Lũ lụt làm sụt lở, ách tắc nhiều tuyến đường giao thông huyết mạch, nhất là quốc lộ 7. Các huyện Kỳ Sơn, Tương Dương bị cô lập hoàn toàn qua đường bộ. Nước lũ cũng gây ra ngập lụt ở các huyện vùng núi thấp. Trước tình hình đó, Ban chỉ huy PCLB T.Ư, Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu hộ cứu nạn đã cử Ðoàn công tác đặc biệt kết hợp lãnh đạo tỉnh Nghệ An đi thị sát tình hình lũ, lụt dọc quốc lộ 7, và chỉ đạo, khắc phục hậu quả thiên tai.

Quan sát từ trên máy bay, phía dưới là một mầu đỏ ngầu của các con sông, con suối bao quanh, cô lập những bản, làng. Nước cuồn cuộn từ thượng nguồn cuốn theo cây cối, nhà cửa. Máy bay đáp xuống thị trấn Mường Xén (huyện Kỳ Sơn) trong không khí căng thẳng chờ đợi của lãnh đạo huyện. Ðã ba ngày huyện rẻo cao này bị cô lập hoàn toàn với tỉnh. Mọi người nhanh chóng chuyền tay nhau những thùng hàng cứu trợ từ trên máy bay xuống: mì tôm, áo phao, nhà bạt...

Kỳ Sơn là địa phương bị thiệt hại lớn nhất trong đợt lũ lụt này. Bản Khe Tỳ, xã Hữu Kiệm bị thiệt hại nặng nhất với tám ngôi nhà sát sông bị cuốn trôi. Ông Vi Văn Nghĩa (56 tuổi) buồn rầu kể: "5 giờ sáng 12-8, nước sông đột ngột dâng cao, tiếng lũ gầm thét ngay phía sau, chỉ kịp lôi cả nhà dậy kéo được ít đồ đạc ra ngoài là thấy nhà từ từ nghiêng... rồi đổ nhào xuống dòng nước đang gầm réo. Một loáng, ngôi nhà của tôi mất hút phía dưới, mặc cho vợ con chạy theo kêu khóc...". Con lũ này quét quá nhanh và rất hung dữ, chỉ trong vòng hai giờ, nước sông Nậm Mộ đã dâng lên 2 mét... Bản Xốp Phe (xã Mường Típ) có tám nhà dân cùng hai ngôi trường (tiểu học, mầm non) hai tầng tám phòng học vừa xây xong của Chương trình 135 cũng bị nước cuốn đi mất.

Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn Nguyễn Mạnh Cường cho biết, 35 ngôi nhà nằm dọc sông Nậm Mộ, Nậm Nơn bị nước cuốn trôi hoàn toàn (trong đó có 31 nhà dân, bốn trường học) cùng 50 kho lúa của dân. 270 nhà dân, bảy cơ sở sản xuất, năm cơ quan bị ngập, sạt lở hư hỏng nặng hoặc bị cuốn trôi hoàn toàn. Giao thông là huyện lỵ Mường Xén vào trung tâm 21 xã bị ách tắc. Nhiều bản, xã bị tắc đường hoàn toàn. Các công trình thủy lợi, nước sinh hoạt bị phá hủy, thông tin liên lạc bị gián đoạn, điện lưới quốc gia ngừng hoạt động... Ước thiệt hại ban đầu của riêng Kỳ Sơn đã lên tới hàng chục tỷ đồng. Bí thư chi bộ bản Hồng Tiến, xã Chiêu Lưu Lương Thanh Tiên cho biết: Bây giờ người dân cần nhất và được coi là vấn đề nghiêm trọng là lương thực để chống đói, sau đó là nhanh chóng ổn định nơi ăn ở...

Quốc lộ 7 - con đường huyết mạch từ Diễn Châu lên cửa khẩu Nậm Cắn (Kỳ Sơn) dài hơn 200 km đang được nâng cấp, giờ bị sạt lở, ách tắc nghiêm trọng. Nhiều đoạn bị ngập sâu trong nước, nhất là những nơi đang làm cầu tạm, tràn tạm; ngay tại thị trấn Mường Xén có đoạn ngập tới một mét... Giao thông bị ách tắc hơn bốn ngày.

Ngoài những tổn thất của từng gia đình, các huyện nói trên còn thiệt hại rất lớn về cơ sở hạ tầng. 156 công trình thủy lợi, 24 cầu cống bị trôi, sập. Trong đó có sáu cầu treo bắc qua sông Lam để phục vụ đời sống dân sinh bên kia đường 7 bị nước cuốn trôi (huyện Tương Dương trôi bốn cầu, Kỳ Sơn và Con Cuông mỗi huyện một cầu). Hầu hết các tuyến đường liên huyện, đi vào trung tâm các xã (hàng trăm km) đều bị lũ cuốn trôi. Ngoài ra hệ thống nước sạch, thủy lợi, đường điện, thông tin liên lạc... đều bị nước xóa sổ. Ngoài phía thượng nguồn Nậm Nơn, Nậm Mộ bị lũ quét phá hỏng phần lớn cơ sở hạ tầng, trôi nhà dân ở dọc sông, thì các huyện phía dưới ven sông Lam như Anh Sơn, Thanh Chương, Tân Kỳ... bị ngập úng diện tích hoa màu lớn,... Theo báo cáo ban đầu của các huyện bị thiệt hại nặng như Kỳ Sơn, Tương Dương, Con Cuông, Anh Sơn, Tân Kỳ, Ðô Lương và một số địa phương trong tỉnh Nghệ An, ước tính thiệt hại do đợt lũ lụt này gây ra gần 130 tỷ đồng. Toàn tỉnh có sáu người chết.

Trong thiên tai, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ của lực lượng vũ trang của Tiểu khu 50 - biên phòng Kỳ Sơn, các đồn biên phòng, công an huyện và bộ đội thuộc Ban CHQS các huyện cùng đông đảo cán bộ, công nhân viên đã bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, vật lộn với mưa lũ để cứu giúp tài sản cho nhân dân. Ðơn vị công binh Lữ đoàn 414 huy động phương tiện ô-tô giằng giữ nhà cho dân. Sau lũ họ lại là lực lượng chủ công, cùng cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể địa phương giúp bà con dựng lại nhà cửa, nhanh chóng ổn định cuộc sống. Ông Nguyễn Thế Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, Trưởng ban PCLB tỉnh, dẫn đầu đoàn công tác đặc biệt của tỉnh kịp thời vượt lũ đến thăm hỏi, động viên những gia đình gặp hoạn nạn, đồng thời kiểm tra, chỉ đạo khắc phục ở những địa phương gặp nhiều khó khăn. Ông cũng giải quyết ngay những đề xuất khó khăn của các cơ sở. Ngay sau đó ông đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp với các ban, ngành cấp tỉnh để bàn phương án cứu trợ và ổn định đời sống cho bà con.

Rẻo cao chưa hết bàng hoàng sau lũ quét. Dòng Nậm Mộ, Nậm Nơn đã bớt hung hãn. Trên quốc lộ 7, các đơn vị giao thông đang cho máy gạt bùn nhão, đất đá từ trên vách đá trôi, sụt xuống để thông đường. Trong mưa lũ, bà con ở huyện Con Cuông đã tự giác vác đá ra lèn vào các đầu cầu mới đang xây dựng để giải phóng xe ùn tắc... Bắt đầu có những chuyến xe ca, xe tải vượt lầy chạy ngược lên, trên mình cõng đầy hàng phục vụ bà con...