Xuất khẩu dịch vụ: Đạt 8 tỉ USD vào năm 2010?

Báo cáo của Vụ Thương mại và Dịch vụ - Bộ Kế hoạch và Đầu tư tại Hội nghị xây dựng kế hoạch phát triển dịch vụ 5 năm 2006-2010 vừa diễn ra cuối tuần qua đã cho thấy, ngành công nghiệp dịch vụ sẽ chiếm tới 41% GDP quốc gia và đạt doanh thu xuất khẩu lên tới 8 tỉ USD vào năm 2010.

Du lịch - nguồn xuất khẩu tại chỗ.

Tỉ trọng còn khiêm tốn
Theo Tổng cục Thống kê, XK dịch vụ đã có bước phát triển đáng kể trong thời gian gần đây, cụ thể năm 2001 đạt 2,81 tỉ USD, năm 2004 đạt 5,073 tỉ USD, dự kiến năm 2005 khoảng 5,6 tỉ USD. Trong đó, một số ngành XK đạt khá như hàng không, BCVT, hàng hải, tài chính-ngân hàng, du lịch.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Chí Dũng - Vụ trưởng Vụ Thương mại và Dịch vụ Bộ KHĐT thì tỉ trọng dịch vụ trên GDP chỉ vào khoảng 38.5% cho năm nay.

"Nhiều dịch vụ chưa hình thành hoặc phát triển chậm và chưa được khai thác có hiệu quả. Môi trường pháp lý, cơ chế, chính sách về phát triển dịch vụ còn thiếu và chưa đồng bộ, chưa có sự gắn kết giữa các ngành và các địa phương"- ông Dũng cho biết, đồng thời giải thích thêm, hiện khu vực dịch vụ của các nước đang phát triển có tỉ trọng trong GDP chiếm khoảng 50% và đối với các quốc gia phát triển là trên 70%, đặc biệt có nước lên đến 80%.

Phải đầu tư lớn
Theo Bộ KHĐT, để đạt được tăng trưởng XK dịch vụ lên thêm 2,4 tỉ USD vào năm 2010 cũng như nâng tỉ trọng trên GDP, một khối lượng vốn rất lớn cần phải huy động để đầu tư phát triển ngành công nghiệp dịch vụ này.

Cũng theo bộ này, tổng vốn đầu tư toàn xã hội cho ngành dịch vụ dự kiến khoảng 780-840 nghìn tỉ đồng tính theo giá năm 2005. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện bao gồm cả tăng vốn các dự án đang thực hiện trong 5 năm 2006-2010 khoảng 3,5-4 tỉ USD.

Ông Thái Doãn Tửu - Phó Vụ trưởng Vụ Thương mại và Dịch vụ - Bộ KHĐT cho rằng, khoản vốn đầu tư này cao hơn rất nhiều so với tổng vốn đầu tư toàn xã hội cho ngành dịch vụ trong giai đoạn 2001-2005 (220.000 tỉ đồng).

Trong một động thái tích cực gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị về phát triển dịch vụ trong kế hoạch phát triển KT - XH 5 năm 2006-2010, trong đó đã yêu cầu các bộ, ngành liên quan như Bộ KHĐT, Thương mại, Tài chính, Nội vụ cần rà soát phát hiện những cản trở yếu kém nhằm kiến tạo một môi trường hấp dẫn thông thoáng hơn tạo đà cho làn sóng thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp không khói này.

Thực hiện cam kết hội nhập
Theo các nhà phân tích, diễn biến này là một động thái hết sức tích cực, tạo tiền đề quan trọng cho tăng trưởng dịch vụ trong thời gian tới khi mà VN đang phải đẩy nhanh thực hiện những cam kết của mình trong Hiệp định Thương mại Việt Mỹ cũng như chuẩn bị lộ trình hợp lý cho những cam kết tiếp theo trong quá trình gia nhập WTO.

Theo đó, một loạt những dịch vụ mà VN buộc phải mở cửa hoàn toàn trong thời gian tới như quảng cáo, bảo hiểm, ngân hàng... Khi đó, các DN có vốn đầu tư 100% nước ngoài có thể thiết lập phát triển kinh doanh tại VN mà không còn những điều kiện ràng buộc kèm theo.

Theo Bộ KHĐT, một số ngành dịch vụ then chốt như ngân hàng, bảo hiểm, tài chính, BCVT, chăm sóc y tế, giao thông vận tải, du lịch và xuất khẩu lao động sẽ là những ngành cơ bản tập trung thu hút đầu tư trong kế hoạch 5 năm tới.

Nhiều chuyên gia tại hội nghị nói trên đã khẳng định, để tồn tại trong môi trường cạnh tranh khốc liệt do tự do hoá và mở cửa ngành công nghiệp dịch vụ, các DN trong nước buộc phải nâng cao năng lực cạnh tranh, trong khi hàng rào bảo hộ cho DN trong nước sẽ được gỡ bỏ dần dần, nhằm tạo một sân chơi bình đẳng cho các thành phần kinh tế tham gia, đồng thời cũng để thu hút dòng vốn ĐTNN.