Đông đảo khách hàng đang chờ nhận sách Harry Potter tại Nhà xuất bản Trẻ TP.HCM chiều 30-9-2005 - Ảnh: THANH ĐẠM

Một trong những đơn vị khan hiếm sách Harry Potter lại chính là cửa hàng sách của… NXB Trẻ. Chiều 29-9, chúng tôi chứng kiến cảnh một bạn đọc vào mua sách nhưng nơi đây hết sạch, không còn một bản Harry Potter nào. Trong khi đó, lượng sách Harry Potter vừa in xong chở về được các đại lý vây chặt tranh mua để về bán.

“Chúng tôi đang gấp rút in thêm 20.000 bản sách để bổ sung cho thị trường đang sốt. Đảm bảo trong tuần này sẽ có Harry Potter đáp ứng bạn đọc” - bà Thu Nguyệt, giám đốc NXB Trẻ, khẳng định như thế.

Cơn sốt Harry Potter tạo nên giá cả bất đồng. Cửa hàng NXB Trẻ lâu nay vẫn giảm giá thường xuyên 10% cho khách hàng mua lẻ, nay không giảm giá Harry Potter mà bán đúng 80.000 đồng/quyển. Trong khi tại Hà Nội, khu phố sách Đinh Lễ giảm giá Harry Potter còn 65.000 đồng (giảm gần 20%).

Trong khi đó, chiều 28-9, một số “chiếu sách” tại đường Điện Biên Phủ, TP.HCM đã xuất hiện vài quyển Harry Potter giảm giá 20%. Sự nhạy bén của thị trường thể hiện việc đo lường mức cầu về Harry Potter của NXB Trẻ chưa chuẩn. “Chúng tôi đã tăng gấp đôi số bản in so với số lượng đăng ký của 160 đại lý phát hành Harry Potter trong đợt này, nhưng quả thật là thị trường có nhiều biến động không ngờ” - một cán bộ của NXB Trẻ nói. Đúng là không ai ngờ được với 25.000 bản in, chỉ trong ngày đầu phát hành đã bán hết 15.000 bản.

Chính các đơn vị phát hành nhỏ lẻ đã nhanh chóng vào cuộc khiến cho con số 160 đơn vị phát hành Harry Potter trở nên không thực tế nữa. Cộng tất cả các đơn vị phát hành nhỏ lẻ bán dạo và “mua đi bán lại” như các chiếu sách lề đường, thì số điểm đang phát hành Harry Potter nhiều hơn con số 160 rất nhiều.

Và cho đến chiều 30-9, tức là liên tiếp ba buổi chiều (28, 29, 30-9), các nhà sách của Fahasa đều treo bảng “hết sách Harry Potter 6” làm nản lòng những người hâm mộ Harry Potter tại TP.HCM.

“Ngày 25-9, em đã chạy từ Gò Vấp về Q.3, rồi về Q.1 để tìm Harry Potter nhưng không có. Em chạy đến tận cửa hàng của NXB Trẻ cũng được trả lời là hết sách. Em ra Fahasa nhận được lời hẹn 4g chiều. Thế là 4g chiều 25-9 em đứng chờ đến 6g chiều vẫn không có sách. Một anh nhân viên nhà sách thấy “tội nghiệp” quá đã lấy một quyển sách của một nhân viên nhà sách mua rồi, đem bán cho em” - Ngọc Lợi (Q.3, TP.HCM) kể về hành trình mua sách gian nan của mình.

LAM ĐIỀN

Nhà văn - dịch giả Lý Lan: Thương hiệu Harry Potter hiện nay có thể hình dung cũng giống như McDonald vậy. Một bên là món ăn vật chất, một bên là món ăn tinh thần, đều có hệ thống tiếp thị quảng bá, làm công tác PR rất tốt và nằm trong xu hướng toàn cầu hóa. Chúng ta không thể nói McDonald là món ăn tuyệt hảo cũng như Harry Potter là tác phẩm tuyệt hảo, nhưng rõ ràng Harry Potter đến được với số đông người đọc, không đòi hỏi trình độ cao, không kén chọn nền văn hóa nào, ai cũng có thể “ăn” món Harry Potter và như thế thì Harry Potter thỏa mãn được cái “gu” của đại đa số công chúng toàn cầu, và xét trong một chừng mực, tức là xét dưới góc độ nội dung ý nghĩa, Harry Potter có những tác dụng giáo dục nhất định. Mặt khác, đang có sự thay đổi trong xu hướng đọc. Người ta đã ngao ngán với các loại phim trinh thám, hành động, các loại truyện mang dấu ấn bạo lực chiếm đa số thị phần sách giải trí ở Mỹ và các nước phương Tây. Đến khi xuất hiện Harry Potter, bà Rowling vẫn sử dụng kỹ thuật trinh thám, hành động nhưng có cả lãng mạn và tình yêu, bạo lực và kỳ bí, đồng thời dụng công đẩy nội dung chính nghĩa trở thành cốt lõi của truyện. Đây là một “vị mới” trong luồng sách truyện gần đây của thế giới phương Tây. Nếu nói tâm lý đọc hiện nay thì rõ ràng dân Mỹ bị ám ảnh nhiều đến việc khủng bố. Do đó mà những bài học anh hùng chống khủng bố, những hình mẫu nhân vật chống các thế lực đen (phản diện) được chuyển hóa vào thế giới phù thủy của Harry Potter đã trùng với tâm lý muốn tìm kiếm một sự an tâm, một niềm tin vào chính nghĩa thắng phi nghĩa, nói tóm lại là một kết thúc có hậu. L.Đ. ghi