Cuộc điều tra mới này do UNAIDS và Tổ chức y tế thế giới hợp tác tiến hành. Kết quả nghiên cứu đó đã đã ước tính số ca nhiễm HIV/AIDS xuống còn 650,000 trường hợp từ con số 840,000 trường hợp được công bố năm 2003. Cho tới nay rất nhiều chuyên gia và các nhà hoạt động về AIDS cho rằng Trung Quốc phải có ít nhất 1,5 triệu ca nhiễm bệnh hoặc có thể nhiều hơn nữa.

Tại một cuộc họp báo, các chuyên gia y tế Trung Quốc và thế giới một mặt đều công nhận chứng thực cho các phát hiện mới nói trên, song mặt khác vẫn cảnh báo rằng, Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với vấn đề AIDS rất nghiêm trọng có thể tăng nhanh bất cứ lúc nào nếu không mở rộng các chương trình điều trị, tuyên truyền giáo dục và xét nghiệm.

Trong thực tiễn, điều tra trên nhận thấy, mặc dù tổng số ca nhiễm có ít hơn mức dự đoán trước đây thật song tỉ lệ lây nhiễm lại đang gia tăng với 70,000 ca nhiễm mới trong năm 2005. Hầu hết trong các trường hợp nhiễm bệnh, nguyên nhân lây nhiễm chủ yếu là đối tượng tiêm chích ma tuý và gái mại dâm, song bản báo cáo còn lưu ý, ngày nay, bệnh dịch đã không dừng ở việc lây nhiễm trong các nhóm đối tượng có nguy cơ cao nữa mà đã chuyển sang các nhóm dân thường khác, điều này hiển nhiên sẽ làm tăng nguy cơ về một mức độ lây nhiễm rộng lớn hơn.

"Mỗi ngày ở Trung Quốc có gần 200 người nhiễm HIV. Tình huống rất nguy khốn", ông Wang Longde, phó bộ trưởng Bộ y tế Trung Quốc đã phải thốt lên như vậy.

Cho tới nay, đại dịch AIDS đã tàn phá "xong xuôi" rất nhiều vùng ở châu Phi và các chuyên gia lo ngại rằng Trung Quốc và Ấn Độ là những quốc gia đông dân nhất thế giới sẽ trở thành tâm điểm tiếp theo của cuộc tàn phá mang tên HIV/AIDS này.

Nếu mức ước tính thấp hơn về số bệnh nhân HIV/AIDS ở Trung Quốc là chính xác thì điều này sẽ đặt Trung Quốc vào vị trí lạc quan hơn so với Ấn Độ bởi ở quốc gia vùng Đông Á Ấn Độ hiện nay đã có hơn 5 triệu người nhiễm virus HIV. Từ lâu chính phủ Ấn Độ đã luôn bị chỉ trích vì không hành động kịp thời và hiệu quả đối phó với diễn biến của đại dịch.

Trong khi đó Trung Quốc vẫn đang tiếp tục cố gắng duy trì những thành tựu đáng tin cậy về vấn đề AIDS. Không quá lâu trước đây, chính các nguyên thủ quốc gia đã từ chối cho rằng đất nước của họ đang phải đương đầu với vấn đề AIDS đồng thời cố gắng giải quyết ngay từ đầu vụ bê bối vì chương trình bán máu bẩn do chính phủ tài trợ ở miền trung Trung Quốc.

Từ cuối năm 2003, Trung Quốc đã đưa ra chiến dịch triển khai rộng rãi trên toàn quốc chống đại dịch AIDS và đưa vào các dự án thí điểm như cấp miễn phí bao cao su, methadone và thậm chí là cả thuốc kháng virus cho người bệnh.

Cũng có thể kể tới nỗ lực hợp tác giữa Trung Quốc, tổ chức y tế thế giới và UNAIDS trong việc phác thảo nghiên cứu cho thấy sự cải thiện trong thái độ cởi mở của các chuyên gia y tế Trung Quốc về vấn đề HIV/AIDS. Tuy nhiên, sự hợp tác đó cũng làm nổi lên vấn đề khác, đó là thế giới bên ngoài có thể sẽ nghi ngờ về bất cứ nghiên cứu nào được tiến hành đơn phương bởi chính phủ Trung Quốc.

