Ngày 2/10, tại quận 2, Thanh tra TP.HCM đã công bố kết luận thanh tra về chủ trương, việc tổ chức thực hiện tái định cư phục vụ các hộ dân di dời, giải toả trong phạm vi Khu đô thị mới Thủ Thiêm và các dự án có sử dụng đất được giao tại phạm vi 5 phường.

>> Đề nghị kiểm điểm trách nhiệm nhiều sở - ngành TP.HCM
>> Khu đô thị mới Thủ Thiêm: "Mọc" lên từ đầm lầy

Mặc dù chỉ là “bản trích nội dung kết luận thanh tra”, nhưng nội dung đọc trước hàng trăm hộ dân cũng cho thấy, UBND TP và các Sở - ngành TP.HCM đã thực hiện sai chủ trương của Thủ tướng Chính phủ đối với việc xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

160 ha tái định cư biến đi đâu?

Ngày 4/6/1996, Thủ tướng Chính phủ có quyết định số 367/TTG phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm với diện tích 930ha, trong đó Khu đô thị mới 770 ha với dân số khoảng 200.000 người; Khu tái định cư 160 ha với dân số 45.000 người.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2, TP.HCM. (Ảnh: Trần Duy)

Tiếp đó, ngày 22/2/2002 Thủ tướng Chính phủ có công văn 190/CP-NN cho phép UBND.TPHCM căn cứ quyết định 367/CP, thu hồi 930 ha đất (bao gồm 770 ha để xây dựng Khu đô thị mới và 160ha để xây dựng khu tái định cư thuộc các phường An Khánh, An  Bình, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm thuộc địa bàn quận 2 để giao cho Ban quản lý Đầu tư – Xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm sớm tổ chức việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, xây dựng khu tái định cư và quản lý chặt chẽ khu đất trên chống lấn chiếm mua bán trái phép…

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện việc đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, các tổ chức, đơn vị, cá nhân có liên quan bộc lộ sai sót:

Kiến trúc sư trưởng TP phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/200 Khu trung tâm Khu đô thị mới Thủ Thiêm tại quyết định số 13585/KTST-QH ngày 06/9/1998 (748ha) đã làm giảm 22 ha về quy mô diện tích, ranh giới Khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm so với diện tích được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại quyết định 376/CP (diện tích 770ha).

Điển hình, khu tái định cư 160ha mà Thủ tướng Chính phủ giao trong phạm vị 5 phường (như đã nêu trên), UBND.TP triển khai tái định cư cho dân bằng phương thức nền nhà, không đủ để bố trí tái định cư tại 5 phường như chỉ đạo của Thủ tướng, thay vì các Sở - ngành tham mưu cho UBND.TP báo cáo Thủ tướng Chính phủ để kiến nghị điều chỉnh về vị trí, địa điểm của khu tái định cư 160ha cho phù hợp với tình hình thực tế, nhưng lại tham mưu cho TP chỉ đạo: “có thể bố trí từ 3 đến 4 địa điểm trên địa bàn quận 2” theo thông báo số 78/TB-VP ngày 22/3/2002 của UBND.TP là chưa phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ.

Tiếp đó, việc bồi thường, hỗ trợ thiệt hại và tái định cư cho Khu Trung tâm khu đô thị mới Thủ Thiêm (diện tích 621,4328ha, 14.490 hồ sơ chi trả), mặc dù UBND.TP đã có chính sách bồi thường theo quyết định 135/2002, nhưng Hội đồng bồi thường quận 2 đã không lập phương án bồi thường, hỗ trợ thiệt hại và tái định cư, làm trái tinh thần Nghị định 22/1998/CP của Chính phủ…               

Cũng theo Thanh tra TP, trên địa bàn 5 phường, có 64 dự án đầu tư xây dựng khu dân cư, khu du lịch, văn phòng làm việc…của các chủ đầu tư với diện tích 169 ha, trong đó 55 dự án đã có quyết định giao đất….là thực hiện không đúng phê duyệt của Thủ tướng Chính Phủ. Lẽ ra các sở, ngành TP phải tham mưu đề xuất UBND.TP xây dựng khu tái định cư cho dân trước rồi sau đó mới giao đất cho dự án thì mới phù hợp.

Việc này cho thấy Kiến trúc sư trưởng TP, Sở quy hoạch, kiến trúc, Sở TN&MT, UBND quận 2 đã thiếu trách nhiệm trong việc tham mưu đề xuất UBND.TP có quyết định thu hồi giao đất cho dự án nhất là đối với 10 dự án được giao đất sau khi có công văn số 190/CP-NN đã xác định khu tái định cư 160ha thuộc 05 phường kể trên

Xử lý sai phạm: chỉ là kiểm điểm chung chung?

Điều đáng nói là mặc dù các sai phạm đã được Thanh tra TP.HCM chỉ rõ, nhưng trong phần kiến nghị xử lý lại hết sức chung chung. Cụ thể, kiến nghị UBND.TP chỉ đạo Giám đốc Sở quy hoạch kiến trúc, Sở TN&MT, Trưởng Ban quản lý dự án ĐTXD-KĐTM Thủ Thiêm, UBND quận 2 và các phòng ban có liên quan của UBND.TP tổ chức kiểm điểm nghiêm túc và xử lý trách nhiệm đối với các sai phạm của cá đơn vị, cá nhân liên quan trong quá trình quản lý, điều hành, thực hiện đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm và các dự án trên địa bàn 5 phường.

Giao các Sở - ngành thực hiện rà soát các dự án trên địa bàn 5 phường chưa có quyết định giao đất hoặc có quyết định tạm giao đất và các dự án chậm tiến độ…để tham mưu đề xuất UBND.TP xử lý thu hồi hoặc điều chỉnh dự án nhằm tập trung quỹ đất khẩn trương xây dựng các khu tái định cư cho Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Chỉ đạo chủ tịch UBND quận 2 phối hợp với Ban quản lý dự án ĐTXD KĐTM Thủ Thiêm đẩy nhanh tiến độ bồi thường, hỗ trợ thiệt hại, tái định cư cho người dân. Giải quyết hỗ trợ chính sách xã hội cho một số trường hợp hộ dân đã giải toả nhưng đang gặp khó khăn để ổn định cuộc sống…

Sau buổi công bố kết luận thanh tra, nhiều người dân cho biết chưa đồng tình với các nội dung trên và sẽ tiếp tục khiếu nại lên Chính phủ xem xét.    

Theo Thái Thiện