Kem lột mặt nạ, tẩy trắng toàn thân, mịn da, son làm mọng môi... là các sản phẩm đang đắt hàng trong những giáp Tết. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, khách hàng sẽ tự rước họa vào thân. Mỹ phẩm bày bán trên thị trường giả thật lẫn lộn, trà trộn tinh vi, rất dễ gây nhầm lẫn cho người mua.

Khảo sát của VnExpress cho thấy, tại các chợ sỉ trên địa bàn TP HCM, nơi có tỷ lệ mỹ phẩm ngoại nhập về nhiều như An Đông, Bình Tây, Bến Thành, nguồn hàng chủ yếu từ Trung Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Malaysia... cùng với nhiều nhãn hiệu sản xuất tại VN. Các loại mỹ phẩm được tiểu thương chào mời rất phong phú về chủng loại, chất liệu và giá bán. Phần lớn các loại mỹ phẩm ngoại đều không ghi nhãn phụ bằng tiếng Việt, một quy định bắt buộc đối với hàng nhập khẩu chính ngạch.

Năm 2005, Chi cục quản lý thị trường phát hiện và thu giữ gần 362.000 đơn vị sản phẩm vi phạm trong sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm. Ảnh: T.V.

Đây cũng là chiêu thức để tiểu thương đánh lừa khách hàng khi chọn mỹ phẩm ở chợ. Bà Tín, một tiểu thương kinh doanh mỹ phẩm ở chợ Bình Tây giải thích: "Hàng ngoại thì làm gì có chữ Việt trong đó. Ở chợ này hàng ngoại nhập nhiều hơn hàng nội nhưng do quen mối nên lấy được hàng giá rẻ nên mới bán mềm thế thôi".

Tại chợ Bến Thành, quận 1, mỹ phẩm ngoại được bày bán tràn lan nhưng hơn 90% không có nhãn phụ tiếng Việt. Nhiều loại son, phấn, nước hoa, kem dưỡng da, sữa rửa mặt, kem dưỡng tóc... của các hãng sản xuất trong và ngoài nước như Debon, Amore, Lancom, Revlon, Olay's, Esteelauder được tiểu thương chào mời với giá rất hấp dẫn. Khách hàng có nguy cơ mua phải hàng giả bất cứ lúc nào, cho dù đã được cảnh báo trước. Chị Tiên, một khách hàng cho biết: "Vì sợ mua nhầm mỹ phẩm giả tại các chợ nhỏ nên mới vào chợ Bến Thành. Nào ngờ lại mua phải một hộp Olay thoa mặt của Trung Quốc".

Chợ Bình Tây, An Đông cũng là 2 địa điểm mà lực lượng quản lý thị trường TP HCM đã phát hiện nhiều vụ kinh doanh mỹ phẩm lậu, vi phạm nhãn mác. Mới đây, đội quản lý thị trường 3A đã thu giữ gần 5.000 hộp mỹ phẩm mang các nhãn hiệu nổi tiếng Shiseido, Lancôme, Olay, Dove, Nevia, Finesse, OTC… không chứng từ nhập khẩu. Giá kem dưỡng da Olay được chủ lô hàng cho biết là 7.000 đồng/hộp, sữa tắm Dove 10.000 đồng/chai, kem dưỡng da Sheseido 20.000 đồng/hộp, kem trị mụn Lacôme 10.000 đồng/hộp… Trong khi, giá bán các sản phẩm này tại những cửa hàng uy tín cao gấp 5-6 lần so với mức giá trên.

Ông Huỳnh Trung Bảo, cán bộ phòng tổng hợp chợ Bình Tây cho biết, ở đây hàng hóa chủ yếu là ngoại nhập bằng nhiều con đường khác nhau. Mỹ phẩm là một trong những mặt hàng được Ban quản lý chợ quan tâm nhiều nhất, vì đã có nhiều vụ vi phạm kinh doanh hàng kém chất lượng. Tuy nhiên, để phát hiện được các loại mỹ phẩm giả quả thật nằm ngoài khả năng của Ban quản lý.

Trao đổi với VnExpress, đội phó đội 3A - đơn vị chuyên trách chống hàng gian, hàng giả, bà Trần Thị Bích Dương cho biết, mỹ phẩm giả hiện có rất nhiều dạng. Giả nguồn gốc xuất xứ, vi phạm nhãn mác, hàng nhập khẩu không có tem phụ... Nhiều loại mỹ phẩm của Trung Quốc đang bán trên thị trường ghi nhãn xuất xứ là Nhật Bản, Mỹ. Ngược lại, có nhiều nhãn hiệu sản xuất trong nước thì được người bán ghi xuất xứ từ Đài Loan, Trung Quốc.

Theo bà Dương, nếu bằng con mắt thường và thiếu kinh nghiệm trong việc chọn mua mỹ phẩm thì khách hàng rất dễ mua nhầm hàng kém chất lượng, kể cả những mặt hàng đã dán tem chống hàng giả bởi kỹ thuật in ấn làm giả ngày càng tinh vi.

Một quan chức của ngành quản lý thị trường thừa nhận, kể từ khi VN gia nhập AFTA, thị trường thành phố có nhiều diễn biến phức tạp khiến công việc của Chi cục trở nên quá tải. Từ chống buôn lậu, hàng gian hàng giả cho đến ghi nhãn hàng hóa, ngăn chặn nạn buôn bán gia cầm sống… Trong khi đó, lực lượng và phương tiện làm việc đều bị hạn chế. Vì thế, cách tốt nhất là người tiêu dùng hãy tự bảo vệ mình. Khi mua mỹ phẩm cần phải xem kỹ xuất xứ, nhãn mác, thành phần và công dụng ghi trên bao bì sản phẩm.

Theo bác sĩ Lý Hữu Đức - Bệnh viện Da Liễu TP HCM, có rất nhiều bệnh nhân đến bệnh viện trong tình trạng dị ứng da đỏ tím, mụn nước nhỏ, trứng cá... phải điều trị trong một thời gian dài mới khỏi. Điều đáng lo ngại là hiểu biết về các loại mỹ phẩm của người tiêu dùng còn rất hạn chế. "Khách hàng nên sử dụng mỹ phẩm chính hiệu của các nhà sản xuất, vì đã có sự nghiên cứu, thử nghiệm trước khi đưa ra thị trường, nhằm tránh tác hại. Ngay cả với những sản phẩm chính hãng, cũng không nên lạm dụng", ông nói.

Nguyễn Thùy