(VietNamNet) - 2004 quả là một năm không tươi tắn lắm cho làng nhiếp ảnh thế giới khi đã có hàng loạt những nhiếp ảnh gia nổi tiếng nhất trong nhiều trường phái lần lượt qua đời. Từ Helmut Newton, Henri Cartier-Bresson, Carl Mydans, Eddie Adams và bây giờ đến phiên Richard Avedon, nhiếp ảnh gia xuất chúng với những bức ảnh các siêu mẫu và cả những tấm chân dung đầy góc cạnh...
![]() |
Richard Avedon |
Nếu nói về thế giới thời trang thì Richard là người đã gây nên cả một cuộc cách mạng trong vương quốc phù hoa khi mỗi tác phẩm của ông đều ánh lên những sắc màu nghệ thuật. Ông bắt được phần hồn của mỗi bộ trang phục qua cách tạo dáng đầy cá tính của những người đẹp chân dài, ông lấy nó ra và đặt vào đó một cái nhìn chẳng giống ai, gai góc và cực kỳ gợi cảm. Còn nếu nói về ảnh chân dung thì Richard Avedon là một thương hiệu hoàn toàn riêng biệt, không lẫn được với ai. Một gương mặt nhăn nhó, một chiếc bụng đầy những vết sẹo chưa cắt chỉ, một nụ cười giả tạo... tất cả đều trở nên biết nói dưới ống kính của ông. Richard bảo rằng đối với ông thời trang là phương tiện kiếm sống còn chân dung là niềm đam mê cháy bỏng ông vẫn luôn đeo đuổi. Nhưng theo thời gian, cả hai phong cách trộn lẫn vào nhau để trở thành một trong những chất liệu quan trọng nhất đưa Richard trở thành bất tử, định nghĩa cho một một vẻ đẹp, một nét văn hoá Mỹ hơn nửa thế kỷ qua.
Đối với Richard cảm hứng đến với ông không theo thời khoá biểu. Có khi cả một tuần ông nằm nhà đọc sách hoặc tán gẫu với bạn bè mà chẳng buồn đụng đến chiếc máy ảnh đang nằm trơ trọi trên bàn nhưng có khi chỉ vì một nụ cười gió thoảng mà ông phải hì hục lao vào làm việc bất luận thời gian để ghi lại cho được những cảm giác vừa chợt ùa đến. May mắn làm sao, cuộc đời cầm máy của Richard là một chuỗi dài những nụ cười mang lại cho ông nhiều niềm cảm hứng. Có cảm hứng, ông hồi lại nụ cười trên môi những người thưởng lãm. Vương quốc thời trang luôn mang ơn Richard vì ông là người đã tạo ra một cuộc cách mạng thay đổi những quan niệm về công việc chụp ảnh người mẫu và cũng chính ông là người đã tạo ra kỷ nguyên của những siêu mẫu nổi tiếng nhất mà Naomi Campbell hay Cindy Crawford là những ví dụ điển hình. Ông luôn tâm niệm rằng một bức ảnh thời trang đẹp không chỉ chứa đựng hình ảnh cô người mẫu đóng băng cùng chiếc áo choàng đắt giá mà bên trong nó phải lột tả được cá tính cũng như thần sắc của chủ đề. Một chàng người mẫu rắn chắc, trần như nhộng đang khoác trên mình tấm vải lụa đào của Channel, có khiêu khích quá không? Không hề, đó là dùng hình ảnh tương phản để tôn vinh tính mềm mại. Một cô người mẫu lưng trần với chiếc quần jeans xanh đang bá vai bá cổ thân thiết với 2 gã trai bên cạnh, dễ dàng thế sao? Không hẳn, chỉ là tôn vinh vẻ mạnh mẽ của chiếc quần bò kia thôi...
