SỰ KIỆN & BÌNH LUẬN
Hãy chấp nhận luật chơi

Tô Phán

Sau nhiều sự lo lắng, mừng vui, giả thiết, bình luận ... đến hôm nay những tổ chức, DN, cá nhân quan tâm đến xe hơi dường như đã bình tĩnh lại trước việc Chính phủ cho nhập xe hơi cũ (bắt đầu từ đầu tháng 5.2006). Trong đó, hy vọng giá xe sẽ quá rẻ đã không còn cơ sở tồn tại nữa.

Những lợi ích cũng như những hệ luỵ kéo theo trong việc nhập khẩu xe hơi cũ thì quá nhiều lần được các nhà hoạch định chính sách, các cơ quan quản lý và kể cả người tiêu dùng bàn tới rồi. Chỉ cần khẳng định lại một điều: Nếu không quản lý tốt việc thực hiện thì bất cứ một chính sách đúng nào cũng có hệ lụy, chứ không cứ gì việc nhập xe hơi cũ. Hai vấn đề chúng tôi muốn nói ở đây là tính minh bạch của thị trường - một quy luật thuộc tính của kinh tế thị trường, và lợi ích người tiêu dùng.
Lâu nay, thị trường ôtô ở nước ta do các nhà sản xuất ô tô (chủ yếu là liên doanh) khống chế với lợi thế được bảo hộ của Nhà nước, chứ không phải do thị trường điều tiết. Vì vậy giá xe cứ được đẩy lên liên tục, đến mức nó nằm ở chót vót trong đồ thị giá xe hơi thế giới. Thu nhập của người VN vào hàng thấp nhất thế giới, nhưng phải mua xe hơi với giá cao gần như nhất thế giới. Tức là người VN bị móc túi vì phải bỏ tiền gấp nhiều lần giá trị thật của hàng hoá. Tất nhiên, không ngoại trừ khả năng một số quan chức có quyền xây dựng chính sách liên quan được hưởng lợi cái gì đó trong suốt quá trình các nhà sản xuất nước ngoài độc quyền giá xe hơi ở VN. Trong nhiều năm qua, trong các đối tượng nêu trên, dù ở đâu, dù chính sách thuế thay đổi thế nào, thì chỉ có người tiêu dùng là bị thiệt hại mà thôi.

Tuy nhiên, hôm 20.2 vừa qua, VAMA đã gửi thư tới Bộ Thương mại và các bộ chức năng tỏ thái độ lo ngại có vẻ "rất chính đáng": Có thể có việc gian lận trong nhập khẩu xe cũ sẽ ảnh hưởng tới ngành công nghiệp trong nước; Nhà nước sẽ thất thu ngân sách một khi giá xe nhập trên hoá đơn thấp hơn thực tế... Một thành viên của VAMA còn kêu rất to: Chúng tôi mới chỉ mới bắt đầu sản xuất - đang còn non trẻ - vì vậy việc cạnh tranh với xe nhập khẩu là không thể! Như thế có thể thấy là nhìn chung, các nhà sản xuất xe hơi trong nước đang rất lo lắng, dù trước đó, vào cuối năm 2005, VAMA đã từng tuyên bố giá xe ôtô lắp ráp trong nước chắc chắn sẽ tăng lên từ ngày 1.1.2006. Và bây giờ VAMA chưa có một động thái nào về việc rút lại lời tuyên bố đó, mặc dù nhiều thành viên của VAMA đã tự hạ giá với thông điệp sẵn sàng chấp nhận cuộc chơi. Cả nền kinh tế nước ta phải chấp nhận luật chơi chung khi đi vào sân chơi WTO, tại sao các nhà sản xuất xe hơi lại là trường hợp ngoại lệ? Thứ nhất là không có ngoại lệ. Thứ hai là nếu cố để được ngoại lệ, có nghĩa là sẽ bị loại khỏi cuộc chơi chung. Mà khi đó thì thiệt hại sẽ lớn hơn rất nhiều.

Như đã nói, thị trường sẽ quyết định đến giá xe hơi sản xuất trong nước. Cụ thể là xe hơi nhập khẩu vào VN sẽ làm cho tuyên bố tăng giá của VAMA phá sản. Chính vì vậy mà họ lo ngại. Nhưng chính lúc này là lúc các nhà sản xuất xe hơi ở VN chứng tỏ năng lực thực sự của mình . Việc làm thượng sách nhất để bảo đảm sự tồn tại của họ là chuẩn bị năng lực để chấp nhận cuộc chơi chung, chứ không còn cách nào khác!