Trong những năm qua, cùng với việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách về phòng chống HIV/AIDS, phòng chống tệ nạn ma tuý, mại dâm, Đảng và Nhà nước ta đã triển khai nhiều biện pháp tích cực và kiên quyết nhằm ngăn chặn, hạn chế và tiến tới đẩy lùi sự lan tràn của đại dịch AIDS. Đây là cuộc đấu tranh gian khổ, lâu dài, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội, trong đó thanh thiếu nhi là lực lượng xung kích.

ở nước ta, theo con số thống kê đến nay có khoảng 73.000 người nhiễm HIV trong đó có khoảng 68% ở độ tuổi thanh niên, điều đáng quan tâm là đại dịch HIV/AIDS đang ngày càng xâm nhập nhất vào giới trẻ, lớp người đang hoàn thiện về mặt thể chất và xã hội, là lực lượng lao động, là nguồn nhân lực chủ yếu cho sự phát triển của đất nước.

Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác giáo dục, tập hợp TTN trước nguy cơ của HIV/AIDS, trong những năm qua dưới sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền và sự quan tâm tạo điều kiện của các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế, các cấp bộ Đoàn trong cả nước nói chung và các tỉnh khu vực miền núi phía Bắc nói riêng đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền giáo dục, xây dựng và phát triển các mô hình can thiệp tại cộng đồng nhằm trang bị và nâng cao nhận thức cho TTN về cách phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS, đặc biệt là thực hiện hành vi an toàn để tự bảo vệ mình và giúp cộng đồng cùng tham gia ngăn chặn sự bùng nổ của HIV/AIDS.

Các hoạt động phòng chống HIV/AIDS của Đoàn TN thời gian qua đã thể hiện vai trò tình nguyện, xung kích của tuổi trẻ trên nhiều lĩnh vực. Thông qua các hoạt động truyền thông, các cuộc vận động, nhận thức của TTN về tệ nạn ma tuý, về HIV/AIDS và các hiểm hoạ do ma tuý, HIV/AIDS gây ra đã được nâng lên rõ rệt; Nhiều mô hình, cách làm sáng tạo của Đoàn TN đã được đánh giá cao, đặc biệt là phong trào " Thanh niên tình nguyện", trong đó có nhiều hoạt động tình nguyện phòng chống ma tuý, HIV/AIDS và các tệ nạn xã hội được chỉ đạo, triển khai rộng khắp cơ sở Đoàn với nhiều hoạt động đa dạng, thiết thực, có ý nghĩa rộng lớn, tạo sự đồng tình, ủng hộ của toàn xã hội.

Tuy nhiên, những chương trình hành động, những cố gắng trong công tác tuyên truyền giáo dục, truyền thông phòng chống ma tuý, phòng chống HIV/AIDS và các tệ nạn xã hội của tổ chức Đoàn còn gặp nhiều khó khăn và bất cập so với yêu cầu thực tế hiện nay. Hiệu quả của các phương thức truyền thông, cách tiếp cận đối tượng, đặc biệt là tạo điều kiện để TN có nhiều sân chơi lành mạnh góp phần thay đổi hành vi và duy trì hành vi mới trong phòng chống ma tuý, HIV/AIDS vẫn còn những hạn chế.

Để góp phần ngăn chặn, đẩy lùi ma tuý, HIV/AIDS, bảo vệ sức khoẻ và quyền lợi thiết thân của tuổi trẻ, nhân ngày thế giới phòng chống AIDS, từ diễn đàn của Hội trại và Lễ mít tinh, Ban Bí thư T.Ư Đoàn đề nghị các cấp bộ Đoàn thực hiện tốt một số nội dung sau:

1- Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền, giáo dục sâu rộng kiến thức và biện pháp tự phòng tránh lây nhiễm HIV/AIDS cho các đối tượng TTN. Giáo dục kỹ năng sống và tư vấn giúp người bị nhiễm HIV/AIDS vượt qua sự kỳ thị và phân biệt đối xử. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, tư vấn thường xuyên kết hợp phát tài liệu trong các đợt cao điểm, các chiến dịch truyền thông; Lồng ghép với các nội dung trong sinh hoạt chi đoàn, chi hội, chi đội; Chú trọng phân loại đối tượng để có biện pháp tuyên truyền, tác động thích hợp với từng đối tượng, địa bàn.

Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ tuyên truyền viên các cấp về phòng chống ma tuý, HIV/AIDS và các tệ nạn xã hội, xây dựng đội ngũ cộng tác viên trong các hoạt động tuyên truyền, tư vấn về phòng chống ma tuý, HIV/AIDS ở từng thôn xóm, khu phố, bản làng, trường học...

2- Phát triển phong trào Thanh niên tình nguyện tham gia phòng chống ma tuý, HIV/AIDS, trong đó đặc biệt chú ý các khu vực, địa bàn, lĩnh vực có nguy cơ cao. Các hoạt động cần sát từng đối tượng cụ thể để có giải pháp phù hợp, hiệu quả, qua đó nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm, khơi dậy và phát huy tinh thần xung kích tình nguyện của tuổi trẻ quyết tâm góp phần loại trừ ma tuý, HIV/AIDS ra khỏi cộng đồng, xây dựng môi trường lành mạnh để TTN học tập, phấn đấu và trưởng thành.

3- Tiếp tục nhân diện các mô hình can thiệp tại cộng đồng hoạt động có hiệu quả như: Đội TN xung kích an ninh; Đội tuyên truyền TN phòng chống ma tuý. HIV/AIDS và các tệ nạn xã hội; Nhóm Bạn giúp bạn; Đội, nhóm giáo dục đồng đẳng, kỹ năng sống; Câu lạc bộ tình thương; Các nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng; Các hoạt động tư vấn v.v...

4- Tăng cường và mở rộng sự phối hợp liên ngành trong các hoạt động phòng chống ma tuý, HIV/AIDS, đồng thời chủ động tham mưu đề xuất với cấp uỷ Đảng, chính quyền các chủ trương, biện pháp phòng chống ma tuý, HIV/AIDS trong TTN tại cộng đồng; Phấn đấu thực hiện : Chi đoàn, chi hội, chi đội không có tệ nạn ma tuý, không có người nhiễm HIV/AIDS. Mỗi đoàn viên, hội viên, đội viên là một tuyên truyền viên tích cực trong phòng chống ma tuý, HIV/AIDS tại cộng đồng...

(*) Trích bài phát biểu tại Lễ mit tinh nhân ngày Thế giới phòng chống AIDS ( Lạng Sơn 1/12/2003). Đầu đề của TCTN.

Đào Ngọc Dung (Bí thư thường trực T. Ư Đoàn)