Đó là những thao tác sử dụng đơn giản của bộ dụng cụ xét nghiệm HIV cá nhân tại nhà OraQuick Advance hiện đã có ở trạm y tế và phòng mạch ở Mỹ. Tuy nhiên, cho tới nay, Cục quản lý thuốc và dược phẩm Mỹ (Food and Drug Administration – FDA) vẫn tỏ ra hết sức băn khoăn, lúng túng trong việc quyết định có nên cho bán phổ biến bộ dụng cụ này tại các hiệu thuốc hay không.

Những người ủng hộ thì cho rằng, với bộ dụng cụ xét nghiệm mới, sẽ có thêm người nhiều được làm xét nghiệm và như vậy đồng nghĩa với việc, sẽ có thêm nhiều người phát hiện và điều trị được bệnh sớm. Song khá nhiều băn khoăn còn tồn tại ở vấn đề, có cần thiết hay không sự có mặt của bác sĩ hay nhà tư vấn bên cạnh người bệnh khi nhận kết quả dương tính?

Nếu được FDA chấp nhận, bộ dụng cụ xét nghiệm này sẽ là thiết bị y tế đầu tiên dùng cho cá nhân mà không cần thiết phải có nhân viên y tế cũng như không phải gửi mẫu xét nghiệm về phòng thí nghiệm.

Thế nhưng, hiện tại, "cha đẻ" của OraQuick Advance, hãng OraSure Technology of Bethlehem vẫn chưa quyết định mức giá chính thức dành cho bộ xét nghiệm này. Theo ông Ron Spair, trưởng bộ phận tài chính của công ty cho biết, có thể mức giá dành cho các trạm y tế và bác sĩ sẽ dao động từ 12 đến 17 đô la.

Ông Spair cũng cho biết, loại dụng cụ xét nghiệm này cho kết quả chính xác tới 99%. Tuy nhiên, để khẳng định chắc chắn, với những người xét nghiệm ra kết quả dương tính, ông khuyên họ nên làm lại xét nghiệm một lần nữa với các bác sĩ hoặc nhân viên y tế trong bệnh viện.

Để có thể tự làm xét nghiệm HIV với bộ dụng cụ OraQuick Advance, người dùng sẽ ngậm một miếng gạc trong miệng, vị trí miếng gạc sẽ ở giữa má và phần nướu răng, tránh hạn chế nước bọt dính vào miếng gạc. Sau đó, nhấc miếng gạc ra, ngâm trong lọ dung dịch chất lỏng có kèm theo bộ dụng cụ và chờ đợi. Sau 20 phút, một vạch kết quả sẽ sáng lên nếu tìm thấy kháng thể virus HIV-1 hay HIV-2 trong miếng gạc.

Những loại kháng thể nói trên chỉ có trong cơ thể người bệnh nếu người đó nhiễm HIV đã được vài tuần trở lên, do vậy bộ dụng cụ hoàn toàn vô tác dụng với các trường hợp đang lây nhiễm ở giai đoạn cửa sổ.

Hôm 3 tháng mười vừa rồi, Uỷ ban cố vấn sản phẩm máu của FDA đã hội họp bàn về việc có nên tung sản phẩm dụng cụ xét nghiệm nói trên rộng rãi ra thị trường không. Tất nhiên FDA sẽ là người ra quyết định cuối cùng, song hiển nhiên, quyết định đó phụ thuộc vào rất nhiều các ý kiến của thành viên trong uỷ ban.

Trong tài liệu trích đăng trên mạng của FDA có khẳng định, bộ dụng cụ xét nghiệm nhanh HIV mới sẽ giúp ngày càng nhiều người có thể tự biết được mình nhiễm HIV hay không và giúp họ có thể điều trị sớm. Với những người vốn vốn còn e ngại và chưa sẵn sàng làm xét nghiệm, đặc biệt là những người không biểu hiện bất cứ triệu chứng nào sẽ dễ chấp nhận làm xét nghiệm hơn nếu họ được tự làm một cách riêng tư như thế.

Ông Spair nói: "Biết được tình trạng của chính mình là điều hết sức quan trọng. Chúng tôi muốn tạo cơ hội cho một số lượng người lớn nhất được biết điều này trong chừng mực có thể".

Nhưng trong tài liệu trích dẫn đó, FDA cũng tỏ ý lo ngại về trường hợp có những người khi biết mình nhiễm HIV lại đang một thân một mình, không có nhân viên y tế cũng như các tư vấn viên bên cạnh. Những trường hợp như thế thường dễ nảy sinh suy nghĩ và hành động tiêu cực.

Ông Terje Anderson, giám đốc điều hành của Hiệp hội người nhiễm AIDS quốc gia cho rằng, sáng kiến về bộ dụng cụ xét nghiệm HIV nhanh là một ý kiến hay. Nhưng ông cũng tỏ ý nghi ngờ về tính phổ biến của nó chắc sẽ không bằng bộ dụng cụ thử thai đang sẵn có ở tất cả các hiệu thuốc hiện nay. Theo ông, hầu hết người dân đều vẫn muốn làm xét nghiệm HIV với bác sĩ. Còn tất nhiên, việc người dân sử dụng nhiều hay ít bộ dụng cụ này thì còn tuỳ thuộc vào giá cả của nó nữa.

Ông nói: "Nhưng dẫu sao, bất cứ thứ gì có thể giúp người dân tự hiểu về tình trạng sức khoẻ của mình thì cũng đều là những thứ hữu ích. Ai cũng biết phát hiện mình nhiễm HIV bao giờ cũng khiến người ta bị sốc nặng. Do vậy, nên có các biện pháp hỗ trợ người bệnh giúp họ khi cần".

Ông Spair cho hay, hãng của ông sẽ tiếp tục làm việc với FDA để thảo luận thêm về việc xây dựng thêm những hướng dẫn sử dụng bộ dụng cụ xét nghiệm dành cho những người nhận được kết quả dương tính. Ông khẳng định, trong những dòng hướng dẫn sẽ có ghi số điện thoại và địa chỉ các trang web hỗ trợ người bệnh.

Ông nói: "Chúng tôi và FDA muốn cam kết rằng sẽ tạo mọi điều kiện về cơ sở hạ tầng y tế giúp người dân được tư vấn dễ dàng khi có nhu cầu".

Hiện tại, cũng đã có một số công ty tiếp thị các bộ dụng cụ xét nghiệm HIV tại nhà chưa được FDA chấp thuận. Phía FDA cho biết họ không rõ những thiết bị đó có đáng tin cậy hay không.

Chẳng hạn bộ dụng cụ xét nghiệm của hãng Home Access Health cũng đã được FDA cho phép bán tại Mỹ. Song nếu làm xét nghiệm theo kiểu này, người bệnh phải tự lấy mẫu và gửi về phòng xét nghiệm để kiểm tra.

Mỹ đang có khoảng 1 triệu người nhiễm HIV. Theo thống kê của Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh, ước tính trên toàn quốc có gần 300,000 người nhiễm virus HIV mà không hề hay biết. Với một thực tiễn đáng lo ngại như thế, những do dự xung quanh vấn đề bộ dụng cụ xét nghiệm OraQuick Advance chắc chắn sẽ sớm được FDA tìm ra cách giải quyết.

Kim Thoa theo http://news.yahoo.com