Tự trói!
Hải Yến

Hồi đầu năm, dư luận cả nước đã xôn xao, vui mừng vì có một dự án liên doanh với nước ngoài rất lớn, vốn đầu tư tới 1,5 tỉ USD. Đối tác nước ngoài là công ty con trong một tập đoàn lớn ở Hoa Kỳ. Lễ ký hợp đồng liên doanh và điều lệ liên doanh diễn ra thật hoành tráng tại Hà Nội với sự chứng kiến của một số quan chức cao cấp và nhiều DN.

Thế nhưng, một năm sắp trôi qua, không thấy liên doanh ấy ra đời. Tìm hiểu kỹ mới hay: Phía Việt Nam góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng 250ha đất trong thời hạn 70 năm. Nếu liên doanh này ra đời vào những năm trước khi Luật Đất đai năm 2003 có hiệu lực thì không có gì cản trở.

Nhưng đến nay, muốn góp vốn vào liên doanh bằng giá trị quyền sử dụng đất thì DN phía Việt Nam phải nộp đủ tiền thuê đất vào ngân sách nhà nước cho suốt thời hạn của dự án đầu tư.

Đương nhiên là chẳng có DN nào đủ sức làm được điều ấy vì với 250ha đất, trong thời hạn 70 năm, tiền thuê đất phải nộp đủ cũng tới vài trăm tỉ đồng. Thế là, dự định thành lập một liên doanh đang bị chặn đứng lại.

Những chuyên gia về quản lý đất đai khi đưa vào luật quy định nêu trên chắc cũng có đầy đủ lập luận khoa học và thực tiễn. Song, các DN Việt Nam thì cho rằng, với quy định ấy chúng ta đã tự trói mình, hạn chế việc thu hút vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào Việt Nam và kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.

Tự trói mình là vì, việc góp vốn liên doanh với nước ngoài bằng giá trị quyền sử dụng đất và việc nộp tiền thuê đất một lần hay nhiều lần của bên Việt Nam trong liên doanh là hai việc khác nhau. Đất đai là bất động, chẳng ai có thể đem sang quốc gia khác để bán. Liên doanh hình thành ở trên đất Việt Nam do Nhà nước Việt Nam kiểm soát.

Nếu giá trị góp vốn theo thoả thuận được cao hơn tổng số tiền thuê đất bên Việt Nam phải trả cho Nhà nước thì ngành thuế sẽ vào cuộc và thu một phần chênh lệch về cho ngân sách. Cho nên, cái sự "nắm đằng chuôi" về tiền thuê đất như quy định nêu trên quả là vô lý, rất cần được tháo gỡ.