SỰ KIỆN & BÌNH LUẬN
Những lực cản vô lối

Hà Văn Thịnh

Gần Tết, nhà hàng đầy chật quan chức các ngành, các cấp đi ăn tất niên. Nhiều đến mức ngồi sát bên nhau mà nói còn nghe không rõ. Thức ăn thức uống thì quả là âu thâu rầu (ôi thôi rồi). Xem ra ít ai thực hiện Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí!

Dạo một vòng quanh thành phố, trước cửa nhà hàng nào cũng vậy: Ôtô thì biển số xanh, xe máy thì "con" nào cũng có số đẹp hết biết... Hình như đang tồn tại "văn hoá ăn nhậu", "văn hoá phong bì"?

Năm 1813, Nguyễn Du nhậm chức vụ Chánh sứ, thay mặt Vua Gia Long đưa phái bộ ngoại giao sang Trung Quốc. ở trạm Tây Hà, quan viên nhà Thanh mở tiệc chiêu đãi. Bữa ăn đó làm cho Nguyễn đau xót. Xót đến mức ông ứng khẩu thành bài Tây Hà dịch: "Bát khí vô cố tích/ Lân cẩu yếm cao lương/ Bất tri quan đạo thượng/ Hữu thử cung nhi nương" (Đồ ăn nhiều đến mức bát đĩa đựng không hết/ Vì thế phải vứt cho chó ăn đến chán biết bao cao lương mỹ vị/ Các quan không biết trên đường cái quan kia/ Mẹ con người ăn xin đang dìu đỡ nhau đi)...

Chuyện ở một viện nghiên cứu: Bàn làm việc của viện trưởng giá 23 triệu; bảy chục chiếc ghế ngồi trong phòng họp của các "viện sĩ", mỗi cái có giá một triệu rưỡi! Không biết vị viện trưởng ngồi trên vài chục tháng lương của người lao động có nghĩ thêm được điều gì hay ho cho dân cho nước không, chứ nghe chừng xót tiền dân lắm. Trí thức - sĩ, cán bộ công chức mà say mê giàu sang và trưởng giả như thế thì thật là nguy cho vận nước.

Năm ngoái, có chuyện một ông TGĐ của ngành muối mở tiệc ăn mừng được lên chức hết... 200 tấn muối. Ăn mặn như thế, thì chỉ cũng đến phải chắp tay bái lạy thôi! Năm nay, một ông TGĐ khác mỗi trận banh của MU, dang tay ném tiền tỉ vào sòng bạc. Chẳng lẽ tiền đó được lấy từ túi vợ chăng? "Nối vòng tay lớn" nhận được từ lòng hảo tâm của mọi người 8 tỉ đồng để giúp người nghèo, nhưng tính ra nếu dùng để bù cho việc sửa "sự cố" cầu Văn Thánh vẫn còn... thiếu 2 tỉ đồng nữa!

Làm sao có thể xử "án vườn điều" sai để bây giờ lấy nửa tỉ tiền dân để đền bù oan sai cho cái sự vô trách nhiệm và kém cỏi của ai đó? Luật Hammourabie của Lưỡng Hà cách đây 4.000 năm (1792-1750 tr.CN), điều 5 ghi rõ: Nếu quan toà, do thiếu công minh hoặc kém khả năng mà xử án sai thì bị phạt tiền gấp 12 lần nguyên án và bị cách chức vĩnh viễn. Luật pháp nghiêm và thực thi luật pháp nghiêm, thì chắc chắn không ai dám "vác" xe công đi chùa bằng... tiền chùa, không ai dám "ôm" xe công lên Tân Thanh để ngắm hoa đào xứ Lạng?

Lão Tử dạy 3 điều tâm huyết: Nhất viết từ, nhị viết kiệm, tam viết bất vi thiên hạ tiên (thứ nhất phải học chữ nhân đức, từ tâm; thứ nhì là tiết kiệm tiền của của mình và của dân; thứ ba là đừng bao giờ cho phép mình đứng trên, đứng trước thiên hạ). Chắc chắn những vị cán bộ coi thường phép nước không thèm biết ba điều ấy.

Con đường đi lên của đất nước có thể có chỗ còn gồ ghề, nhưng không thể là con đường chông chênh vắt tạm qua những đầm lầy với những lực cản vô lối của những cán bộ như vậy!