Mía "nóng", mía "nhạt"

Ngay đầu niên vụ mía đường năm nay (đầu tháng 10), vùng mía nguyên liệu ở Hậu Giang, Kiên Giang cảnh tranh mua lại diễn ra tấp nập. Giá mía nguyên liệu liên tục được đẩy lên. Tranh mua nên chẳng cần "kén canh chọn cá", mía non (mới chỉ 6 - 7 chữ đường) cũng được mua với giá cao.

Chỉ vùng mía nguyên liệu Hậu Giang (800.000 tấn), theo tính toán, với đà thu hoạch mía non (chữ đường thấp) như hiện nay sẽ gây thất thu xấp xỉ 90 tỉ đồng, sản lượng đường giảm tới 24.000 tấn.

Thật ra chẳng nhà máy đường nào thừa nhận mình tranh mua, mua cả mía non. Thế nhưng, nếu các nhà máy đường không "ăn" mía nguyên liệu thì lực lượng thương lái trung gian mua mía nguyên liệu bán cho ai?

Cty mía đường Cần Thơ đã kiến nghị với lãnh đạo tỉnh Hậu Giang, với Bộ NNPTNT về tình trạng "xâu xé" vùng mía nguyên liệu Hậu Giang. Lãnh đạo ngành NNPTNT Kiên Giang cũng cho rằng cần có sự can thiệp của Nhà nước.

Ngày 6.10, Cục Chế biến nông lâm sản (Bộ NNPTNT) đã có cuộc họp với 9 nhà máy đường khu vực ĐBSCL bàn biện pháp khắc phục ngay tình trạng trên. Thế nhưng, một tuần sau cuộc họp này, "cuộc chiến" mía nguyên liệu vẫn diễn ra gay gắt, giá mía nguyên liệu cứ được đẩy lên từ 320 lên 340 và hiện đã 350 đồng/kg.

Không chỉ gây thiệt hại nhãn tiền (sản lượng đường giảm do chữ đường thấp), tình trạng tranh mua - giá cao có nguy cơ dẫn tới năm sau nông dân ồ ạt trồng mía. Thế là lại xuất hiện tình trạng cung vượt cầu, giá tụt, nông dân lại... chia tay với cây mía (diện tích mía ở Kiên Giang từng có thời điểm vượt qua 8.000ha, niên vụ này chỉ còn xấp xỉ 4.500ha).

Vòng luẩn quẩn này còn tái diễn nếu các nhà máy đường không xây dựng vùng mía nguyên liệu cho mình với việc đầu tư cho nông dân giống mới năng suất cao, trồng rải vụ. Liệu các nhà máy đường có chịu rút kinh nghiệm từ tình trạng mía "nóng" (do tranh mua), mía nhạt (do bán mía non) đang diễn ra?

Lê Như Giang