Chính sách ưu đãi đã có
TP Hồ Chí Minh hiện có khoảng 160 nghìn công nhân làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất; hơn 200 nghìn sinh viên đang theo học tại các trường đại học, cao đẳng; 1,5 triệu dân nhập cư làm đủ thứ ngành nghề đang có nhu cầu về chỗ ở. Trong kế hoạch năm 2005 - 2006, Quỹ phát triển nhà ở TP Hồ Chí Minh sẽ giải quyết cho đối tượng thu nhập thấp là cán bộ, công chức thuộc sở, ban ngành, quận, huyện; cơ quan hành chính sự nghiệp thuộc khu vực hưởng lương từ ngân sách thành phố hiện khó khăn về nhà ở được vay tiền để mua nhà.
Điều kiện vay tiền, phải là người có thu nhập thấp chưa đứng tên sở hữu về nhà ở quyền sử dụng đất ở và bản thân cũng như vợ hoặc chồng chưa từng được Nhà nước giải quyết các chế độ về nhà ở, đất ở. Người thu nhập thấp đang ở nhờ gia đình hoặc người khác mà diện tích sử dụng tại căn nhà bình quân từ dưới 8 m2 /người. Người thu nhập thấp phải có hộ khẩu tại TP Hồ Chí Minh và có thời gian làm việc ở cơ quan, đơn vị từ ba năm liên tục trở lên. Người có thu nhập thấp phải có khả năng tài chính trả tiền mua nhà trước 30% giá trị và chứng minh nguồn thu nhập ổn định để trả.
Điều kiện ưu tiên: Cán bộ công chức Nhà nước vay tiền đang ở nhờ, thuộc diện phải di dời, giải tỏa theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, nhưng người phải di dời không được bố trí chỗ tái định cư và không được bồi thường theo phương án bồi thường của dự án. Gia đình người thu nhập thấp là gia đình có công với cách mạng và bản thân người có thu nhập thấp có thành tích trong công tác được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ trở lên, có thời gian công tác lâu năm và đang ở trong căn nhà có nhiều đối tượng thuộc diện thu nhập thấp.
Theo đó, thứ tự ưu tiên được căn cứ vào mức độ khó khăn về chỗ ở của từng trường hợp cụ thể. Người có yếu tố ưu tiên thì giải quyết trước. Từ nguồn vốn của Quỹ phát triển nhà thành phố, hạn mức vay cho một hồ sơ cá nhân tối đa là 200 triệu đồng, thời hạn cho vay là 10 năm với lãi suất áp dụng cho vay năm 2005 là 9,66%/năm, trong đó ngân sách thành phố hỗ trợ 3%/năm, người vay phải trả lãi 6,66%/năm. Để có sự công bằng trong việc vay tiền, thủ trưởng đơn vị có trách nhiệm kiểm tra, xác nhận các nội dung liên quan đến đối tượng, điều kiện nhà ở được quy định. Đồng thời chịu trách nhiệm về đối tượng được xét duyệt, giải quyết các thắc mắc, khiếu nại có liên quan đến đối tượng vay tiền và sắp xếp thứ tự ưu tiên, công khai danh sách những người đủ điều kiện vay tiền tại đơn vị.
Để giải quyết việc vay tiền nhanh chóng, theo ông Huỳnh Cao Nhã, Giám đốc quỹ phát triển nhà ở thành phố, thì hồ sơ vay tiền được cơ quan, đơn vị hoặc cá nhân chuyển trực tiếp đến trụ sở Quỹ Phát triển về nhà ở thành phố, số 33-39, đường Pasteur, quận 1. Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ theo quy định, Quỹ phát triển về nhà ở thành phố tiếp nhận và giao biên nhận hồ sơ có ghi ngày hẹn trả lời kết quả trong thời gian chậm nhất từ 10 đến 15 ngày.
