Em muốn sống trong ngôi nhà yêu thương

Trẻ nhiễm và bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS trong dự án của quận 8 trong một chuyến vui chơi tại công viên văn hóa Đầm Sen - Ảnh: C.T.V.

TT - Ba mất vì bệnh AIDS lúc T. mới hai tháng, lên năm thì căn bệnh thế kỷ tiếp tục cướp đi mạng sống người mẹ. Còn T., xét nghiệm cũng cho thấy kết quả dương tính...

Trong khi những người lớn hội thảo về một năm thực hiện dự án chăm sóc trẻ bị nhiễm và trẻ bị ảnh hưởng bởi HIV/AIDS tại cộng đồng, thí điểm ở quận 8 và Tân Bình, TP.HCM thì “đại biểu nhí” L.N.T. (7 tuổi) - nhân vật của dự án - chỉ say sưa vẽ hình một ngôi nhà trên mẩu giấy nhỏ. T. nói không ngước lên: “Đây là ngôi nhà, trong đó có bà nội, có ba mẹ, có con nữa, có cái bàn học với bông hoa. Ai cũng cười”.

Những “mái nhà” trong dông bão

Căn nhà mơ ước của T. có lẽ còn xa lắm. Còn hiện giờ T. đang sống cùng bà nội trong một gian phòng thuê bé tẹo nằm ven sông Lớn (phường 1, quận 8). Nhằm ngày nước lớn, nước cứ xâm xấp dưới sàn nhà.

Bà nội Lê Thị Tư, già hơn rất nhiều so với cái tuổi 59, ngày nào cũng vậy, 1 giờ sáng bà lặng lẽ đẩy xe ba bánh đi lượm ve chai đến tận Chợ Lớn (quận 5), rồi mua sỉ một ít trái cây trở về bán dạo. Đói no thì chưa tính tới, nhưng mỗi ngày trong túi bà phải có ít nhất 10.000 đồng để trả tiền thuê nhà.

Bảy năm trước ba của T. đổ bệnh, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới cho hay bị AIDS giai đoạn cuối. Bà kể trong nước mắt: “Tôi đã giấu tất cả, chỉ bảo bệnh ung thư máu. Vì lúc ấy người ta kỳ thị kinh khủng lắm”. Ngày con trai mất, đưa con về đất dòng họ ở Cần Giuộc (Long An) chôn, bà lại bị khước từ quyết liệt: “Nếu bị sida chết thì không được chôn ở đây!”.

Người con dâu phát bệnh, bà lại tiếp tục giấu. Những lúc T. buồn hiu: “Nội! Tụi nó nói con bị sida nên không cho con chơi chung” bà lại lái đi: “Hổng phải! Tụi nó nói honda chứ không phải sida”. Giấu được cháu ngày nào bà cũng ráng giấu, để T. biết tội nghiệp. Bà theo dõi cháu từng giấc ngủ, hễ ho, nóng một chút là đưa đi y tế liền. Rồi “gặp” dự án, bà được vay 1 triệu đồng để thêm vốn buôn bán trái cây, T. được đến trường, coi như hi vọng cũng dài hơn...

Hơn 50% gia đình quận 8 trong dự án là dân nhập cư sống nhà thuê, tạm bợ. Trong đó, những người mẹ đang bị căn bệnh hoành hành lại phải chăm sóc con bị nhiễm càng khổ cực gấp bội. Chị B., 28 tuổi, hai đứa con đều bị nhiễm. Đứa bé nhất chỉ mới tám tháng tuổi. Bản thân nay đau mai yếu, công việc bán vé số cứ bị gián đoạn khiến ba mẹ con luôn sống trong cảnh bữa đói bữa no. Dự án phải cung cấp sữa nuôi bé.

Còn chị M. bị AIDS do chồng lây qua, rồi mẹ mang thai truyền sang con. Chồng chết, ba đứa con thì đã mất hai. Chị kể lại giai đoạn đau đớn nhất: “Tôi không thể chia sẻ được với ai, quẫn trí chỉ muốn mẹ con cùng uống liều thuốc chết cho xong”.