Một số quan chức y tế Trung Quốc cho rằng nghiên cứu đó có thể coi như một sự thanh minh của Trung Quốc. Ông Henk Bekedam, chủ nhiệm văn phòng đại diện của Tổ chức y tế thế giới tại Bắc Kinh lưu ý, Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với vấn đề đại dịch AIDS rất nghiêm trọng và cần nâng cao tuyên truyền cộng đồng về đại dịch trong khi vẫn cần mở rộng các chương trình phòng chống và điều trị đối với căn bệnh thế kỷ.

Song tất nhiên, một mặt ông vẫn chứng thực điều tra mới nói trên cho thấy một bức tranh chính xác hơn về tình hình đại dịch và cho rằng, tình hình đại dịch HIV/AIDS ở Trung Quốc đã có chiều hướng giảm.

Còn Ray Yip, đại diện tại Bắc Kinh của Trung tâm phòng chống và kiểm soát dịch bệnh của Mỹ đồng thời là nghiên cứu có văn phòng giúp hỗ trợ kỹ thuật cho nghiên cứu nói trên lạ có cách nhìn riêng của mình, ông nói: "Đó là một con số hoàn chỉnh hơn và cũng thẳng thắn hơn. Nhưng dẫu sao, đó vẫn chỉ là ước đoán".

Một số nhà hoạt động AIDS cơ sở tại Trung Quốc biểu lộ đôi chút nghi ngờ về ước tính đã giảm này. Ông Chung To, chủ tịch Quỹ Chi Heng, quỹ chuyên giúp đỡ trẻ mồ côi nhiễm AIDS ở miền trung Trung Quốc đặt câu hỏi về tính tin cậy của những dữ liệu thô được sử dụng trong điều tra đó.

Ông cho rằng rất có thể các quan chức địa phương che dấu tỉ lệ lây lan thực sự của căn bệnh, mặt khác thì cũng có nhiều người nhiễm bệnh song lại nói dối về tình trạng sức khoẻ của mình vì sợ bị kỳ thị đối xử. Ông nói: "Đối với riêng tôi, tôi khó có thể tin được rằng tỉ lệ nhiễm bệnh đang giảm. Đó chắc chắn không phải là những gì tôi được chứng kiến với tư cách là một nhân viên làm công tác về AIDS ở cơ sở và hoạt động trên tuyến đầu".

Ông Odilon Couzin, nhà hoạt động khác đang điều hành tổ chức China AIDS Info tại Hồng Kông, một nhóm hỗ trợ và cung cấp thông tin về AIDS cũng tỏ ra hết sức nghi ngờ về tính chính xác của báo cáo.

Ông thắc mắc là làm sao các quan chức y tế lại có thể đếm được số người bệnh trong các nhóm đối tượng như gái mại dâm, tiêm chích ma tuý và nam giới đồng tính bởi tất cả những đối tượng này đều là cực chẳng đã mới để lộ ra tình trạng nhiễm HIV của mình tại Trung Quốc.

Ông Couzin thẳng thắn nói: "Theo kinh nghiệm của tôi, chất lượng dữ liệu và độ chính xác của thông tin ở đây là không đủ và do vậy không thể khẳng định nhiều lắm về những ước đoán mới này".

Các nhân viên có tham gia nghiên cứu nói trên đều đánh giá rất cao về phương pháp luận và về lượng mẫu dữ liệu lớn giúp nghiên cứu được chính xác hơn. Có thể thấy là bản nghiên cứu năm 2003 ước tính 840,000 ca nhiễm bệnh đã dựa trên các mẫu thu thập từ 194 điểm theo dõi dịch trên toàn quốc.

Nếu so sánh, có thể thấy, nghiên cứu mới đã dùng 329 điểm theo dõi quốc gia cũng như hàng trăm điểm theo dõi khác do chính quyền tỉnh tiến hành. Joel Rehnstrom, nhà điều phối của UNAIDS ở Trung Quốc cho rằng, những số liệu mới đưa ra một "bức tranh tích cực hơn" về diện mạo đại dịch của Trung Quốc nhưng không nên vội vàng cho rằng tình hình đã có nhiều cải thiện hơn. Ông khẳng định: "Đây là tin tức tốt lành nhưng chúng ta vẫn còn một chặng đường dài để phấn đấu nữa".

Kim Thoa theo

http://www.iht.com/articles/2006/01/25/news/aids.php