Ông Đặng Hạnh Thu cho biết: Việc cấp Thẻ ưu tiên cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu lần này có một ý nghĩa lớn. Theo Luật Hải quan sửa đổi, bổ sung ban hành tháng 6-2005 và các Nghị định liên quan đến thủ tục giám sát hải quan, Nghị định về kiểm tra sau thông quan và các Thông tư hướng dẫn thì trong lần này chính sách và pháp luật Nhà nước có đưa vào việc ưu tiên xem xét việc làm thủ tục cũng như công tác kiểm tra, giám sát hàng hóa của hải quan đối với các doanh nghiệp trong đó có phân biệt, ưu tiên các doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật và các doanh nghiệp chưa thực hiện tốt pháp luật. Chính vì vậy Hải quan xác định cần phải cấp thẻ ưu tiên làm thủ tục cho doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật để nhằm mục đích động viên, khuyến khích các doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật.

Đối với những doanh nghiệp thực hiện tốt pháp luật họ sẽ cảm thấy hãnh diện vì được tổ chức, cơ quan Nhà nước cấp cho thẻ ưu tiên còn những doanh nghiệp chưa thực hiện tốt pháp luật sẽ nhìn vào đó để phấn đấu chấp hành tốt trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và trong việc làm thủ tục hải quan. Bên cạnh đó, việc cấp thẻ lần này còn có một ý nghĩa nữa, đó là góp phần thông quan nhanh hàng hóa và giải quyết nhanh chóng hồ sơ, thủ tục hải quan.

- Điều kiện đầu tiên để doanh nghiệp được cấp Thẻ là doanh nghiệp đó phải chấp hành tốt pháp luật về hải quan và có thời gian hoạt động xuất nhập khẩu trong thời gian 365 ngày. Bên cạnh đó doanh nghiệp còn phải đáp ứng điều kiện tính đến ngày nộp đơn xin cấp thẻ ưu tiên làm thủ tục hải quan cho lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu được cơ quan hải quan xác định là: Không bị pháp luật xử lý về hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Không quá hai lần bị xử lý vi phạm hành chính về hải quan với mức phạt vượt thẩm quyền của Chi cục trong hải quan. Không trốn thuế, không bị truy tố hoặc bị phạt ở mức một lần số thuế phải nộp trở lên. Không nợ thuế quá 90 ngày. Cuối cùng là thực hiện nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ.

Trong trường hợp các doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên cùng với đơn xin cấp thẻ ưu tiên thủ tục hải quan, chúng tôi sẽ xét duyệt cấp thẻ và có công văn trả lời doanh nghiệp trong vòng năm ngày. Nếu doanh nghiệp nào không được chấp nhận để cấp thẻ, Cục Hải quan có văn bản thông báo rõ lý do từ chối cấp thẻ. Và điểm đặc biệt, đây mới chỉ là quy chế tạm thời nên thẻ chỉ có giá trị sử dụng trong vòng sáu tháng. Trong sáu tháng này, nếu doanh nghiệp nào vi phạm pháp luật Hải quan, chúng tôi sẽ tiến hành thu hồi thẻ.

- Tất cả các doanh nghiệp thành lập theo quy định của pháp luật có hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa ít nhất là 365 ngày tính đến ngày xin cấp thẻ ưu tiên thủ tục hải quan (sau đây gọi tắt là thẻ) nếu đáp ứng được đầy đủ các điều kiện quy định, tự nguyện xin cấp thẻ và tuân thủ theo các quy định của Quy chế cấp thẻ sẽ được Cục Hải quan tỉnh, thành phố xem xét cấp thẻ.

Với các doanh nghiệp có nhiều chi nhánh đơn vị trực thuộc thì thẻ được xét và cấp cho từng chi nhánh, đơn vị trực thuộc, hạch toán độc lập và có mã số thuế riêng. Trong trường hợp, doanh nghiệp có hoạt động trên nhiều địa bàn thuộc sự quản lý của một Cục Hải quan hoặc các Cục Hải quan khác nhau thì được Cục Hải quan có liên quan xét cấp số lượng thẻ phù hợp.

Tuy nhiên, thẻ do Cục Hải quan nào cấp chỉ có giá trị sử dụng trong phạm vi quản lý của Cục Hải quan đó. Thẻ ưu tiên được cơ quan Hải quan cấp miễn phí nhung nếu doanh nghiệp hoặc Chi nhánh, đơn vị trực thuộc không đáp ứng được các điều kiện quy định thì tất cả các thẻ đã được cấp cho đơn vị đó sẽ không còn giá trị sử dụng.

- Khi làm các thủ tục cho hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, các doanh nghiệp có thẻ ưu tiên được hướng các ưu đãi như: Hồ sơ hải quan đăng ký được kiểm tra theo chế độ đối với hồ sơ hải quan của doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật về hải quan. Hàng hóa được miễn kiểm tra thực tế. Ngoài ra, doanh nghiệp được cấp thẻ ưu tiên nếu không nợ thuế quá hạn và không bị phạt chậm nộp thì còn được ân hạn nợ thuế theo chính sách thuế mới.

Song, trong trường hợp tại thời điểm làm thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu cho một lô hàng cụ thể, nếu qua phân tích thông tin thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật thì Chi cục trưởng hải quan quyết định áp dụng hình thức kiểm tra thích hợp.

- Trường hợp doanh nghiệp không trực tiếp làm thủ tục hải quan mà ký hợp đồng ủy quyền cho đại lý hải quan thì đại lý được sử dụng thẻ để làm thủ tục hải quan cho hàng hóa của doanh nghiệp có thẻ. Tuy nhiên, trong trường hợp hàng hóa xuất nhập khẩu ủy thác sẽ không được sử dụng thẻ để làm thủ tục hải quan.

- Đúng là chúng tôi đã gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, cho đến nay, về phía Hải quan, chúng tôi đã có văn bản hướng dẫn việc cấp thẻ trong toàn ngành và đã xác định mẫu thẻ ưu tiên để in làm mẫu và cũng đã tập hợp danh sách các doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật trong toàn ngành ở từng Cục Hải quan địa phương để gửi về cho các Cục Hải quan địa phương biết. Nhưng cơ chế cấp thẻ như thế nào phải do chính doanh nghiệp làm công văn đề nghị.

Việc Tổng cục Hải quan lập danh sách chỉ là để trù bị và chủ động trong việc cấp thẻ. Việc cấp thẻ phải dựa trên sự tự xem xét, đánh giá của từng doanh nghiệp xem là doanh nghiệp của mình đã chấp hành tốt pháp luật hải quan và đáp ứng đủ các điều kiện đã được quy định hay chưa thì lúc đó doanh nghiệp sẽ tự làm đơn xin cấp thẻ.