- Luật nhà ở có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-7-2006. Luật này là cơ sở pháp lý quan trọng để Nhà nước thực hiện quản lý có hiệu quả việc phát triển và quản lý nhà ở vốn đã bị buông lỏng trong nhiều năm qua. Luật điều chỉnh rất nhiều nội dung khác nhau trong lĩnh vực nhà ở, trong đó có nội dung liên quan trực tiếp đến quyền lợi và nghĩa vụ của người dân, được đông đảo dư luận đồng tình như: việc cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở; việc công bố công khai các dự án phát triển nhà ở, số lượng nhà ở được xây dựng để bán và cho thuê, giá bán, giá cho thuê nhà ở trong các dự án phát triển nhà ở; việc công khai và minh bạch các thủ tục hành chính khi thực hiện các giao dịch về nhà ở...

Để triển khai thực hiện Luật nhà ở có hiệu quả và thống nhất trong cả nước, ĩnhây dựng với chức năng, nhiệm vụ được Chính phủ giao đang phối hợp với các bộ, ngành có liên quan khẩn trương nghiên cứu, soạn thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật nhà ở để trình Chính phủ ban hành trước ngày 1-7-2006. Đồng thời, Bộ cũng sẽ nghiên cứu và ban hành Thông tư hướng dẫn thực hiện, bảo đảm sau khi Luật có hiệu lực thi hành, các địa phương không phải chờ văn bản hướng dẫn thi hành.

Bộ cũng sẽ phối hợp với các cơ quan hữu quan để tổ chức giới thiệu, tập huấn và quán triệt nội dung của Luật cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành đến các địa phương và các doanh nghiệp tham gia kinh doanh bất động sản là nhà ở trong cả nước. Trong quá trình triển khai thực hiện, Bộ sẽ thường xuyên kiểm tra, giám sát và kịp thời giải quyết theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết các khó khăn vướng mắc của các địa phương và các doanh nghiệp tham gia kinh doanh nhà ở.

- Trong xu thế hiện nay, các đô thị phát triển không chỉ mang tính độc lập mà theo hướng mở, không hạn chế bởi ranh giới hành chính. Sự hỗ trợ phát triển giữa các đô thị ngày càng tăng và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Để phù hợp với quy luật phát triển, quá trình đô thị hoá, đáp ứng mục tiêu phát triển đô thị theo hướng bền vững, ngoài việc nghiên cứu các quy hoạch vùng nhằm khớp nối chặt chẽ giữa quy hoạch tổng thể kinh tế xã hội, sử dụng đất đai và các nguồn tài nguyên với quy hoạch không gian là vô cùng cần thiết.

Thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai cực tăng trưởng kinh tế lớn của cả nước, có sức hấp dẫn và tác động lớn đối với các đô thị xung quanh. Đồng thời cũng là hai đô thị chịu nhiều sức ép trong quá trình phát triển.

Để giải quyết những vấn đề nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Xây dựng triển khai lập quy hoạch xây dựng vùng Thủ đô Hà Nội và vùng thành phố Hồ Chí Minh, với các nhiệm vụ: xác định tầm nhìn 20, 30 đến 50 năm và những mục tiêu phát triển chính không gian lãnh thổ và các ngành chủ yếu của vùng; Đánh giá tổng hợp thực trạng, ưu thế và nguồn lực phát triển vùng; Xác định quy mô phát triển vùng, cơ cấu kinh tế xã hội, dân số, lao động và vấn đề đô thị hóa; đề xuất quy hoạch hệ thống đô thị gắn với sử dụng đất các hình thái phát triển không gian đô thị và các hướng phát triển trọng yếu; đề xuất tổ chức phân bổ xây dựng các không gian kinh tế, chủ yếu của vùng: công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ du lịch và thương mại...

Định hướng xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật diện rộng cấp quốc gia và cấp vùng; xây dựng các cơ chế, chính sách đặc thù cho vùng và đề xuất được các chương trình, dự án đầu tư trọng điểm có tính tạo động lực và liên kết vùng.

Hiện nay, Bộ Xây dựng đang phối hợp với các địa phương có liên quan trong vùng để thực hiện, đồng thời chỉ đạo các cơ quan tư vấn trong nước phối hợp với tư vấn nước ngoài hoàn thành quy hoạch xây dựng vùng Thủ đô Hà Nội và vùng thành phố Hồ Chí Minh, sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý II/2006. Tôi hy vọng rằng, những đồ án quy hoạch xây dựng vùng này sẽ khắc phục những bất cập trước đây, đề xuất những giải pháp tổ chức không gian phù hợp với quy luật phát triển.

