Khi thấy trong số người nhiễm HIV mới phát hiện, tỷ lệ phụ nữ nhiễm HIV xấp xỉ tỷ lệ nam giới, TP. Long Xuyên (tỉnh An Giang) đã quan tâm ngay đến việc tuyên truyền phòng, chống HIV/AIDS trong đó nhấn mạnh đến việc dự phòng sớm lây truyền HIV từ mẹ sang con trong nữ thanh niên. Trước mắt là tuyên truyền cho những công nhân nữ trong những xí nghiệp đông nữ công nhân.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tân, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP Long Xuyên cho biết: Từ đầu năm 2008 đến nay, TP Long Xuyên phát hiện 41 người  nhiễm trong đó có 20 nữ. Năm 2007, phát hiện 72 người nhiễm HIV, trong đó có 29 nữ. Theo dõi qua 2 năm thì thấy tỷ lệ phụ nữ nhiễm HIV tăng lên gần bằng nam. Những năm trước, tỷ lệ nhiễm HIV giữa nam và nữ là 4:1 có nghĩa là cứ 4 nam nhiễm HIV mới có 1 nữ nhiễm HIV. Nhưng bây giờ thì số nữ nhiễm HIV với số nam nhiễm HIV gần bằng nhau. Mà nữ với nam gần bằng nhau thì có nghĩa là phải quan tâm ngay đến vấn đề dự phòng sớm lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Bước thứ nhất là quan tâm đến những chị em chưa lập gia đình.

Những chị em không làm việc trong các cơ sở của nhà nước, những người nội trợ hoặc những người làm việc ở nhà máy xí nghiệp ít khi và ít có điều kiện quan tâm tới HIV và dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con. Những công nhân đi làm từ 6 giờ sáng tới 8 giờ tối mới về đến nhà trọ, họ mệt mỏi, họ ăn uống rồi lăn ra ngủ để ngày mai họ đi làm vì thế họ sẽ thiếu đi những kiến thức về HIV/AIDS.

Cho nên, cần phải đẩy mạnh truyền thông trong những xí nghiệp, nhà máy như thế để trang bị cho họ biết HIV là gì, con đường lây ra sao, cách phòng ngừa như thế nào, đặc điểm sinh học và tính dễ cảm nhiễm với HIV của phụ nữ, khi phụ nữ nhiễm HIV thì dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con như thế nào trước khi họ lập gia đình cũng như trước khi họ làm mẹ.

Bác sĩ Nguyễn Minh Tân (người ngồi ngoài cùng bên trái) cùng nhóm điefu trị ARV đang trao
đổi với chuyên gia dự án Quỹ Toàn cầu. Ảnh : Anh Tuấn

Trước mắt trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung vào những nhà máy, xí nghiệp có nhiều lao động nữ, những khu nữ công nhân ở trọ… ví dụ  những xí nghiệp may có nhiều công nhân nữ như: Đức Thành, Mỹ An, An Giang…

Để có thể tuyên truyền trong các xí nghiệp thì phải thông qua Liên đoàn lao động thành phố. LĐLĐ quản lý hệ thống công đoàn của các nhà máy xí nghiệp. Họ đăng ký với TT Y tế dự phòng về thời gian tuyên truyền. TT mang theo máy chiếu, tờ rơi, bao cao su và những tài liệu liên quan đến truyền thông ngay tại xưởng may và phát những vật phẩm truyền thông cho họ.

Năm nay, TT Y tế dự phòng mới làm được như vậy, mấy năm trước khó lắm, làm không được. Xí nghiệp may Đức Thành có trên 1000 công nhân. Vào một nhà máy như vậy thì không thể nào nói hết cho cả 1000 công nhân nghe, chỉ có thể vào một  xưởng chừng 60 – 80 công nhân làm 1 buổi thôi. Năm tới sẽ đi vòng đến khu vực khác.

Bước thứ hai là quan tâm tới những người đã lập gia đình. Để làm được như vậy, Trung tâm Y tế dự phòng TP Long Xuyên kết hợp với các trạm y tế. Trong các trạm y tế, nữ hộ sinh ngoài việc tư vấn cho phụ nữ mang thai đi khám thai định kỳ còn khuyên họ nên đi xét nghiệm tự nguyện HIV để biết về tình trạng của mình để có những biện pháp can thiệp cho mẹ và cho con.

Đó là cũng là một trong số những chương trình TT Y tế dự phòng TP. Long Xuyên, An Giang chuẩn bị trong năm nay cũng như năm tới.

Anh Tuấn - Tạp chí AIDS và cộng đồng số 11-2008