An Giang và Đồng Tháp là 2 tỉnh nằm trong số 30 tỉnh nhận được sự hỗ trợ của Dự án Quỹ toàn cầu phòng, chống HIV/AIDS, bao gồm các hoạt động: mở rộng và tăng cường tiếp cận điều trị ARV sớm, mở rộng tiếp cận với xét nghiệm sớm HIV cho nhóm nguy cơ cao và vợ/bạn tình của người nhiễm HIV; tăng cường phối hợp Lao/HIV và lồng ghép trong cung cấp dịch vụ dự phòng, chăm sóc, điều trị HIV/AIDS.

Phóng viên tác nghiệp, phỏng vấn

Theo báo cáo của Trung tâm phòng, chống HIV/AIDS An Giang, tính đến tháng 5/2016, tại tỉnh số bệnh nhân HIV/AIDS mới phát hiện và quản lý cùng kỳ có dấu hiệu giảm, tỷ lệ nhiễm HIV ở nam giới chiếm 64%,  ở nữ giới chiếm 36%. Đường lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn chiếm 85%. Tình hình dịch HIV tại tỉnh vẫn đang tập trung trong nhóm có hành vi nguy cơ cao.

Tương tự như với An Giang, phương thức lây nhiễm HIV tại Đồng Tháp cũng chủ yếu qua đường quan hệ tình dục (hơn 87% tổng số các trường hợp nhiễm). Bên cạnh đó, lây nhiễm HIV qua đường máu chiếm từ 4% đến 8,89%, từ mẹ sang con từ 2% đến 4%. Việc lây truyền qua đường tình dục ngày càng gia tăng, làm cho mức độ lây nhiễm HIV ngày càng cao, phức tạp khó kiểm soát.

Đối tượng nhiễm HIV trên địa bàn có xu hướng càng trẻ hóa nhóm tuổi, điều này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội, vì đều là lực lượng lao động làm ra của cải vật chất cho xã hội. Trong khi đó, kinh phí cho các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS ngày càng bị cắt giảm nên không bảo đảm cho các hoạt động can thiệp được mở rộng và tiếp cận được đến các đối tượng có hành vi nguy cơ cao.

Trước thực trạng trên, cả hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp đang cố gắng xây dựng, củng cố mạng lưới phòng, chống HIV/AIDS từ tỉnh đến xã, phường. Bên cạnh đó, duy trì ổn định mạng lưới quản lý, chăm sóc, tư vấn; triển khai gói chăm sóc toàn diện cho người nhiễm HIV và cung cấp các dịch vụ hiệu quả về chăm sóc và điều trị HIV/AIDS bao gồm: điều trị nhiễm trùng cơ hội, điều trị ARV, điều trị Lao/HIV, điều trị bệnh lây truyền qua đường tình dục và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Đồng thời, mua bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV nhằm đáp ứng nhu cầu điều trị khi các dự án ngưng tài trợ; tăng cường sự phối hợp giữa các ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh trong hoạt động phòng, chống HIV/AIDS…

Bên cạnh những kết quả tích cực, cả 2 tỉnh An Giang, Đồng Tháp vẫn còn nhiều tồn tại như tình hình dịch HIV/AIDS tuy giảm, nhưng vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bất cứ lúc nào nếu không có những biên pháp can thiệp hiệu quả; hình thái lây truyền dịch tại cả 2 tỉnh chủ yếu qua đường tình dục nên việc quản lý và triển khai các biện pháp phòng chống là rất khó khăn.

Các hoạt động can thiệp giảm tác hại hiện còn triển khai tại các vùng trọng điểm, nơi có triển khai các dự án quốc tế nên phần nào còn hạn chế trong việc mở rộng độ bao phủ của chương trình và các dịch vụ tiếp cận đến các đối tượng có hành vi nguy cơ cao, can thiệp trên nhóm tiêm chích ma túy chưa được triển khai.

Nguồn nhân lực phòng, chống HIV/AIDS ở tất cả các tuyến hiện còn thiếu và yếu, số cán bộ có trình độ và kinh nghiệm trong lĩnh vực này ít và khó tuyển dụng. Các cán bộ phụ trách chương trình tại tuyến xã, phường thay đổi thường xuyên nên khó khăn cho việc cập nhật các thông tin và truyền thông HIV/AIDS tại tuyến xã, phường.

Đoàn công tác chụp ảnh lưu niệm cùng các cán bộ y tế tại Trung tâm y tế thành phố Sa Đéc (Đồng Tháp)

Sau khi làm việc tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS, đoàn công tác triển khai đi thực địa và tìm hiểu thông tin tại thành phố Châu Đốc, huyện Tịnh Biên của tỉnh An Giang và thành phố Sa Đéc, thị xã Hồng Ngự của tỉnh Đồng Tháp để tìm hiểu về công tác phòng, chống HIV/AIDS tại tuyến huyện, đặc biệt là các huyện có đường biên giới giáp với Campuchia.