Rồi người bạn giới thiệu chị đến với dự án của Ủy ban Dân số - gia đình và trẻ em (UBDSGĐ&TE) quận. Dự án đã đưa con chị đến trường như bao đứa trẻ bình thường khác, điều mà không bao giờ chị dám mơ ước tới.

Chị nói trong nước mắt: “Chừng vài ba năm nữa thì con cũng sẽ chết. Không biết hai mẹ con ai sẽ là người đi trước”. Thời gian gần đây chị M. tham dự nhóm tham vấn HIV/AIDS của quận. Chị bảo: “Cố gắng học hỏi để kéo dài cuộc sống cho cả mẹ lẫn con và truyền thông lại cho các bà mẹ đã từng tuyệt vọng như tôi”.

Và những “cô tiên” đi xây... hy vọng

L.N.T. - một nạn nhân của HIV/AIDS - đang được chăm sóc tại cộng đồng: "Con vẽ ngôi nhà mơ ước..." - Ảnh: T.O.

Chị Đinh Thị Kim Liên - Chủ nhiệm UBDSGĐ&TE quận 8 - tâm tình: “Những buổi có kinh phí thì mỗi người dự được bồi dưỡng 20.000 đồng, còn xuống đến khu phố thì chỉ có một xô đá chanh chuyền tay nhau giải khát. Nhưng người dân lao động lại rất thích, họ hiểu được HIV/AIDS không lây qua đường ăn uống, nói chuyện, ngủ gần nhau... Và không còn tẩy chay người bị nhiễm”.

Phương châm của dự án là làm sao để dân hiểu người bị nhiễm cũng là một bệnh nhân, đặc biệt là những đứa trẻ. Chúng vô tội, rất cần được sự thương yêu chăm sóc của gia đình và bà con xóm giềng.

Từ ngày có dự án, văn phòng của UBDSGĐ&TE quận 8 rộn ràng hẳn lên. 10 tình nguyện viên (TNV) hầu hết là các chuyên trách dân số trẻ em của phường, còn rất trẻ, nhiệt tình, gắn mình vào các hoạt động khảo sát ở cộng đồng, thăm viếng gia đình, đưa trẻ đến trường, chăm sóc sức khỏe, tư vấn giúp các hộ gia đình vay vốn làm kinh tế...

Còn mỗi buổi tổ chức sinh hoạt định kỳ cho hơn 70 trẻ thì đều thiết kế thành những sân chơi vui nhộn. Thỉnh thoảng cả nhóm lại đưa các em đi xa một chuyến như đến Đầm Sen, Suối Tiên, Thảo cầm viên, hồ Kỳ Hòa... khiến bọn trẻ rất khoái.

Tâm (23 tuổi) - TNV của phường 14 - kể: “Nhiều người bảo làm công việc này không sợ bị lây sao! Nhưng được chăm sóc, góp phần giảm nỗi đau cho nhóm trẻ có hoàn cảnh đặc biệt này, bọn mình cảm thấy rất vui”.

“Bô lão” nhất trong nhóm TNV là cô Nguyễn Thị Anh Thơ - cán bộ hưu trí của phường 1. Từng là tổ trưởng tổ dân phố nên cô ít nhiều có được tình cảm gắn bó với bà con. Việc truyền thông về kiến thức và giảm sự phân biệt đối xử với người bị nhiễm HIV/AIDS không chỉ thực hiện trong các buổi hội họp tập trung mà cô còn áp dụng phương pháp “đánh lẻ” trong bà con như: trò chuyện, rỉ tai, truyền miệng, tâm tình, can thiệp kịp thời những tình huống kỳ thị vừa chớm xuất hiện...

Dù chỉ mới thí điểm một năm nhưng sự tích cực của êkip thực hiện đã đem lại một số thành công đáng kể khiến ban quản lý dự án (gồm UBDSGĐ&TE, Ủy ban Phòng chống AIDS TP.HCM và Tổ chức Cứu trợ nhi đồng Anh) quyết định kéo dài thêm bốn năm hoạt động nữa, đồng thời còn mở rộng ra địa bàn quận 6 và Tân Phú. Phía quận 8 cũng tiết lộ: “Đã thành lập được bốn nhóm trẻ có nguy cơ sinh hoạt để chuẩn bị cho phần hai của dự án là chăm sóc và can thiệp”

TỐ OANH