giờ sáng đã có rất nhiều em học sinh ở khắp các vùng lân cận kéo đến mò hàu – một công việc rất khó nhọc. Cả ngày các em ngâm mình trong nước hồ ô nhiễm, đầy rác rưởi trong số đó không thiếu mảnh chai, sắt nhọn, kim tiêm… Giữa cái nắng nóng miền Trung, thứ nước hôi hám đó như sắp sôi, khiến nhiều em không trụ nổi.

Bù lại, mỗi ngày các em cũng kiếm được khoảng 40-50 ngàn đồng. Ngày may mắn như vậy không phải lúc nào cũng có, bởi mùa hè, số trẻ em đi mò hàu rất đông.

Nhiều em khác lại kiếm việc mưu sinh như phụ hồ, quét rác ở chợ, bán hàng rong… Em Lê thị Mai - học sinh lớp 9 THCS Võ Ninh, Quảng Ninh - bán hàng rong ở chợ Đồng Hới bộc bạch: “Em phải dậy sớm đi chợ, phải tranh giành chỗ bán nên mệt lắm. Ngày nào em cũng dậy từ 3 - 4 giờ sáng lấy hàng mang lên chợ bán, 12 giờ trưa mới đạp xe về nhà ăn cơm. Biết là khổ, nhưng không làm thì lấy tiền đâu đi học bây giờ!”.

Ước mong có một mùa hè vui chơi, nghỉ ngơi đúng nghĩa cho mọi trẻ em hóa ra vẫn là điều không tưởng. Một ước mơ gần hơn: Mong sao gánh nặng cơm áo gạo tiền không khiến các em phải nghỉ học giữa chừng…

T.Giang - V.Lệ - H.Quân