Trước khi đến tay người tiêu dùng, thịt gia súc thường bị phơi ngoài phố như thế này. Ảnh: Anh Tuấn.

Ông Trần Đáng, Cục trưởng Cục Vệ sinh an toàn thực phẩm nhận xét, hình ngộ độc thực phẩm năm nay gần như không biến chuyển so với năm ngoái. Thậm chí, số người ngộ độc trong tháng hành động về an toàn thực phẩm còn cao hơn năm 2004.

Ngay trong tháng hành động vì vệ sinh an toàn thực phẩm (từ 20/4 đến 20/5) vẫn xảy ra 15 vụ ngộ độc với 174 người mắc (năm ngoái là 149 người) và 2 người tử vong. Gần 2/3 trong số đó có nguyên nhân từ thực phẩm ô nhiễm vi sinh vật. Tình trạng ngộ độc do ăn phải thực phẩm có độc tố tự nhiên (nhất là nấm và cá nóc độc) vẫn tái diễn (chiếm 20%) với số tử vong ở mức cao. Không ít địa phương ở miền Trung còn chế biến và kinh doanh cá nóc. Vệ sinh trong giết mổ gia súc cũng còn kém. Kiểm tra các điểm giết mổ cho thấy có đến 42% không đạt yêu cầu.

Tháng hành động vì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm đã được tổ chức 7 lần, kể từ năm 1999. Theo ông Đáng, những can thiệp trong tháng này không thể đem lại sự thay đổi nhanh chóng. Có thể phải 10-15 năm sau, chương trình mới có hiệu quả rõ rệt, nhờ việc hoàn thiện dần công tác quản lý, kiểm tra và nâng cao ý thức, hiểu biết của người dân. Hiện nay, có đến 80% cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống là hộ gia đình, không có đủ trình độ về vệ sinh an toàn thực phẩm; nhưng khi đăng ký thì được cấp phép ngay.

Ông Trần Ngọc Nga, Phó chánh thanh tra Bộ y tế cho biết, các loại thực phẩm kém chất lượng, quá hạn dùng... đang lưu hành khá phổ biến tại các chợ, nhất là vùng sâu, chẳng hạn như bánh kẹo, rượu bia, kem, bột ngọt, nước giải khát... Nhiều cơ sở sản xuất không đóng gói sản phẩm mà xuất cho cơ sở khác để họ tự đóng gói theo nhãn riêng, nhái sản phẩm khác hoặc không ghi địa chỉ. Vì vậy khi có ngộ độc, cơ quan chức năng rất khó điều tra.

Theo ông Nga, việc kiểm tra các vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm gặp rất nhiều thử thách. Thực phẩm nhập khẩu, nhất là theo đường tiểu ngạch, vẫn chưa kiểm soát được. Rất khó quản lý thuốc bảo vệ thực vật nhập lậu qua đường mòn biên giới; nếu bắt được thì quy trình xử lý cũng quá tốn kém nên không được làm tốt. Với những hóa chất bảo vệ thực vật không bị cấm, nhiều nhà sản xuất vẫn sử dụng không đúng quy trình, không đảm bảo thời gian thu hái nên các vụ ngộ độc do rau quả vẫn xảy ra.

H.H.