Chủng ngừa cho khỉ bằng hai loại thuốc thường dùng điều trị bệnh nhân HIV đã bảo vệ hoàn toàn những chú khỉ này khỏi lây nhiễm virus HIV. Đây là kết quả nghiên cứu đột phá do các nhà nghiên cứu Mỹ công bố hôm thứ hai tuần này (6/2/06).

Cũng theo các nhà nghiên cứu thì thời điểm này là quá sớm để có thể khẳng định các loại thuốc đó tạo được hiệu quả tương tự ở người hay không song nghiên cứu cho thấy những chứng cứ hết sức thuyết phục về khả năng này trong tương lai.

Bác sĩ Walid Heneine thuộc Trung tâm bệnh dịch và phòng chống đã tiến hành nghiên cứu các con khỉ nâu được tiêm một phiên bản của thuốc Truvada. Đây là thuốc viên liều ngày một viên của hãng dược Gilead Sciences gồm thuốc Viread (hay tenofovir) và Emtriva (hay Emtracitibine).

Thuốc viên đó thường được dùng chung trong loại "cocktail" điều trị bệnh nhân HIV mặc dù nó không có khả năng chữa khỏi.

Tiến hành thí nghiệm, các chú khỉ được đem phơi nhiễm với loại virus kết hợp giữa virus HIV ở người và khỉ gọi là virus SHIV. Quá trình này kéo dài trong 14 ngày và cũng trong thời gian này lũ khỉ được tiêm thuốc hàng ngày.

Tại diễn đàn về Retroviruses và các nhiễm trùng cơ hội của các nhà nghiên cứu về AIDS được tổ chức tại Denver, bác sĩ Heneine cho biết, lũ khỉ còn tiếp tục được điều trị trong vòng bốn tuần sau lần thử thách cuối cùng.

Kết quả theo dõi cho thấy sáu chú khỉ được tiêm hỗn hợp hai loại thuốc đó đã được bảo vệ hoàn toàn khỏi lây nhiễm. Trên cơ sở so sánh, nhà nghiên cứu nhận thấy, chín chú khỉ đã từng tham gia cuộc thử nghiệm lần trước cuối cùng cũng đã nhiễm virus SHIV.

Công bố của CDC viết: "Các tác giả nghiên cứu cho rằng những phát hiện nói trên có lẽ là những thử nghiệm thuyết phục nhất trên động vật cho thấy các loại thuốc kháng virus tiềm năng dùng trước khi bị phơi nhiễm HIV có thể phòng ngừa lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục".

Các nhà nghiên cứu cũng cảnh báo, liều thuốc dùng với khỉ hơi khác so với liều dùng ở những người uống Truvada, thêm vào đó, các nghiên cứu đang tiến hành cũng sẽ tìm cách trả lời câu hỏi liệu có thể ứng dụng các phát hiện nói trên ở người được không.

Ông Heneine cho rằng hoặc dùng riêng từng loại thuốc cũng có thể giúp phòng chống lây nhiễm HIV trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng không thật hoàn hảo.

CDC lưu ý thêm, thuốc Truvada giúp kìm hãm lượng virus HIV rất hiệu quả ở những người đã nhiễm bệnh. Rõ ràng, Truvada không phải là thuốc chữa bệnh nhưng lại có khả năng duy trì sức khỏe cho bệnh nhân HIV.

Thuốc này có cũng ít tác dụng phụ hơn một vài phác đồ điều trị kết hợp thuốc trước đây.

Bác sĩ Myron Cohen thuộc đại học North Carolina ở Chapel Hill cho rằng, nghiên cứu nói trên khuyến cáo với những ai cho rằng mình có nhiều nguy cơ lây nhiễm virus HIV thì một ngày nào đó cũng nên uống thuốc để tự bảo vệ mình.

Ông Cohen nói: "Trong khoảng hai năm, những phụ nữ trưởng thành ở Nam Phi đã tăng nguy cơ lây nhiễm từ 10 đến 30%. Đây là một đại dịch lớn và vẫn chưa thể loại trừ".

Ở một số nước tiêu biểu, các phụ nữ trẻ có nguy cơ nhiễm bệnh rất cao thường do chồng hay bạn trai của họ không chịu dùng bao cao su.

Ở những nước giàu có hơn, phụ nữ cũng rơi vào nguy cơ lây nhiễm cao từ những gã đàn ông có quan hệ tình dục đồng tính và con nghiện tiêm chích ma tuý. Theo Cohen, các nhóm đối tượng này cần được uống các thuốc phòng ngừa lây nhiễm HIV.

Chính quyền của tổng thống Mỹ George W. Bush hiện nay luôn chú trọng tới lối sống tiết chế, lành mạnh, coi đó là biện pháp tốt nhất phòng tránh AIDS. Nhưng với Cohen và các chuyên gia khác thì để có thể chấm dứt đại dịch, người dân cần có những quyết định mang tính khoa học hơn là chỉ dựa vào những đánh giá mang tính đạo đức, tinh thần.

Đặng Dương theo http://news.yahoo.com