(Tiền Phong)

Sau khi có tin một mỏ vàng trữ lượng lớn vừa được phát hiện, chính quyền xã Phong Mỹ, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên - Huế, liền ban bố lệnh cấm người dân đào vàng để xã... đào thử. Lần phá núi “thử” tìm mỏ vàng thứ hai do chính quyền xã tự tổ chức.

Một người chuyên đi rà tìm phế liệu ở xã Phong Mỹ phát hiện ra những miếng quặng hỗn hợp có chứa kim loại màu vàng tại vùng khe Mạ, qua phân tích đã xác định được đó là vàng thật.

Tin đồn “Phong Mỹ có mỏ vàng” cứ thế lan nhanh. Thanh niên trai tráng bị “cuốn” theo “cơn sốt vàng”, hối hả tìm lên vùng khe Mạ gần thôn Xuân Mỹ, đào đãi trái phép, gây nên nguy cơ bất ổn về an ninh trật tự, hủy hoại đất đai, môi trường sinh thái.

Khi bị cấm đào đãi tại chỗ, người dân vẫn lén tìm cách dùng xe tải chở đất đá từ khe suối đem về xuôi tiếp tục nghiền đãi. Đã có 18 m3 đất đá vận chuyển trái phép trên 3 chuyến xe tải IFA từ khe Mạ về xuôi bị phát hiện, tịch thu.

Lên Phong Mỹ, sau khi cùng lãnh đạo huyện đi kiểm tra công tác trồng rừng và tình hình đào đãi vàng trái phép ở khe Mạ trở về, ông Nguyễn Hữu Thủy, Chủ tịch UBND xã, khẳng định, chuyện Phong Mỹ có “mỏ vàng” chỉ là tin đồn, việc đào đãi trái phép đã bị cấm và hoàn toàn được dẹp yên, chẳng còn ai lai vãng đào tìm vàng tại khu vực bị xã cấm.

Theo ông Thủy, để giúp người dân phần nào hiểu rõ ở Phong Mỹ hoàn toàn không có “mỏ vàng”, tại một ngôi nhà dân cách trụ sở ủy ban 2 km, vào ngày 20/2 vừa qua, chính quyền xã đã tổ chức phương tiện nghiền đãi “thử” 18 m3 đất đá tịch thu được, qua phân tích tuyển lọc chỉ thu được vẻn vẹn 1,2 chỉ vàng thật; nhưng chi phí đãi vàng lên đến 10 triệu đồng.

Khu vực “bãi vàng” ở khe Mạ chỉ cách trung tâm xã Phong Mỹ khoảng 7 km. Trên đường đi, dấu vết của một chiếc xe ôtô con vừa vào ra bãi vàng vẫn còn mới tinh.

Cách bãi vàng chừng 500 mét đã thấy tiếng động cơ diesel nghiền đãi đất đá đang mặc sức gầm rú. Một cột khói nhóm bếp ăn trưa của tốp người đi tìm vàng đang bốc cao ngùn ngụt.

Những gì mà Chủ tịch xã Phong Mỹ khẳng định xem ra là có vấn đề, vì nơi đây vẫn có hơn 10 người đang hối hả phá đất đồi (đã được giao cho người dân quản lý, trồng rừng) để đào đãi vàng; dòng suối nhỏ nhuốm một màu vàng ố. Vào tận nơi thì phát hiện đây chỉ là đội quân đào đãi vàng “nghiệp dư” do xã Phong Mỹ tổ chức.

Một cán bộ xã tên là Phong, có lẽ đang tạm nghỉ công việc hành chính tại cơ quan để quán xuyến nhân công ở đây, cho biết, xã chỉ tổ chức đào đãi “thử”, nếu thực sự có vàng sẽ báo cáo lên cấp trên; bằng không, sẽ “rút” trong nay mai. Người trong nhóm cho biết, khoảng 1 giờ đồng hồ trước có một đoàn công tác của lãnh đạo huyện Phong Điền và xã vừa ghé vào đây.

Tại sao qua lần đãi “thử” ngày 20/2, xã đã “kết luận” đất không có mỏ vàng, nhưng chỉ 1 ngày sau, chính quyền sở tại lại khẩn trương tổ chức lực lượng, máy móc đi tìm vàng “thử” thêm lần nữa?

Với cách tự đào bới bất hợp pháp như hiện nay, các cơ quan chức năng, vốn đang bị “qua mặt”, làm sao biết được xã Phong Mỹ tìm được những gì, có bao nhiêu vàng được đào đãi, số vàng đó (nếu có) sẽ thuộc về ai, chia chác ra sao?

Trước thông tin UBND xã Phong Mỹ tự ý tổ chức lực lượng đào tìm “thử” vàng tại khe Mạ, ông Nguyễn Đình Đấu, Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Thừa Thiên Huế, cho biết: "Sở chưa hề nhận một văn bản đề nghị nào xung quanh việc đào tìm vàng “thử” từ xã Phong Mỹ. Chính quyền xã không có chức năng khai thác, dò tìm (hoặc đãi “thử”) tài nguyên khoáng sản; thậm chí Sở Tài nguyên Môi trường cũng không đủ thẩm quyền giải quyết việc này, mà phải được phép của UBND tỉnh hoặc Bộ Tài nguyên Môi trường".

Ông Nguyễn Viết Hoạch, Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, thì lại có cách giải thích “đơn giản” hơn: "UBND xã Phong Mỹ tổ chức đào vàng “thử” có lẽ là cách để chứng minh cho người dân biết, trên địa bàn không hề có vàng".

(Theo Tiền Phong)