Trước chính sách ưu đãi vay vốn mua nhà nêu trên, điều mà người thu nhập thấp quan tâm là vấn đề công bằng trong xét duyệt hồ sơ cho vay tiền từ cấp cơ sở. Nếu không làm đúng chính sách chủ trương ưu đãi của UBND TP Hồ Chí Minh, thì sẽ xảy ra tình trạng tiêu cực đáng tiếc trong lĩnh vực này.
Làng công nhân còn xa vời
Cách đây ba năm, khi khu công nghiệp Tân Thới Hiệp tại phường Hiệp Thành, quận 12 đi vào hoạt động, thì lập tức hai phường Hiệp Thành và Thới An kế bên cũng chuyển đổi thành làng công nhân. 80 doanh nghiệp đầu tư sản xuất tại đây chỉ lo xây cất nhà xưởng, tìm cách khấu hao nhanh tài sản và bỏ bẵng chuyện ăn ở của công nhân. Nắm được nhu cầu này, người dân nơi đây đua nhau xây nhà trọ. Họ hăm hở đào bới, san lấp, tận dụng mọi khoảng trống có được để đáp ứng nhu cầu ở cho khoảng 30.000 công nhân. Hộ "nghèo" xây dựng 10 - 15 phòng; hộ giàu tập trung kinh doanh lĩnh vực này thì có cả trăm phòng cấp 4. Vì làm nhà tận dụng, diện tích mỗi phòng chỉ rộng khoảng 9 - 10m2 cho 3 - 5 người ở và cứ một lô 5 - 10 phòng thì dùng chung một nhà vệ sinh.
Theo nguyên tắc, đi đôi với việc xây dựng cơ sở hạ tầng khu công nghiệp, Nhà nước phải quy hoạch khu đô thị, khu dân cư và các dịch vụ khác. Đây là yêu cầu tất yếu và cần thiết bảo đảm việc phát triển một khu công nghiệp chất lượng và bền vững. Nhưng trên thực tế nhiều nơi chưa làm được điều này. Do nhiều nguyên nhân khác nhau mà việc quy hoạch tổng thể gần như không thực hiện được. Với cách làm này, việc hình thành chung quanh hành lang khu công nghiệp đủ các loại dịch vụ tự phát, một mặt làm hỏng quy hoạch chung về xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng trên địa bàn, mặt khác đẩy giá đất tăng cao chóng mặt.
Theo kế hoạch xây dựng nhà ở vừa được UBND TP thông qua, từ nay đến năm 2010, TP sẽ xây 70.000 căn hộ chung cư và 18.000 phòng ở cho người thu nhập thấp thuê và mua trả góp. Như vậy, bình quân mỗi năm, TP phải xây dựng tối thiểu 8.600 căn. Tổng vốn đầu tư cho toàn bộ chương trình dự kiến 53.000 tỷ đồng. Thế nhưng, cho đến nay, trong số 100 dự án đã đăng ký, chỉ mới có bốn dự án xây nhà cho công nhân đang được thi công; 53 dự án đã có chủ trương của UBND TP, nhưng cũng chỉ mới đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư. Những con số này cho thấy việc triển khai là quá chậm.
Thí dụ, để đầu tư một căn hộ cho thuê phải bỏ chi phí từ 15 đến 20 triệu đồng. Nhưng giá cho thuê, mỗi công nhân chỉ từ 50.000 đến 70.000 đồng/tháng, với 6 công nhân ở một căn hộ chỉ thu được 300.000 - 400.000 đồng/tháng, thì phải mất 4 - 5 năm mới thu hồi vốn. Đó là chưa kể nếu là vốn vay thì không thể hoàn vốn được.
Trong khi Nhà nước và Doanh nghiệp chưa lo được thì nhà trọ tư nhân phát triển mạnh ở khắp nơi nhưng phần lớn là dạng nhà cấp 4, không có đủ tiện nghi tối thiểu, trộm cắp, tệ nạn xã hội rất dễ phát sinh.
|