- Phóng viên: Dự toán phân bổ ngân sách Nhà nước năm 2008, ngành giáo dục sẽ chiếm tới 20%. Theo GS, chất lượng giáo dục hiện có tương xứng với số tiền đầu tư?

- GS Đào Trọng Thi: 20% là giữ mức như năm ngoái và cũng thực hiện đúng chính sách ưu tiên ngân sách cho GD-ĐT. Đương nhiên, với mức như vậy, dù đã có ưu tiên nhưng vẫn chưa đáp ứng được đòi hỏi ngày một cao, đặc biệt là với mong muốn rất cao về việc cải thiện, nâng cao chất lượng giáo dục.

Tăng đầu tư thì chất lượng sẽ tăng, nhưng tăng như thế nào thì phải đánh giá hiệu quả của nó. Tôi cho rằng việc tăng ngân sách đến 20% trong hoàn cảnh kinh tế hiện nay cũng là một sự cố gắng của Nhà nước và xã hội dành cho GD-ĐT. Nguyện vọng của chúng ta là muốn tăng nhiều hơn để chăm lo nhiều hơn cho GD-ĐT. Nhưng có lẽ giải pháp thiết thực và mang tính khả thi hơn là làm sao nâng cao quản lý sử dụng, hiệu quả sử dụng ngân sách. Hai cái đó phải làm đồng thời và thường xuyên.

- GS nghiêng về phương án nên xây dựng những trường học phí cao để chất lượng đào tạo tăng. Nhưng có ý kiến cho rằng như vậy thì sẽ phân hóa giáo dục?

- Tại sao lại sợ phân hóa giáo dục, khi chúng ta nói đây là phân hóa về chất lượng? Người này có nhu cầu chất lượng cao hơn, người khác có nhu cầu chất lượng chỉ bình thường. Tôi phải nói thật là trong công việc của xã hội có những chỗ cần lực lượng chất lượng lao động cao, có những chỗ không cần. Bởi vậy, chuyện phân hóa chất lượng là khách quan và cần thiết. Hơn nữa, khả năng đầu tư cho giáo dục, lực lượng cán bộ giáo dục có hạn và năng lực cũng có sự phân hóa. Bởi vậy, khi chưa đủ khả năng cả về đội ngũ và đầu tư cơ sở vật chất để cùng nâng cao chất lượng GD-ĐT một cách đại trà, phải tập trung vào một số điểm đột phá. Cái điểm đột phá ấy gọi là điểm sáng nâng dần chất lượng chung lên, nhưng quan trọng là nó phải phù hợp với khả năng đầu tư, với nhu cầu của chúng ta.

- Việc tăng học phí liệu có đồng thời với tăng chất lượng giáo dục, khi đội ngũ giáo viên vẫn vậy và tư duy giáo dục chưa thể thay đổi ngay?

- Tăng học phí thì tăng được nguồn đầu tư cho GD-ĐT, đó là một yếu tố để nâng cao chất lượng đào tạo. Nhưng nếu bảo tăng học phí đương nhiên sẽ tăng chất lượng giáo dục thì không phải.

Tăng học phí phải gắn liền với tăng chất lượng đào tạo. Trường nào đặt ra mục tiêu tăng chất lượng đào tạo cao hơn thì mới tăng học phí. Nếu đồng loạt tăng học phí thì cũng có trường tăng chất lượng nhưng cũng có trường không ra gì. Do đó hiệu quả của tăng học phí sẽ không rõ rệt.

M.Ngọc ghi