- Theo tôi, do vai trò của quản lý Nhà nước (NN) về lĩnh vực này đã được thể hiện ở việc tách chức năng quản lý sản xuất, kinh doanh ra khỏi chức năng quản lý NN về chất lượng công trình xây dựng. Chính quyền không can thiệp trực tiếp mà gián tiếp thông qua công cụ của pháp luật, tác động vào công tác quản lý sản xuất hàng ngày giữa người đặt hàng (chủ đầu tư) và người bán hàng (các nhà thầu) để làm ra sản phẩm xây dựng- một loại SP có tính đơn chiếc, đạt chất lượng mong muốn. Theo đó, bản chất của hoạt động quản lý NN về chất lượng công trình xây dựng mang tính vĩ mô, tính định hướng, tính hỗ trợ, tính cưỡng chế của cơ quan công quyền. Các cơ quan quản lý NN chịu trách nhiệm về tình hình chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn được phân cấp quản lý chứ không phải là chất lượng cụ thể của từng công trình.

Hoạt động quản lý NN về chất lượng công trình xây dựng cũng được đổi mới theo hướng tập trung xây dựng văn bản quy phạm pháp luật để tạo hành lang pháp lý điều chỉnh hành vi và mối quan hệ của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, hướng tới việc hình thành công trình xây dựng có chất lượng cao, làm thoả mãn nhu cầu của khách hàng. Nhà nước tổ chức nghiên cứu, soạn thảo và ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm đưa ra những tiêu chí và chuẩn mực để làm ra sản phẩm xây dựng và đánh giá chất lượng SP, đồng thời tổ chức, hướng dẫn việc thực thi trong thực tế, nhằm đảm bảo lợi ích của cả chủ đầu tư, của các chủ thể khác và cao hơn là lợi ích của cả cộng đồng.

Mặt khác, lĩnh vực quản lý NN về chất lượng công trình xây dựng đã được phân cấp ở hai cấp: TƯ và địa phương, cụ thể là việc phân cấp trách nhiệm đối với cơ quan quản lý NN, nhằm khắc phục sự chồng chéo, trách nhiệm không rõ ràng trong chức năng QLNN về chất lượng công trình xây dựng.

- Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao Bộ Xây dựng đã tổ chức nghiên cứu trình Chính phủ đề án Chống thất thoát lãng phí trong ĐTxây dựngCB, được Thủ tướng Chính phủ thông qua và ban hành Chỉ thị 21/TTg ngày 15-6-2005 về việc triển khai thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng CB sử dụng vốn Nhà nước.

Do tình trạng thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng có thể xảy ra ở tất cả các khâu của quá trình đầu tư xây dựng, từ khâu quy hoạch, kế hoạch, quyết định đầu tư, khảo sát, thiết kế, đền bù GPMB, thi công xây dựng đến nghiệm thu thanh quyết toán công trình, nên vấn đề mấu chốt để hạn chế tình trạng này trong đầu tư xây dựng, theo tôi là: phải tăng cường lập và quản lý đầu tư xây dựng theo quy hoạch; ban hành các chế tài đủ mạnh để điều tiết trách nhiệm của các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng; thực hiện xã hội hoá trong hoạt động đầu tư xây dựng; hoàn thiện cơ chế quản lý trong ĐTxây dựng từ khâu GPMB, lựa chọn nhà thầu, thể chế hợp đồng cho phù hợp với đặc thù SP xây dựng và thông lệ quốc tế cải cách thủ tục hành chính trong ĐTxây dựng; hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn và các chỉ tiêu, định mức KTKT phục vụ công tác quản lý ĐTxây dựng; nghiên cứu, soạn thảo bổ sung, hoàn chỉnh kịp thời các chế độ chính sách còn thiếu, chưa phù hợp với cơ chế đổi mới nhằm hướng dẫn, tạo điều kiện cho các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng thực hiện nghiêm Luật xây dựng. Đồng thời, tăng cường công tác thanh, kiểm tra trong hoạt động xây dựng; kiểm định chất lượng xây dựng và ban hành các văn bản pháp quy về chống lãng phí, thất thoát trong ĐTxây dựng và các giải pháp về con người.

Để thực hiện được các giải pháp chống lãng phí, thất thoát trong ĐTxây dựng, với chức năng và nhiệm vụ của mình, Bộ tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung và ban hành hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn, chỉ tiêu định mức KT - KT trong xây dựng. Năm 2005, Bộ đã nghiên cứu sửa đổi bổ sung và hoàn thiện để ban hành áp dụng thống nhất trên cả nước bốn tập định mức dự toán xây dựngCB, hai tập định mức dự toán các công tác dịch vụ công ích đô thị với hơn 8.000 định mức dự toán xây dựngCB áp dụng thống nhất trong cả nước và năm 2006 sẽ hoàn thành tiếp một số tập định mức dự toán còn lại. Bộ cũng sẽ tăng cường công tác quản lý chất lượng công trình xây dựng thông qua việc hoàn chỉnh hệ thống tiêu chuẩn xây dựng, xây dựng tốt mạng lưới kiểm định; tăng cường công tác thanh kiểm tra việc thực hiện Luật xây dựng và nghiên cứu đổi mới cơ chế quản lý.