Thuốc tự bào chế không qua kiểm định, hiểm họa khó lường
Các Website khác - 05/08/2005

Niềm vui của anh Khải (bố đẻ cháu Linh) khi cháu được cứu sống.
Đã không ít người bỏ mạng hoặc phải giáp mặt với tử thần khi dùng thuốc Nam, thuốc Bắc vì nghĩ đó là loại thuốc "không bổ ngang thì cũng bổ dọc”. Mới đây, một cháu bé 4 tháng tuổi phải vào Khoa Nhi, bệnh viện (BV) Bạch Mai cấp cứu trong tình trạng ngừng thở, hôn mê sâu, co giật và nhiễm độc cùng lúc 3 loại chất độc là chì, asen (thạch tín), thủy ngân vì dùng thuốc mua của một cửa hiệu thuốc Nam tự bào chế.

Đây là một tiếng chuông cảnh tỉnh người dân và các nhà quản lý ngành y.

Suýt chết vì thuốc không qua kiểm định

Ngay từ khi mới 1 tháng tuổi, cháu Nguyễn Khánh Linh ở 288A đường Lưu Văn Tiến, thị trấn Đồng Văn, tỉnh Hà Nam thường hay “đi ngoài” 7-8 lần/ngày, phân sống. Gia đình đã đưa cháu đi khám ở nhiều nơi nhưng bệnh tình vẫn không thuyên giảm.

Lúc đó anh Khải - bố cháu Linh là bộ đội đang công tác ở Gia Lai, được bạn giới thiệu đến quầy thuốc Nam Thái Hòa ở thành phố Plâyku - Gia Lai, do lương y Tô Đình T. làm chủ hiệu. Sau khi nghe anh Khải trình bày về bệnh tình của cháu Linh, ông T. đưa cho anh một lọ thuốc có vỏ bằng nhựa trắng, bên trong là những viên thuốc màu bạc trông như những viên bi xe đạp và quả quyết đây là loại thuốc đặc trị bệnh tiêu chảy có tác dụng rất nhanh và hiệu quả. Anh nghĩ thuốc Nam được làm bằng thảo dược, uống chỉ tốt cho sức khỏe chứ không can hại gì nên đã quyết định mua lọ thuốc này gửi về cho con.

Nhận được thuốc của chồng gửi về, chị Hạnh vội vàng hòa 5 viên thuốc với sữa của mình vắt ra rồi cho bé Linh uống theo đúng chỉ dẫn của lương y trong đơn thuốc (mỗi lần 5 viên, ngày uống 3 lần). Nửa ngày sau khi uống thuốc, cháu Linh có vẻ mệt mỏi, ngủ li bì, bỏ bú, gia đình tưởng cháu bị ốm chứ không nghĩ do thuốc. Vì thấy cháu “đi ngoài” giảm so với trước nên nghĩ thuốc hiệu nghiệm và cho cháu uống tiếp 6 lần nữa. Ba ngày sau, gia đình thấy sức khỏe của cháu ngày càng suy sụp, bị co giật ở mắt, môi, tay, chân bên trái, nên vội vã đưa cháu đến bệnh viện Bạch Mai.

Giành lại sự sống từ tay tử thần

TS. Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng khoa Nhi BV. Bạch Mai cho chúng tôi biết: Đây là trường hợp bị ngộ độc thuốc rất nặng, có nguy cơ tử vong cao. 11giờ ngày 13-4-2005, cháu Linh nhập viện trong tình trạng ngừng thở, hôn mê sâu, co giật. Các y, bác sĩ vừa phải cho cháu Linh thở máy, truyền dịch, truyền máu và phải truyền cả plasma để nâng cao chỉ số đông máu, tránh cho cháu không bị chảy máu não.

Kết quả các xét nghiệm cho thấy: Đông máu cơ bản giảm, tỉ lệ prothrombin chỉ còn dưới 10% trong khi bình thường là 70-140%; Nồng độ fibrinogen còn dưới 1g/l (bình thường là 2-4g/l), thời gian đông máu hơn 100 giây (bình thường là 27 giây). Gan bị nhiễm độc nặng, vàng da do tan máu, lượng bilirubin toàn phần của cháu Linh lên tới 141mmol/l (bình thường <17), men gan tăng với SGOT là 57mmol/l (bình thường 4,3), SGPT là 84mmol/l (bình thường 12,7).

Để xác định chính xác nguyên nhân ngộ độc của bệnh nhân, ngay ngày hôm sau, loại thuốc mà cháu Linh được mẹ cho uống được gửi đi xét nghiệm. Kết quả làm các bác sĩ khoa Nhi và gia đình bệnh nhân không khỏi bàng hoàng. Trong những viên thuốc này có chứa tới 3 loại chất độc là chì, asen (thạch tín) và thủy ngân. Theo các bác sĩ, đây là một trong những chất độc hại nhất đối với sức khoẻ, chỉ cần một hàm lượng rất nhỏ của một chất cũng đủ lấy đi tính mạng người lớn, nói chi đây là bệnh nhi mới chỉ 4 tháng tuổi! TS. Nguyễn Tiến Dũng cho biết thêm: dù đã được học và xử trí nhiều ca ngộ độc ở trẻ em nhưng chưa bao giờ ông gặp một trường hợp nào lại nhiễm độc nhiều loại chất độc cùng một lúc như vậy.

Cũng theo bác sĩ Dũng, tuyệt đối không được sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc cho cả người lớn và trẻ em, kể cả thuốc Nam vẫn có thể gây tử vong nếu các nguyên liệu làm thuốc được sử dụng không đúng. Đặc biệt đối với thuốc tự bào chế không được kiểm định chất lượng và độ an toàn (như trường hợp này) lại càng cực kỳ nguy hiểm nếu sử dụng chúng. Ngoài ra, khi sử dụng thuốc cũng không được tự ý trộn lẫn nhiều loại thuốc khác nhau vì sẽ gây ra những tương tác hoá học có nguy cơ dẫn đến ngộ độc.

Đến nay cháu Nguyễn Khánh Linh đã qua cơn hiểm nghèo và sức khỏe có nhiều dấu hiệu tiến triển tốt. Đây là kết quả của một cuộc chiến vất vả giành lại sự sống từ tay tử thần của các bác sĩ, y tá Khoa Nhi, BV. Bạch Mai. Trường hợp này cũng đặt ra vấn đề trách nhiệm của những người có chứng chỉ “lương y”.

Theo Sức khoẻ Đời sống