![]() |
Bức ảnh ông chụp người mẫu Dovima với đàn voi vào năm 1955 được xem là một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất nhờ sự táo bạo |
Richard sáng tác không theo khuôn mẫu nào và càng khác so với Henri Cartier-Bresson, người luôn phản đối những xảo thuật nhiếp ảnh trong phòng tối. Ông dùng những công cụ từ đơn giản đến hiện đại nhất để miễn sao chuyển tải được ý tưởng của mình. "Tôi sáng tác không phải để leo lên vị trí quán quân, cũng chẳng phải để thoả mãn những cái nhìn, càng có nhiều dư luận tôi càng thích. Tôi không theo trường phái đơn giản, cũng chả thích phức tạp, những bức hình của tôi tự nó đã là tấm gương phản ảnh". Richard đã từng nói thế và vì vậy ông được xem là người chẳng giống ai. Cao, gầy và mái tóc rối bù chẳng bao giờ thèm chải, trông Richard giống như một nhà bác học luôn nhau mày trước những con số kỳ lạ. Ông luôn có sự tính toán chi tiết trong những bức hình. 1967, The Beatles trở thành ông vua không ngai của Rock, trở thành một tượng đài sừng sững của thập niên 60 thế nhưng trong con mắt của ông The Beatles lại mang trong mình quá nhiều màu sắc, đây là sự pha trộn nhiều cảm xúc hay thật ra đó là hình ảnh thực do những viên ảo giác đem lại? Thập niên 60 đầy súng ống, con người tìm quên trong những viên thuốc màu hồng, Beatles trong mắt ông trở thành đa sắc cũng là vì vậy.
Richard ưa thích những bức hình chân dung và ông luôn gợi mở được tính cách từng nhân vật mà ông thể hiện. Với phông nền trắng ức thích cộng tiêu cự nét, chi li, Richard làm nổi bật nhân vật của mình dưới lăng kính máy ảnh với từng đường nét động tác. Rất nhiều gương mặt nổi tiếng của Hollywood lần lượt đi vào tác phẩm của ông, những ngôi sao ca nhạc, chính trị gia cũng không ngại ngần nhờ ông làm vài kiểu để đời và cũng không kể những con người bình thường cũng là chủ đề chính trong các tác phẩm của ông. Sinh năm 1923, cuộc đời của Richard Avedon gắn liền với những chiếc máy ảnh, dù ở đâu và bất kể khi nào. Không thể kể hết những giải thưởng cũng như những cuộc triển lãm hay bộ sưu tập của ông và cũng không thể kể hết những gì ông đã để lại cho đời, chỉ trích lại ý kiến của David Schonauer, biên tập viên tờ American Photo sau khi ông mất vào ngày 1/10 vừa qua:"Richard có cách sử dụng chiếc máy ảnh chả theo một trường phái nào, mỗi khi ông ấy bấm máy dường như lại một lần ông khám phá thêm vẻ đẹp bí ẩn bên trong của chiếc máy đó và vì thế mỗi tác phẩm ra đời là một lời khẳng định Richard sẽ sống, sống như những gì người đời trầm trồ các tác phẩm của ông".
Dưới đây là một số tác phẩm của Richard Avedon:
M.C
▪ Bốn kiểu chải tóc và trang điểm cô dâu (24/07/2004)
▪ Quần lót cho nam giới (30/09/2004)
▪ Phái nam làm đẹp (28/09/2004)
▪ Trang điểm dạ tiệc (24/09/2004)
▪ Tư vấn tẩy trang (24/09/2004)
▪ Tám bí quyết trang điểm (22/09/2004)
▪ "Phải chọn được đỉnh cao trong Hội diễn SKKNCNTQ 2004" (05/10/2004)
▪ "Thắp sáng niềm tin" hội tụ hơn 30 HCV Trần Hữu Trang (01/10/2004)
▪ Thêm một "Gala cười" (04/10/2004)
▪ Bạn có muốn mình là người hấp dẫn với bạn trai (27/09/2004)