(VietNamNet) - Bộ mặt đô thị ngày càng thay da đổi thịt, tăng tốc để vươn vai trở thành những thành phố văn minh hiện đại. Dù quy hoạch còn rất nhiều vấn đề nhưng nhiều nơi đã xuất hiện những điểm sáng.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, trong kế hoạch dài hạn của TP.HCM, đúng như tên gọi “Hòn ngọc Viễn Đông”, thành phố sẽ phát triển về hướng biển Đông để mở rộng không gian đô thị.

Mùa xuân trên TP.HCM quang vinh.

TP.HCM có 24 quận huyện, trong đó quy mô diện tích 12 quận nội thành chỉ chiếm khoảng 150km² trong khi theo địa giới hành chính hiện nay TP.HCM có hơn 2.000km². Điều này cho thấy phần đô thị với khoảng 4,5 triệu dân là quá nhỏ bé so với không gian đô thị. Chính vì vậy sự vươn xa, mở rộng là điều tất yếu.

Năm 2005, TP.HCM đã khởi công nhiều công trình quan trọng làm tiền đề cho sự ra đời, phát triển của những khu đô thị mới. Trong đó phải kể đến khu đô thị mới Thủ Thiêm như nhận định của nhiều chuyên gia về quản lý đô thị: "Thủ Thiêm đã sẵn sàng để nổi bật như một trung tâm mang tính môi trường, bền vững, kinh tế và đầy sức sống của thế kỷ 21 cho thành phố Hồ Chí Minh, cho Việt Nam và cho cả khu vực Đông Nam Á."

Bộ mặt đô thị của TP.HCM trong những ngày Xuân.

Dự án quy hoạch khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm là một sự kiện ở lưu vực dòng sông Sài Gòn và trong lịch sử thành phố Hồ Chí Minh. Hơn một trăm năm qua, bán đảo được hình thành tự nhiên ở phía Ðông dòng sông Sài Gòn với tên gọi "Thủ Thiêm" - đã tạo ra tiềm năng mở rộng trung tâm thành phố . Với việc khởi công trên, ý tưởng phát triển khu Thủ Thiêm 700ha thành một trung tâm đô thị đầy sức sống để cư trú, làm việc và hoạt động thương mại thai nghén trong vòng 10 năm qua đã dần trở thành sự thật.

Kế đến phải nhắc đến sự kiện khởi công xây dựng cầu Phú Mỹ - cầu dây văng cao nhất nhì Việt Nam. Bên bờ phía Q.7, cầu Phú Mỹ nối kết trên cao đến đại lộ Nguyễn Văn Linh- nơi có khu đô thị Phú Mỹ Hưng đã làm nhiều người khâm phục coi như sự trỗi dậy của vùng đất đầm lầy thuộc huyện Bình Chánh, Nhà Bè; Bên bờ Q.2, cầu Phú Mỹ nối kết với nhánh phía đông của đường vành đai 1 và 2 đến xa lộ Hà Nội để phục vụ lưu thông 2 chiều cho các phương tiện vận tải.

TP.HCM: Hướng ra biển Đông.

Trong giai đoạn từ nay đến năm 2010, với chương trình di dời các cảng biển trong nội thành; xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm; xây dựng các công trình giao thông lớn như đại lộ Đông Tây, cầu Thủ Thiêm, cầu Phú Mỹ… sẽ là bước quan trọng để phát triển thành phố theo quy hoạch. Trong đó, việc đầu tư xây dựng hệ thống các cầu, hầm vượt sông Sài Gòn, đặc biệt là đầu tư xây dựng cầu Phú Mỹ sẽ đi trước một bước về phát triển hạ tầng giao thông nhằm phục vụ phát triển hoàn chỉnh đường vành đai 2.

Năm 2005, Hà Nội cũng có thay đổi đáng kể về bộ mặt đô thị. Các khu đô thị vẫn còn nhiều vấn đề nhưng đã tạo nên một cách sống mới - sống trong các tòa cao ốc.

Hàng loạt công trình lớn cũng đang hình thành. Cầu Thanh trì đang bước vào giai đoạn hoàn thiện, tòa nhà cao nhất Hà Nội cũng đã được cấp phép xây dựng. Nút giao thông ngã tư Sở cũng đang định hình.

Tại cuộc họp triển khai nghiên cứu quy hoạch tổng thể của thủ đô Hà Nội, Đoàn nghiên cứu Chương trình Phát triển đô thị tổng thể thủ đô Hà Nội (HAIDEF) đã đưa ra 10 vấn đề chính về quy hoạch và phát triển đô thị của Hà Nội.

Đó là: Hạn chế phát triển tự phát; cải thiện điều kiện sống ở các khu vực đô thị hiện tại; khuyến khích đầu tư chất lượng cao bằng cách tạo môi trường kinh doanh hấp dẫn nhằm tạo thêm việc làm và ngành nghề mới; quản lý hiệu quả hơn về môi trường tự nhiên và phòng chống thiên tai, thảm hoạ; xây dựng cơ chế hiệu quả hơn về bảo tồn văn hoá; phát triển và quản lý có chiến lược về giao thông vận tải đô thị; cải thiện môi trường nước; thiết lập cơ chế bền vững nhằm cung cấp nhà ở với mức giá chấp nhận được cho người thu nhập thấp và trung bình; thiết lập cơ chế hiệu quả về phát triển công viên và không gian xanh cũng như cải thiện cảnh quan; tăng cường năng lực quản lý đô thị.

• Trần Duy - Lê Anh Dũng