Việt Nam từng hứng chịu thảm hoạ sóng thần?
Tiến sĩ Tạ Hoà Phương
Trong quá khứ, bờ biển Việt Nam đã bao giờ bị sóng thần đe dọa chưa? Và nguy cơ sóng thần đối với bờ biển Việt Nam có thể từ đâu tới?
Theo một số báo cáo, sóng thần đã từng xảy ra ven biển Thừa Thiên - Huế vào ngày 11.9.1904 làm chết 724 người, tàn phá 22.027 ngôi nhà và đánh đắm 519 thuyền.
Kết quả điều tra của đoàn cán bộ Viện Vật lý địa cầu thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, do GS-TS Nguyễn Đình Xuyên chủ trì, tiến hành tại vùng bờ biển từ Diễn Châu đến đèo Ngang cho biết, có nhiều trận sóng thần từng xảy ra trong khu vực này, làm nhiều người chết và mất tích. Tuy nhiên, để khẳng định tính xác thực của các thông tin trên phải tiếp tục nghiên cứu. Một trong những hướng nghiên cứu nữa là xác định nguy cơ sóng thần đối với vùng ven biển nước ta có thể xuất phát từ đâu. Hiển nhiên là không phải từ đới hút chìm Java giữa các mảng thạch quyển Ấn - Úc và Âu - Á từng gây động đất và sóng thần tại Andaman - Nicolar ngày 26.12.2004. Khả năng gây sóng thần ảnh hưởng tới nước ta trước hết liên quan tới đới hút chìm phương á kinh tuyến ở rìa phía đông biển Đông, giữa các mảng thạch quyển Philippines và Âu - Á. Theo các nhà khoa học Nhật Bản, New Zealand và Việt Nam thì động đất tại đới hút chìm đó có thể đạt cực đại 9 độ richter, như vậy hoàn toàn có khả năng gây sóng thần.
Áp dụng mô hình số trị mô phỏng sự lan truyền sóng thần do V.Titov và nhóm cộng sự xây dựng, có thể tính toán để thấy được sự lan truyền của sóng thần từ đới hút chìm phía đông biển Đông đến bờ biển nước ta. Theo đó có thể thấy, nếu xảy ra sóng thần (do động đất cấp 7 độ richter trở lên) tại đới hút chìm kể trên, một giờ sau sóng thần sẽ lan truyền đến các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, một giờ sau nữa chúng sẽ đổ bộ lên bờ biển nước ta, trong đó đoạn từ Đà Đẵng đến Phan Rang gánh chịu hậu quả nặng nề nhất. Kỷ niệm một năm thảm hoạ sóng thần Phuket - thiên đường hồi sinh Hoà bình ở Aceh, bạo lực ở Sri Lanka Triển khai hệ thống cảnh báo sớm thiên tai Mừng bé Tsunami tròn 1 tuổi Việt Nam từng hứng chịu thảm hoạ sóng thần? |